Πρώτα αυτό που όλοι φαντάζεστε: το θέμα της πατέντας των εμβολίων είναι στα ελληνικά media, συμβατικά και social, πολύ μεγαλύτερο από όσο εμφανίζεται στον διεθνή Τύπο. Διότι εδώ δεν μας αφορά τι θα συμβεί με τα εμβόλια, αλλά αν ο Μητσοτάκης χλεύασε τον Τσίπρα και κατ΄επέκταση τον Τζο Μπάιντεν. Επίσης προσπαθούμε να ξεκαθαρίσουμε ποιος μίλησε πρώτος για τις πατέντες μήπως και βρούμε τον ηγέτη με παγκόσμια εμβέλεια.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, έρχεται και το ΚΙΝΑΛ να μας καλέσει σε συστράτευση για τις πατέντες των εμβολίων. Και εγώ μαζί τους, αρκεί να μας εξηγήσουν τι πρέπει να κάνουμε. Πάμε έξω από τα γραφεία της Pfizer για διαδήλωση; Να αποκλείσουμε το σπίτι του Μπουρλά στη Χαλκιδική; (Δεν στρίβουμε αριστερά για Σκουριές, συνεχίζουμε ευθεία για Κασσάνδρα.)

Ας πιάσουμε, λοιπόν, την άκρη του νήματος από την αρχή.

Αρχές Απριλίου 2020.
Ο Μητσοτάκης σε συνέντευξη του στη γερμανική FAZ υιοθετεί την πρόταση του Ηλία Μόσιαλου για αγορά, από την Ευρωπαϊκή Ένωση, των πατεντών προκειμένου να οργανωθεί σε κάποια σημεία της Ευρώπης, η παραγωγή εμβολίων.

Ιούνιος 2020.
Ο Μητσοτάκης δηλώνει ότι το εμβόλιο πρέπει να καταστεί δημόσιο αγαθό και όχι να αποτελεί αντικείμενο επιχειρηματικού κέρδους.

Ιανουάριος 2021
Ο Αλέξης Τσίπρας ζητεί να εξασφαλιστούν οι πατέντες των εμβολίων προκειμένου εγχώριες βιομηχανίες να προχωρήσουν στην παραγωγή τους. «Να αναλάβει η χώρα πρωτοβουλία ώστε να εξασφαλίσει η ΕΕ τις πατέντες των εμβολίων για να δοθεί η δυνατότητα σε κάθε κράτος να τις διαχειριστεί σε εγχώριο επίπεδο».

Η πρόταση αυτή συνάντησε τη χλεύη του Μητσοτάκη ο οποίος είπε κατά λέξη τα εξής: «Δεν μπορώ, πάντως, να μη σχολιάσω κι ένα έκτο έωλο επιχείρημα το οποίο ακούστηκε από τα χείλη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης: “Γιατί δεν παίρνετε”, λέει, “τις πατέντες των εμβολίων ώστε να παράγονται εδώ από ελληνικές εταιρείες”; Πάλι καλά που δε μας ζητήσατε να κρατικοποιηθεί η Pfizer και η AstraZeneca με ένα νόμο και με ένα άρθρο. Αυτά είναι αστεία, είναι αστεία επιχειρήματα, είναι αστεία πυροτεχνήματα. Η ανεδαφικότητά τους καταδείχθηκε αμέσως από τις ίδιες τις φαρμακοβιομηχανίες. Είτε δηλώνουν σοβαρή άγνοια για τα ισχύοντα στο διεθνές ερευνητικό και επιχειρηματικό περιβάλλον είτε κάτι άλλο, μία ανεξήγητη αφέλεια, μία διάθεση παραπληροφόρησης της κοινής γνώμης.»

