Είναι από τις ειδήσεις, που όταν τις ακούμε μια Πέμπτη βράδυ από την τηλεόραση, λέμε βαριεστημένα: «ωχ αδερφέ, μέχρι να γίνει αυτό (κι αν θα γίνει), εγώ θα ‘μαι σε γηροκομείο». Βέβαια, όταν κάποιο καυτό μεσημέρι Αυγούστου βλέπουμε τις δασικές πυρκαγιές να γεμίζουν την οθόνη της τηλεόρασης μας, το παίρνουμε ανάποδα και αναφωνούμε έντρομοι: «Αμάν αδερφέ, καήκαμε. Σε λίγο δεν θα ΄χουμε οξυγόνο να αναπνεύσουμε και τον χειμώνα που θα βρέξει, θα κατέβουν οι λάσπες από τα καμένα και θα μας πνίξουν».

Το πρόγραμμα για τις αναδασώσεις που έχουν στα σκαριά στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ο Κωστής Χατζηδάκης με τον αρμόδιο υφυπουργό Νίκο Ταγαρά, δεν είναι μόνο γιγάντιο, είναι και πρωτοποριακό. Και δεν αφορά μόνο τους ολίγους οικολόγους ή τα χαρούμενα παιδάκια που ανεβαίνουν εθελοντικά στην πλαγιές της Πεντέλης για να φυτεύουν συμβολικά εκατό ή διακόσια δεντράκια δίνοντας ένα μήνυμα περιβαλλοντικής ευαισθησίας. Μιλάμε για επαγγελματική αναδάσωση μισού εκατομμυρίου καμένων και απερημωμένων εκτάσεων, μέσα σε πέντε μόλις χρόνια (2021-26).

Η αναδάσωση είναι μια πονεμένη ιστορία στη χώρα. Εκτεταμένη και ουσιαστική αναδάσωση έχει να γίνει στην Ελλάδα από τη δεκαετία του ’90, όταν η δασική υπηρεσία σταμάτησε αυτή την δράση. Η Ελλάδα καίγεται κάθε χρόνο, αλλά τα καμένα της δεν αντικαθίστανται. Και ναι μεν η συνολική δασική έκταση της χώρας αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο, αλλά αυξάνεται με λάθος τρόπο. Εγκαταλείπεται η ύπαιθρος, το δάσος κατεβαίνει σιγά-σιγά και κουκουλώνει ακατοίκητα χωριά και παλιές καλλιεργήσιμες εκτάσεις στα ορεινά της Ηπείρου, της Μακεδονίας και της Πελοποννήσου, αλλά γύρω από τις μεγάλες συγκεντρώσεις πληθυσμού των πόλεων, τα προστατευτικά δάση εξαφανίζονται.

Ξέρετε τι σημαίνει τριάντα εκατομμύρια καινούργια δέντρα στις πλαγιές και στις έρημες εκτάσεις γύρω από τις πόλεις και τους οικισμούς μας σ’ όλη την χώρα; Ότι με μια στοιχειωδώς επαρκή διαχείριση τους (που προβλέπεται στο πρόγραμμα) ώστε να μην ξεραθούν, να μην τα φάνε τα κατσίκια και να μην καούν, σε δέκα χρόνια αυτά θα είναι τριπλάσια, με την φυσική επέκταση του δάσους. Δεν μιλάμε μόνο για βελτίωση του μικροκλίματος, για πτώση της τοπικής ατμοσφαιρικής θερμοκρασίας, για υγεία και φυσική ομορφιά, για ανάπτυξη φυσικής χλωρίδας και πανίδας, ούτε μόνο για την αύξηση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της χώρας. Μιλάμε για φυσική προστασία ανθρώπων και οικιστικών συνόλων αλλά και για εξοικονόμηση πόρων αποκατάστασης, σε μια περίοδο επαναλαμβανόμενων ακραίων φυσικών φαινομένων.

