Προ ημερών σκόνταψα πάνω στο «Ημερολόγιο 2023-2024-2025 – Για δικηγόρους, για επαγγελματίες και για κάθε πολίτη» των Eκδόσεων Πατάκη. Μου φάνηκε απίστευτο ότι μπορεί κάποιος να είναι τόσο αλαζόνας με τον χρόνο, ώστε να διαθέτει επαγγελματική (και προσωπική) ατζέντα για την επόμενη τριετία.
Γιατί αν μας έμαθαν κάτι τα τρία τελευταία έτη είναι ότι ο χρόνος δεν είναι σε καμία περίπτωση η λογική, μετρήσιμη γραμμική αλληλουχία στιγμών που είχαμε συνηθίσει. Μιλάμε για τρία χρόνια ένα και ένα.
To 2020, π.χ., έμεινε γνωστό ως Το Χαμένo Ετος, Το Πρωτόγνωρο Ετος, Το Ετος των Lockdown, το Ετος του Χάους, το Ετος Εξω-από-‘δώ και τα συναφή. Ηταν αυτό που εγκαινίασε την Εποχή της Αβεβαιότητας (στην οποία εξακολουθούμε με απόλυτη βεβαιότητα να θαλασσοδερνόμαστε), αυτό που κατήργησε τα ρολόγια , που κατέστησε τον χρόνο άχρονο και τη ζωή αβίωτη. Μας έκανε, ωστόσο, ένα ανέλπιστο δώρο.
Ολες εκείνες οι σαχλές προσδοκίες/αυτοδεσμεύσεις της Πρωτοχρονιάς (Νew Υear’s Resolutions) ρίχτηκαν στον κάδο των αχρήστων. Κανείς σώφρων δεν μπαίνει έκτοτε στον κόπο να υποσχεθεί στον εαυτό του και στο σύμπαν, π.χ. «θα κάνω φέτος περισσότερο γυμναστική». Ο εαυτός του (και το σύμπαν) είναι εκεί για να του κάνουν «πατ πατ» στην πλάτη την ώρα που το σώμα του αποκτά τις καμπύλες του καναπέ.
Το 2021, πάλι, ήταν το έτος deja vu. Ολα αυτά που δεν είχαν χωρέσει, για ευνόητους λόγους, στο προηγούμενο έτος έπρεπε τώρα να στριμωχτούν τσάτρα πάτρα, μπας και μπορέσουμε με κάποιο τρόπο να συνεχίσουμε. Οι Ολυμπιακοί του Τόκιo, το Εuro 2020, η Εxpo 2020, οι γάμοι, οι γιορτές, οι αποφοιτήσεις, τα πένθη, οι πρεμιέρες, τα ταξίδια, οι βραβεύσεις, οι διαγωνισμοί κ.ο.κ. που είχαν αναβληθεί, έπρεπε όλα, σχεδόν διά της βίας, να χωρέσουν στην ατζέντα.
Πολλά, βέβαια, δεν μπόρεσαν ποτέ να γίνουν (και όχι μόνο μόνο το Γουίμπλεντον 2020, που το έφαγε εντελώς η μαρμάγκα, το πρώτο από τον Β΄Παγκόσμιο Πόλεμο που ακυρώθηκε). Και πολλά από όσα έγιναν, τελικά, ετεροχρονισμένα, άφησαν μια επίγευση ματαιότητας και ξαναζεσταμένου φαγητού.
Το πολύτιμο, βέβαια, μάθημα της προηγούμενης χρονιάς μάς είχε γίνει πια δεύτερη φύση. Κανείς και τίποτα δεν σε καλούσε πλέον να αδράξεις χαρωπά τον χρόνο. Μπορούσες να μείνεις όσο ήθελες εκεί, κολλημένος στην πουπουλένια νωθρότητα της παγκόσμιας «Μεγάλης Παράλυσης». Κανένα ρολόι δεν μπορούσε πια να σε πιέσει. Και αν πήγαινε να σ’ το κάνει, απλά γύριζες πλευρό. Η προπανδημική κουλτούρα της υπεραπασχόλησης και του «δεν προλαβαίνω να σου μιλήσω τώρα, ας κανονίσουμε από τώρα έναν καφέ για τον επόμενο μήνα» είχε οριστικά πεθάνει.
Ο χαμένος χρόνος (και) του 2022
Οσο για το άρτι αποχωρήσαν 2022, εδώ μιλάμε σαφώς για το Ετος της Εκδίκησης (για όλα αυτά που υποστήκαμε και μέλλει να υποστούμε). Εξ ου και τα τόσο δημοφιλή το τελευταίο καλοκαίρι «ταξίδια εκδίκησης» (revenge travel), το να μπαίνεις σε ένα αεροπλάνο και να πηγαίνεις κάπου να αναπληρώσεις τον χαμένο χρόνο. ‘Η το ξέφρενο «revenge partying» των φετινών γιορτών, και μάλιστα εν όψει προδιαγεγραμμένης ύφεσης.
Χωρίς καμία αμφιβολία, το Ετος του Τέλους της Αφθονίας και των Νέων Απανωτών Κατραπακιών, που μόλις εξέπνευσε χωνέψαμε για τα καλά ότι η ίδια η σχέση μας με τον χρόνο περνάει μια σοβαρή κρίση (που έλαβε μάλιστα και επίσημο επιστημονικό όνομα: «χρονική αποδιοργάνωση»).
Είναι το ότι βλέπεις οπαδούς με αγιοβασιλιάτικα μούσια στο Μουντιάλ. Είναι το ότι λες «πέρυσι» και εννοείς (κατά 97%) «το 2019» ή «την τελευταία φορά που συναντηθήκαμε στη γιορτή σου» και αναφέρεσαι σε κάποια γιορτή πριν από τον Μάρτιο του 2020, μπορεί –γιατί όχι;– και σε προηγούμενη δεκαετία.
Σημασία τώρα έχει να μην αφήσουμε το νιόφερτο 2023 στα απόνερα των τριών αυτών ανεκδιήγητων ετών. Ας το φορτώσουμε σαχλές υποσχέσεις/αυτοδεσμεύσεις (είναι, όσο να΄ναι , μια γλυκιά αυταπάτη, και ας λήγουν οι περισσότερες στις αρχές Φεβρουαρίου). Ας του επιτρέψουμε να φέρει μαζί του μια καινούργια αντίληψη για το πώς ξοδεύουμε τον χρόνο που μας αναλογεί. Ας απολαύσουμε, βρε αδελφέ, κάθε του (αβέβαιο) λεπτό.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News