Ενας φίλος επιμένει στην ειρωνική παράφραση της ρήσης «οι ήρωες πολεμούν σαν Ελληνες», που πολλοί αποδίδουν στον Ουίνστον Τσόρτσιλ, για να περιγράψει την κατάσταση στους ελληνικούς δρόμους. Το κάνει «οι ήρωες οδηγούν σαν Ελληνες», για να ειρωνευτεί τον έλληνα οδηγό (συνήθως άνδρα) που θέλει να αποδείξει στους δρόμους της πόλης ότι είναι ο καλύτερος, ο πιο δυνατός, ο πιο γρήγορος κ.ο.κ. Ετσι όπως πρέπει, δηλαδή, να είναι οι Ελληνες από αρχαιοτάτων χρόνων.

Πολύ φοβάμαι όμως ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει από το επίπεδο που επιτρέπει μόνο σχόλια και διαπιστώσεις. Διαβάζοντας το άρθρο της Λένας Παπαδημητρίου στο Protagon για «Το μπούλινγκ στην καθημερινή ζωή», ένιωσα πως υπάρχει και κάποιος άλλος που παρατηρεί αυτή την ένταση. Η οποία βγαίνει και στα στενά των πόλεων, με μπινελίκια, επιθετικότητα και απειλές. Ετσι και βγεις στον δρόμο γυρεύοντας καβγά, τον βρήκες.

Τελευταία, έχουμε επιτέλους ξυπνήσει σε ό,τι αφορά την ευκολία με την οποία κρατικοί παράγοντες παραπέμπουν στην ατομική ευθύνη. Οταν ακούμε πια αυτή την «πονηριά» του πολιτευτή/υπουργού/γενικού γραμματέα, αντιδράμε ακαριαία. Σωστά.

Σας έχει τύχει όμως να φρενάρετε για να στρίψετε σε ένα στενό και όχι μόνο να σας κορνάρουν, αλλά και να σας βρίζουν από πάνω που τολμήσατε να κόψετε ταχύτητα; Οταν μιλάμε για τον οδηγό που κολλάει πίσω σου στο στενό και σε σπρώχνει να επιταχύνεις, συγγνώμη, αλλά εκεί υπάρχει ατομική ευθύνη. Δεν είναι μόνο ευθύνη του κράτους που πρέπει να φτιάχνει δρόμους, να ελέγχει την τήρηση του ΚΟΚ κ.λπ. κ.λπ. Εμείς οδηγούμε στα στενά και είναι αδύνατο να υπάρχει τροχονόμος σε κάθε διασταύρωση.

Μισό αιώνα φωνάζουν και παλεύουν να αλλάξει κάτι ο «πρύτανης» Κώστας Καββαθάς, ο Ιαβέρης, ο Στρατής Χατζηπαναγιώτου, αλλά και νεότεροι, όπως ο Θωμάς και ο Νικόλας Παπαπάσχος. Πόσα χρόνια εξηγούσε τα αυτονόητα ο αείμνηστος Αρης Σταθάκης στην τηλεόραση; Με το «γλυκό» και με το «καλό» δεν πετύχαμε τίποτα. Κι ας βελτιώθηκαν οι δρόμοι.

Διαβάζω, λοιπόν, ότι κλείδωσε και θα μπει στον νέο ΚΟΚ η θέσπιση μέγιστου ορίου ταχύτητας στα αστικά κέντρα στα 30 χιλιόμετρα την ώρα (από 50 χλμ./ώρα σήμερα). Οπως είναι στην Ευρώπη (ναι, αυτοί που έτρωγαν τα βελανίδια, τόσο βλάκες). Διαβάζω για το νέο όριο και είναι σαν να ακούω ήδη τις αντιδράσεις: Δεν γεννήθηκε αυτός που θα επιβάλει στον Ελληνα τα 30 χιλιόμετρα.

Πόσοι, όμως, γνωρίζουν πόσα μέτρα χρειάζεται για να σταματήσει ένα αυτοκίνητο που πηγαίνει με 30 χλμ./ώρα και πόσα αντίστοιχα απαιτούνται όταν τρέχει με 60; Γιατί αν στο στενό σε πιέζει ένας «κανίβαλος» που είναι κολλημένος στον προφυλακτήρα σου, μην έχοντας χώρο να κάνεις δεξιά, μπορεί άνετα να φτάσεις να πηγαίνεις και με 60 (άλλωστε με 50 είσαι νόμιμος).

Δώστε λίγη προσοχή παρακαλώ. Ενα σύγχρονο αυτοκίνητο με ABS μπορεί να σταματήσει από τα 30 χλμ./ώρα σε τρία μόλις μέτρα. Που σημαίνει ότι αν δεις στο οπτικό σου πεδίο μια μαμά με καροτσάκι ή ένα παιδί που κυνηγάει την μπάλα του σε ένα στενό, προλαβαίνεις να σταματήσεις. Και ας πέσει πάνω σου ο «κανίβαλος» που σε πιέζει από πίσω να γκαζώσεις. Αν πηγαίνεις όμως με 60, ακόμη και με ένα σύγχρονο όχημα, μπορεί να χρειαστείς ακόμη και 15 μέτρα για να φρενάρεις μόλις δεις μπροστά σου ένα παιδί.

Επομένως, το πράγμα είναι απλό. Οπως η κοινωνία των πολιτών ανέλαβε δράση για τα μπετά στην Αστυπάλαια και τους έξτρα ορόφους στην Αττική, το ίδιο θα πρέπει να γίνει και με την ταχύτητα στις πόλεις. Και τον πρώτο που θα πρέπει να ελέγξει μόλις επιβληθεί το νέο όριο των 30 χλμ,/ώρα είναι το κράτος. Διότι ο νέος ΚΟΚ στην Ελλάδα, από αρχαιοτάτων χρόνων, δεν είναι συνήθως τίποτε παραπάνω από μια επικοινωνιακή χορογραφία. Φωνάζει η Τροχαία τα κανάλια σε ένα-δυο μπλόκα και πάμε παρακάτω. Παράλληλα μπορούν και οι καημένοι οι βουλευτές να κάνουν και κανένα ρουσφετάκι σβήνοντας τις κλήσεις.

Αν όμως οι πολίτες στηρίξουν ένα νέο υπόδειγμα, ζητώντας σκληρά, «δρακόντεια» μέτρα –κατά την τηλεοπτική μπαναλιτέ– εναντίον των «κανιβάλων», ο «κανιβαλισμός» στα στενά, αντί για επίδειξη μαγκιάς και ανδρισμού μπορεί να φτάσει κάποτε (σε 10, 20 ή 50 χρόνια) να συνοδεύεται από το αρνητικό στίγμα που του αξίζει. Οπως συμβαίνει στις χώρες της (κανονικής) Ευρώπης, όπου όταν βρεθούμε πίσω από το τιμόνι οδηγούμε, φυσικά, σαν «κύριοι» και ποτέ σαν «κανίβαλοι».

Η απάντηση λοιπόν στο «γιατί οδηγούμε έτσι αυτές τις ημέρες;», γιατί με τόση ένταση και θυμό, περνάει από πολλές και σύνθετες διαστάσεις της καθημερινότητας. Όμως ένας βασικός λόγος είναι απλός: γιατί μας επιτρέπεται.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News