Πόσο κόστισε η Μάντρα ή η Χερσόνησος και ο Πλατανιάς στην Κρήτη σε αποζημιώσεις και έργα αποκατάστασης μετά τις πλημμύρες; Θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί (ή ελαχιστοποιηθεί) αυτές οι καταστροφές με το ένα εκατοστό του κόστους, αν στα βουνά γύρω τους είχαν φυτευτεί δέντρα. Τα χρήματα του προγράμματος είναι εξ ολοκλήρου από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης, χρήμα από τας Βρυξέλλας δηλαδή. Και, σιγά τα λεφτά εδώ που τα λέμε, 310 εκατομμύρια κοστίζει η κατασκευή τριών πεντάστερων ξενοδοχείων των 1000 κλινών έκαστο, ενώ με το ίδιο κόστος θα αναγεννηθούν μισό εκατομμύριο στρέμματα έρημης γης.

Και αυτά τα 310 εκατομμύρια δεν θα συγκεντρωθούν σε έναν ή δύο αναδόχους (για να ισχυριστεί κανείς ότι θα πλουτίσουν κάποιοι μεγαλοεργολάβοι), πρακτικά αυτό είναι αδύνατο. Το χρήμα θα διαχυθεί και θα πολλαπλασιαστεί μέσα στην ελληνική οικονομία. Η παραγωγή τριάντα εκατομμυρίων δενδρυλλίων μέσα σε πέντε χρόνια (το πρόγραμμα ολοκληρώνεται υποχρεωτικά το 2026) δεν είναι διόλου εύκολη υπόθεση. Θα αναγεννηθούν τα εγκαταλειμμένα κρατικά σπορεία και φυτώρια, θα δημιουργηθούν ιδιωτικά (που σήμερα δεν υπάρχουν) για να καλύψουν την ζήτηση, ενώ η αναδάσωση θα γίνει υποχρεωτικώς από πολλές τοπικές εταιρείες, διότι είναι αδύνατο ένας ή δύο μεγάλοι να μπορούν να αναλάβουν μισό εκατομμύριο σκόρπια ορεινά και ημιορεινά στρέμματα σε όλη την ελλαδική έκταση.

Είναι μια μοναδική ευκαιρία να εργαστούν χιλιάδες άνθρωποι, να παραχθεί πλούτος από μια κατ’ εξοχήν πράσινη δράση, να συμπράξει ο δημόσιος με τον ιδιωτικό τομέα, να ενεργοποιηθούν παράλληλα δήμοι, περιφέρειες και περιβαλλοντικές οργανώσεις. Τα πάντα σ’ αυτό το πρόγραμμα είναι win-win.

Βεβαίως, μιλάμε για πολύ φιλόδοξη προσπάθεια, το ελληνικό κράτος δεν φημίζεται για την ευελιξία του, αλλά ο υπουργός και ο υφυπουργός φαίνεται να το ΄χουν πάρει ζεστά, οι δε ομάδες που το επεξεργάζονται μοιάζουν αποφασισμένες. Για να δούμε. Αν με τις πρώτες φθινοπωρινές βροχές του 2021 δούμε δέντρα να φυτεύονται, το πράγμα θα΄χει ξεκινήσει. Αν το 2021 αναβληθεί για το 2022 και από κει πάμε στο 2023, τότε το πρόγραμμα θα έχει βαλτώσει και το χρήμα θα ταξιδέψει για καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα, στην οποία ξέρουν πώς να το αξιοποιήσουν στα γρήγορα.

Και κάτι τελευταίο. Το πρόγραμμα αυτό είναι η μεγάλη μας ευκαιρία να φτιάξουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα αυτό που αλλού το ‘χουν για ψωμοτύρι: τη διαχείριση των δασών μας. Δεν γίνεται η Ελλάδα να είναι (και όμως!) η χώρα με τη μεγαλύτερη δασική κάλυψη στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά η ελληνική βιομηχανία ξύλου και pellets να εισάγει την πρώτη ύλη της από την Βουλγαρία και τα Σκόπια. Τα υπολείμματα των (λίγων) καθαρισμών των σημερινών ελληνικών δασών και τα καμένα δέντρα των πυρκαγιών καταλήγουν στα τζάκια μας (κι από κει στην ατμόσφαιρα και στα πνευμόνια μας), ενώ την ίδια στιγμή πλουτίζουν από την βιομηχανία μας γειτονικές χώρες που ξέρουν να διαχειρίζονται τον δασικό τους πλούτο. Ε, καιρός δεν είναι να το δούμε και λίγο διαφορετικά;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News