Την προηγούμενη δεκαετία, πριν η κρίση κάνει την εμφάνισή της στα μέρη μας, αν άκουγες μεταχειρισμένα ρούχα, ή ακόμα και με τον πιο κομψό τίτλο second hand, θα έκανες γκριμάτσα αηδίας: γιατί να βάλω πάνω μου μεταχειρισμένο ρούχο;, θα έλεγες και θα ξεδιψούσες την καταναλωτική σου δίψα με εξορμήσεις σε γνωστά καταστήματα. Γιατί μόνο αυτά, πίστευες, είναι αντάξιά σου.
Στις αρχές της δεκαετίας που διανύουμε έκαναν την εμφάνιση τους κάποια άρθρα που μιλούσαν δειλά-δειλά για τα μαγαζιά second hand ρούχων. Αν και ακόμα ο όρος μας έφερνε στο μυαλό κάτι υποδεέστερο, το γεγονός ότι κάποιοι άρχισαν να μιλούν για το μεταχειρισμένο με θετικό τρόπο και με μια υποψία ενθουσιασμού, υποδήλωνε την αρχή μιας τάσης.
Και μετά ήρθαν τα πολλά ζόρια. Και, θες λίγο η οικονομική στενότητα, θες λίγο η ανάγκη μας να συνεχίσουμε να φορτώνουμε ρούχα τις ντουλάπες μας, έδωσαν στην τάση second hand ώθηση. Θυμάμαι τον εαυτό μου να πρωτομπαίνω σε μαγαζιά με μεταχειρισμένα, μαγαζιά που έδιναν κάθε κομμάτι για λίγα ευρώ ή με το κιλό, και να χάνομαι μέσα στα άπειρα κρεμασμένα ρούχα. Με κάποια ντροπή στην αρχή, με την αίσθηση της ξεπεσμένης αριστοκράτισσας, που μπορεί να την πιάσουν στα πράσα μέσα στο φτηνιάρικο κατάστημα.
Βέβαια, πολύ γρήγορα το αίσθημα της ντροπής καλύφτηκε από την ικανοποίηση της μεγάλης κατανάλωσης με μικρό μπάτζετ. Αλλά κι από κάτι πιο σημαντικό: την ηδονή της ανακάλυψης. Μέσα στα βιντατζάδικα ανακαλύπτεις θησαυρούς: ακριβά κομμάτια μιας άλλης εποχής, μάρκες που η κρίση αφάνισε ή άλλες που έρχονται από μακρινά μέρη της Γης. Κι έτσι, το shopping εκεί, μπαίνει σε μια άλλη διάσταση. Γίνεται ταξίδι, περιπέτεια, αποστολή. Αν είσαι και λίγο πειραγμένος, όπως εγώ, χαζεύεις τα ρούχα και φαντάζεσαι σενάρια: ποιος να φόρεσε αυτό το καπέλο; Πώς να ήταν; Πού να το έβαλε;
Σήμερα, η τάση του second hand ή thrift, τείνει να γίνει μανία. Στο εξωτερικό, υπάρχουν τεράστια πολυκαταστήματα, όπου βρίσκεις τα πάντα. Οχι μόνο ρούχα και αξεσουάρ, αλλά και διακοσμητικά, έπιπλα, συσκευές, ό,τι μπορείς να φανταστείς. Η τάση έχει κατακτήσει και το Διαδίκτυο. Κάθε Youtuber που σέβεται τον εαυτό της, κάνει βίντεο με μεταχειρισμένα ρούχα, ενώ άλλοι στήνουν ωραιότατα e-shops, πουλώντας κομμάτια που αγοράζουν εκεί, σε χαμηλή τιμή.
Σε μια εποχή όπου η οικολογική συνείδηση είναι ζητούμενο και άνθρωποι όπως η Γκρέτα Θούνμπεργκ γίνονται σύμβολα παγκόσμιας αφύπνισης, ήταν επόμενο να γίνει και το thrifting τάση. Οι καταναλωτικές μας συνήθειες έπρεπε να γίνουν κάπως πιο ηθικές και με νόημα. Και η αλήθεια είναι ότι, ανακυκλώνοντας τα ρούχα μας, περνώντας τα ο ένας στον άλλο μέσω της αγοράς, βοηθούμε σημαντικά τον πλανήτη, βάζοντας νέα όρια στη βιομηχανία ρούχων, η οποία είναι από τις πιο ενεργοβόρες και μολυσματικές. Παράλληλα, περιορίζουμε τα σκουπίδια μας, μιας κι ένα μεγάλο μέρος των απορριμμάτων αφορά στο ρουχισμό μας. Και το κυριότερο, μπαίνουμε σε μια φιλοσοφία ανακύκλωσης και οικολογικής σκέψης, με έναν ευχάριστο τρόπο.
Ισως αυτό να είναι και το πιο βασικό πλεονέκτημα της αγοράς του μεταχειρισμένου. Οτι μας ωθεί να κάνουμε κάτι για τον πλανήτη, χωρίς να νιώθουμε ότι είναι αγγαρεία, ή τέλος πάντων κάτι που πρέπει να κάνουμε από υποχρέωση. Και μάλλον, δεν είναι τυχαίο που η τάση εξαπλώθηκε τόσο, που πλέον η αγορά μεταχειρισμένων τείνει να ξεπεράσει σε κέρδη την αγορά άλλων ρούχων, και οι μεγάλες μάρκες επιδιώκουν να μπουν στο παιχνίδι του second hand για να έχουν μερίδιο από την πίτα.
Στην Ελλάδα δεν έχουν εμφανιστεί ακόμα υπέρ-καταστήματα τύπου thrift stores, με τα πάντα όλα μέσα, υπάρχουν όμως εκατοντάδες μαγαζιά με μεταχειρισμένα ρούχα και αξεσουάρ. Στα οποία δεν μπαίνεις πια μόνο από ανάγκη, αλλά από πεποίθηση. Μπαίνεις με την επιθυμία να ψωνίσεις κάτι ξεχωριστό, μοναδικό, κάτι που δεν θα φοράει κανένας άλλος. Και ίσως, θέλω να πιστεύω, ότι μπαίνεις πια και με την επιθυμία να έχει η αγορά σου κάποιο νόημα και σκοπό, πέρα από το να ικανοποιήσει την ποταπή καταναλωτική ορμή σου.
Υ.Γ.: Βοήθησε λίγο και η εκπομπή «My style rocks» για να ξεπεράσουμε το ταμπού μας απέναντι στο μεταχειρισμένο ρούχο. Να ‘ναι καλά μερικά κορίτσια εκεί, που έδειξαν πόσο φοβερούς συνδυασμούς μπορείς να κάνεις, με μηδαμινό μπάτζετ.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News