Το πρωί της Δευτέρας, οι κάτοικοι των Εξαρχείων ξύπνησαν με τον ήχο των συνεργείων που είχαν ξεκινήσει τις εργασίες κοπής 70 δέντρων στην πλατεία για την κατασκευή του μετρό. Οι κάτοικοι εξαγριώθηκαν, αποδοκίμασαν, έκαναν συγκεντρώσεις, έγιναν μηνύσεις. Κάποιοι στάθηκαν σοκαρισμένοι στην άκρη και έκλαψαν. Τους καταλαβαίνω. Οταν έχεις ένα μικρό πνεύμονα πράσινου στην αστική σου έρημο, μια σκιά να καθίσεις με το παιδί και με τον φίλο σου, και σου την παίρνουν, σε πιάνει το παράπονο. Είναι σαν να σου ξεριζώνουν ένα κομμάτι από τους δικούς σου πνεύμονες.

Η ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ ενημέρωσε εκ των υστέρων ότι τα δέντρα κόπηκαν για να μεταφυτευτούν προσωρινά σε χώρους πράσινου πλησίον της πλατείας, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, του Δήμου Αθηναίων, της ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε. και της Ανάπλασης Α.Ε. Και ότι πρόκειται να φυτευτούν 2.000 νέα δέντρα σε θέσεις που θα υποδείξει ο Δήμος Αθηναίων, επιπλέον αυτών που η εταιρεία έχει υποχρέωση να φυτεύσει, σύμφωνα με την εγκεκριμένη περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου στο πλαίσιο αποκατάστασης της Πλατείας για τη διατήρηση του ισοζυγίου.

Θέλεις να το πιστέψεις, αλλά η πονεμένη αστική ιστορία δεν σε αφήνει. Εχεις δει πάρκα να ισοπεδώνονται, κατάφυτες πλατείες να καταστρέφονται και Μεγάλους Περιπάτους να καταλήγουν σε φιάσκο. Εχεις γίνει μάρτυρας της παραμέλησης όσου πράσινου έχει απομείνει στις πόλεις. Κλαδέματα που γίνονται με λάθος τρόπο και φυτά που φυτεύονται σε λάθος μέρη, όπου είναι καταδικασμένα. Βγαίνουν γεωπόνοι και τα λένε κατά καιρούς, αλλά ποιος τους ακούει.

Γιατί, θα αναρωτηθεί κανείς, συμβαίνει αυτό; Γιατί υπάρχουν κενά στις υπουργικές αποφάσεις. Οι πόλεις γεμίζουν με φυτά που έχουν τα δημοτικά ή ιδιωτικά φυτώρια, χωρίς να εξασφαλίζεται εκ των προτέρων η προσαρμογή τους. Κάπως έτσι γέμισαν οι ελληνικές πόλεις κάποτε με ένα είδος ιταλικής λεύκας, που είναι αλλεργιογόνα και ασταθής στους ανέμους.

Ως κάτοικος πόλης, έχεις μετρήσει άπειρα δέντρα στις γειτονιές τα οποία φυτεύονται για να ξεραθούν γιατί κανείς δεν τα ποτίζει, ή αφήνονται έρμαιο των ασθενειών και των εντόμων ή καρατομούνται για ψύλλου πήδημα, όπως έγινε πέρσι στο Πάρκο Μηναΐδη Φωτιάδη στα Κάτω Πατήσια. Μπουλντόζες ξερίζωναν δέντρα για να τοποθετηθούν κοντέινερ για σχολικές αίθουσες.

Πρόκειται για ένα μικρό παράδειγμα από τη μακρά λίστα πράσινων εγκλημάτων που συντελούνται στις πόλεις. Αν αρχίσουμε να καταγράφουμε παραδείγματα κακοδιαχείρισης του αστικού πρασίνου, θα νυχτώσουμε. Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας δέχεται συνεχώς παράπονα από κατοίκους που πλέον έχουν αρκετή περιβαλλοντική ενημέρωση για να καταλάβουν ότι το πράσινο στις πόλεις τους κακοποιείται ή αντιμετωπίζεται με προχειρότητα.

Μόλις πριν από λίγους μήνες, μια παρόμοια κατάσταση δημιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη, όταν κόπηκαν εβδομήντα δέντρα στην οδό Δελφών, αλλά και φτελιές στην οδό Τσιμισκή. Οι κάτοικοι αντέδρασαν, το ίδιο και διάφορες οργανώσεις, που κάθε φορά επαναλαμβάνουν τα ίδια: ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται αντιεπιστημονικά, ότι κόβονται μαζικά ολόκληρες δεντροστοιχίες χωρίς καμία λογική και ότι αυτό γίνεται συχνά χωρίς ξεχωριστή αυτοψία και τεχνικό δελτίο για κάθε δέντρο, όπως ορίζει ο κανονισμός στα ευρωπαϊκά κράτη.

Οι απαντήσεις που έρχονται από τους αρμόδιους φορείς είναι ανάλογες με την απάντηση που δόθηκε στους κατοίκους των Εξαρχείων. Σου λένε, κόψαμε αλλά θα φυτεύσουμε περισσότερα. Χαλάσαμε για να ξαναχτίσουμε κάτι μεγαλύτερο και καλύτερο, το οποίο θα περιλαμβάνει περισσότερο πράσινο. Γιατί εμείς είμαστε οικολογικά ευαίσθητοι και έχουμε σχέδιο.

Και πάλι, θες να το πιστέψεις, αλλά δυσκολεύεσαι. Γιατί, όσα ευαγγελίζονται ότι θα κάνουν, όσο πειστικά και αν τα παρουσιάζουν, έρχεται η  πραγματικότητα και τα διαψεύδει. Εκείνο που τελικά φτιάχνουν είναι συχνά κατώτερο των προσδοκιών, ενώ το πράσινο που έχουν υποσχεθεί στριμώχνεται σε μια γωνία και, συνήθως, δεν φροντίζεται επαρκώς ώστε να επιβιώσει.

Κι όμως, οι καιροί δεν επιτρέπουν να αντιμετωπίζουμε το πράσινο με ελαφρότητα. Αντιθέτως, θα πρέπει να βλέπουμε κάθε δέντρο σαν μια πολύτιμη προσθήκη στη ζωή μας, μια φλέβα οξυγόνου που φυλάμε σαν κόρη οφθαλμού μέσα στο πνιγηρό αστικό τοπίο. Δεν το έχουμε καταφέρει, δυστυχώς. Γι’ αυτό και τα μεγαλεπήβολα σχέδια αναπλάσεων δεν πείθουν τον κάτοικο που στέκει απογοητευμένος στην άκρη της αποψιλωμένης πλατείας του.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News