Εδώ ο Μητσοτάκης δύναται να ισχυριστεί ότι ειρωνεύεται την πρόταση για παραγωγή των εμβολίων στην Ελλάδα που, πράγματι, είναι αδύνατη. Αλλά και ο Τσίπρας μπορεί να πει ότι ο Μητσοτάκης εστιάζει τα βέλη του στη συνολική ιδέα. Το διαβάζετε όπως θέλετε. Αλλά, μεταξύ μας, έχει καμιά σημασία;

Φεβρουάριος 2021
Ο Τσίπρας επαναφέρει την πρόταση, αλλά αφαιρεί το κομμάτι της για παραγωγή εμβολίων στην Ελλάδα -προφανώς ενημερώθηκε σχετικά. «Υποστηρίζω σθεναρά, εντός και εκτός της χώρας, ότι η Ευρώπη πρέπει να κάνει το παν για να εξασφαλίσει τη μέγιστη δυνατή παραγωγή εμβολίων, ώστε να μην εξαρτάται από τους εμπορικούς σχεδιασμούς και τα παιχνίδια μερικών μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών. Για το λόγο αυτό διατύπωσα δημόσια την ανάγκη να αποκτήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση για λογαριασμό των κρατών-μελών, την πρόσβαση στις πατέντες των εμβολίων».

Και ύστερα ήρθε ο Μπάιντεν, ο οποίος δέχθηκε πιέσεις από στελέχη του κόμματός του προκειμένου να κάνει αυτή τη δήλωση. Και ακολούθησε ο Μακρόν, ο οποίος ήταν στην αρχή αρνητικός.

Όμως, μισό λεπτό, πόσο εύκολη είναι η άρση της πατέντας; Δεν είναι. Κοινώς δεν πηγαίνει ένα γράμμα στη Pfizer (που ανακοίνωσε ήδη έσοδα μερικών δισ. δολαρίων από το εμβόλιο) με το οποίο ζητείται η πατέντα, αλλιώς θα πέσει πρόστιμο. Ξεκινούν πολύπλοκες και μακροχρόνιες διαδικασίες με επίκεντρο τον Παγκόσμιο Οργανισμού Εμπορίου. Στη συνέχεια ακολουθούν δίκες και πάει λέγοντας. Παράλληλα, θα πρέπει να τεθεί αντίστοιχο θέμα και για το Sputnik, όπου ο Πούτιν εμφανίζεται θετικός στην άρση της πατέντας.

Ωστόσο η ουσία δεν βρίσκεται στην αρχιτεκτονική του εμβολίου, αλλά στην τεχνογνωσία για την κατασκευή του. Για αυτό και ο Μακρόν ήταν στην αρχή αρνητικός με την άρση προστασίας της πατέντας. Αυτό που τον απασχολούσε ήταν η μεταφορά της τεχνογνωσίας εκτός Ευρώπης. H αρνητική στάση της Μέρκελ εκπορεύεται πρωτίστως από την ανάγκη στήριξης της BioNtech.

Αλλά ακόμα και αν αποφασιστεί αυτή η μεταφορά, δεν πρόκειται για μία εύκολη υπόθεση. Η Ινδία ή η Νότια Αφρική που δηλώνουν ότι μπορούν να παρασκευάσουν το εμβόλιο, ελέγχονται, από τον ευρωπαϊκό Τύπο, ως προς την αξιοπιστία τους. Αλλωστε η δημιουργία μίας γραμμής παραγωγής απαιτεί χρόνια. Από την άλλη, όμως, είναι επιβεβλημένο να βρεθεί λύση. Ακόμα και αν παραβλέψουμε τα ανθρωπιστικά, έτσι και οι φτωχές χώρες μείνουν ακάλυπτες, θα γίνουν δεξαμενές μεταλλάξεων του ιού. Συνεπώς δεν αρκεί μόνο η πατέντα, αυτό ακούγεται και ως πυροτέχνημα. Το ζητούμενο είναι η μεταφορά τεχνογνωσίας. Και έχουμε να κάνουμε με φαρμακοβιομηχανίες, όχι με φιλανθρωπικά σωματεία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News