Τέμπη: Διπλή ζημιά αν τα λόγια δεν γίνουν πράξη
Τέμπη: Διπλή ζημιά αν τα λόγια δεν γίνουν πράξη
Ετσι λειτουργεί η δημοκρατία. Η δημοκρατία και όχι η οχλοκρατία, όπως έσπευσαν κάποιοι να χαρακτηρίσουν τους ανθρώπους που βγήκαν στους δρόμους την περασμένη Κυριακή. Ο Πρωθυπουργός, με τον κόσμο να ζητάει απαντήσεις και το 80% να δηλώνει στις δημοσκοπήσεις ότι η κυβέρνηση χειρίστηκε με λάθος τρόπο την τραγωδία των Τεμπών, πήρε πίσω τη διαβεβαίωση που παρείχε πριν από δύο χρόνια για το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας.
Για κάθε Πρωθυπουργό δημοκρατικής χώρας, ιδίως όταν πρόκειται για ένα τόσο ευαίσθητο ζήτημα που αφορά κάθε πολίτη (και πρωτίστως τους συγγενείς των νεκρών παιδιών), η παραδοχή ότι οι πληροφορίες που ανακοίνωσε —και περιβάλλονται με το κύρος του Πρωθυπουργού— μοιάζει τώρα να είναι λανθασμένες, είναι ένα πλήγμα για την εικόνα του.
Θα ήταν βέβαια συντριπτικό αν ζούσαμε σε ένα καθεστώς όπως αυτά του Πούτιν ή του Ερντογάν, που στηρίζονται στον ζωτικό συμβολισμό της αυθεντίας του ενός, του ισχυρού και ακλόνητου άνδρα (strongman). Εκεί η όποια γρατζουνιά στην πανοπλία του ηγέτη απαγορεύεται και τιμωρείται αυστηρά. Ακόμη και με ποινή θανάτου, όπως έχουμε δει να συμβαίνει με ανθρώπους που έβγαλαν τον κόσμο στους δρόμους εναντίον τέτοιου τύπου ηγετών.
Στην Ελλάδα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Μας αρέσει για παράδειγμα (εδώ και δεκαετίες) να φωνάζουμε «Χούντα!» ακόμη και όταν κάποιος απλά διαφωνεί με την απόψή μας ή όταν ένας κρατικός θεσμός επιχειρεί να εφαρμόσει τον νόμο. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως όσοι αντιδρούν έχουν πάντοτε άδικο, είναι κομματικά υποκινούμενοι ή κάνουν επαναστατική γυμναστική.
Οσα συνέβησαν, λοιπόν, από την Κυριακή και μετά είναι ευτυχώς μέρος του τρόπου που λειτουργεί η δημοκρατία. Ο Πρωθυπουργός δεν οχυρώθηκε πίσω από τον πρωθυπουργικό εγωϊσμό. Συνέβη μεν όταν η κυβέρνηση βρέθηκε, όπως λένε οι Αμερικανοί, «between a rock and a hard place» (ανάμεσα σ’ ένα βράχο και μια σκληρή επιφάνεια), ή αλλιώς «μεταξύ σφύρας και άκμονος», αλλά συνέβη.
Αρκεί όμως αυτό; Να τα κλείσουμε όλα και να πέσουμε για ύπνο; Εδώ αρχίζει ένα δεύτερο, βαθύτερο πρόβλημα. Το γεγονός ότι ο Πρωθυπουργός άδειασε όσους ειρωνεύονταν και αποδομούσαν τους συγγενείς, επ’ ουδενί δεν κλείνει το θέμα. Διότι τώρα οι πολίτες περιμένουν δύο φορές περισσότερα όχι σε επίπεδο λόγων αλλά πράξεων, εφόσον η συντριπτική πλειοψηφία θεωρεί ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος για τη διερεύνηση της υπόθεσης.
Ο δρόμος αυτός είναι δύσκολος ιδίως όσο απλώνεται ένα κλίμα καχυποψίας που φτάνει μέχρι του σημείου της ισοπέδωσης. Το διαβρωτικό έλλειμμα εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς και την επάρκεια των κρατικών δομών τείνει να γίνει μια σταθερά: όχι μόνο στη σκέψη αλλά και στην καθημερινότητα των πολιτών. Και ο πατροπαράδοτος, εν μέρει κατανοητός, αντίλογος ότι φταίνε οι πολίτες που δεν εμπιστεύονται το κράτος δεν πείθει πλέον παρά ελάχιστους. Διότι κράτος είναι για παράδειγμα και ο ΟΣΕ που αποτέλεσε ένα εμβληματικό θερμοκήπιο διαφθοράς. Και αδιαφορίας για τον ίδιο τον λόγο της ύπαρξής του: το έργο που επιτελεί και την ασφάλεια των επιβατών.
Αυτή η διαβρωτική τάση που κυριάρχησε μετά το σοκ της χρεοκοπίας το 2010 και αμβλύνεται προσωρινά μόνο όταν βλέπουμε επιτυχημένες παρενθέσεις (όπως την περίοδο την πανδημίας με την οργάνωση των εμβολιασμών) επιταχύνθηκε μετά την τραγωδία των Τεμπών. Εγινε ακόμα χειρότερη η εικόνα μόλις οι πολίτες διαπίστωσαν πώς κινήθηκαν εκείνοι που ήταν υποχρεωμένοι να πράξουν το αυτονόητο: να διαφυλάξουν, να συγκεντρώσουν και να παρέχουν έγκυρα στοιχεία στη Δικαιοσύνη (αντί για μια φωτοτυπία ανακοίνωσης της Hellenic Train) ώστε να μπορεί να καταλήξει σε συμπεράσματα και να καταλογίσει ευθύνες. Η κινητοποίηση των συγγενών υποκατέστησε για κάποιες πτυχές της διερεύνησης την ανεπάρκεια των κρατικών δομών. Και είναι ένας ακόμη λόγος που ήταν τόσο απογοητευτικό ότι έγιναν στόχος μιας θλιβερής απόπειρας απαξίωσης.
Εδώ όμως που φτάσαμε ο σεβασμός του αισθήματος, που ήταν αναγκαίος και σωστός, δεν αρκεί για να επουλωθεί το τραύμα. Η αλήθεια για το τι συνέβη το μοιραίο βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου του 2023 είναι πλέον ένα σημείο καμπής. Οχι μόνο για τις οικογένειες που έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα, αλλά για τη χώρα στο σύνολό της. Και εν τέλει, για την κοινωνική συνοχή. Με άλλα λόγια, αν δεν βελτιωθεί η ασφάλεια των σιδηροδρόμων και, κυρίως, αν δεν υπάρξουν απαντήσεις που θα επιτρέψουν στη Δικαιοσύνη τον καταλογισμό ευθυνών, το διαβρωτικό έλλειμμα εμπιστοσύνης, αντί να αμβλυνθεί, θα φουσκώσει ανεξέλεγκτα.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
Γράψτε σχόλιο στο: Τέμπη: Διπλή ζημιά αν τα λόγια δεν γίνουν πράξη
Παρακαλούμε, εισάγετε σχόλια μόνο σχετικά με το θέμα. Σχόλια με υβριστικό περιεχόμενο ή με περιεχόμενο που έρχεται σε αντίθεση με τις οδηγίες και τους όρους χρήσης του protagon.gr δεν θα δημοσιεύονται.Το email σας δεν θα εμφανίζεται.