Το Καλλίχορον Φρέαρ, το ιερό πηγάδι της θεάς Δήμητρας, αποτελεί ένα από τα παλαιότερα τοπόσημα της Ελευσίνας. Η αγλαόκαρπος θεά των αρχαίων Ελλήνων, όπως έχει ονομαστεί, συνδεόταν πάντοτε με τη γεωργία και τη γονιμότητα της γης. 

Στην πολιτική, ο Γιάνης Βαρουφάκης επέλεξε προ τριετίας το όνομα «Δήμητρα» για να ονομάσει το δικό του σχέδιο για ένα μεταβατικό σύστημα πληρωμών προς ένα εθνικό νόμισμα το οποίο θα μπορούσε να αντικαταστήσει το ευρώ —όλες οι σοβαρές χώρες, λέει, έχουν κάτι τέτοιο…

Με τον τρόπο του -υπερασπιζόμενος ενθουσιωδώς το σχέδιό του- έριξε το Σαββατοκύριακο που μας πέρασε στο πηγάδι όλοκληρο το σκεπτικό Τσίπρα για μια τρικομματική κυβέρνηση νικητών ή ηττημένων (ανάλογα ποιον θα ρωτήσεις), μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ και ΜέΡΑ25. 

Διότι, χάρη στον Βαρουφάκη, ένα μήνα πριν από τις εκλογές οι πολίτες που θα ψηφίσουν την 21η Μαΐου γνωρίζουν πλέον ότι έχουν μπροστά τους δύο κυβερνητικές επιλογές: 

• Από τη μια πλευρά, έχουν την επιλογή της ΝΔ και του Μητσοτάκη η οποία είναι συνυφασμένη με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας και το ευρώ. 
• Από την άλλη πλευρά, έχουν την επιλογή μιας τρικομματικής συνεργασίας όπου το μικρότερο –πλην όμως απαραίτητο- κόμμα, το ΜέΡΑ25, λέει ανοιχτά πώς αν αντιδράσουν οι Ευρωπαίοι στο σχέδιό του για την οικονομία, η πρώτη εναλλακτική λύση αντί για το ευρώ είναι οι «Δήμητρες»: σε άυλη μορφή για τους νέους στα κινητά αλλά και χάρτινες, τυπωμένες, από τα εκτυπωτικά μηχανήματα του Εθνικού Λαχείου.

Με άλλα λόγια, ο κ. Βαρουφάκης πήγε και κόλλησε πάνω στην επιγραφή «προοδευτική διακυβέρνηση» που προτείνει ο κ. Τσίπρας ένα «στίκερ» με τη λέξη «Δήμητρα». Και μετέτρεψε με μια κίνηση την κυβερνητική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για τις κάλπες της απλής αναλογικής στο απόλυτο σκιάχτρο. Περίπου σαν να το έκανε επίτηδες. Διότι το «έλα μωρέ, σιγά μην τα κάνει», για την πιθανότητα π.χ. να κλείσουν οι τράπεζες… στην περίπτωση του κ. Βαρουφάκη δεν ισχύει. 

Αλλωστε ο ίδιος μιλάει ανοικτά και με λεπτομέρειες για το σχέδιό του από το 2020, προσθέτοντας πάντοτε -όπως έκανε και το 2015- ότι ο πρώτος στόχος είναι να μείνουμε στο ευρώ αλλάζοντας την Ευρώπη. Μοιραία όμως θυμάται κανείς τι μπορεί να συμβεί αν οι Ευρωπαίοι δεν δεχτούν αυτά που τους προτείνει ο κ. Βαρουφάκης. Είτε γιατί δεν τα καταλαβαίνουν, είτε γιατί δεν θέλουν. 

Οσοι έζησαν το 2015 θυμούνται επίσης ότι την αδυναμία εκείνη των Ευρωπαίων να κατανοήσουν τον Βαρουφάκη (για το πώς θα αυξάνονταν π.χ. τα έσοδα του κράτους με καλωδιωμένες νοικοκυρές – μυστικούς πράκτορες της εφορίας) την πλήρωσαν τελικά οι ίδιοι: με το κλείσιμο των τραπεζών και ένα τριετές σκληρό μνημόνιο, όπως αυτό που ζήσαμε επί κυβέρνησης Τσίπρα-Καμμένου. 

Tο σχέδιο «Δήμητρα», λοιπόν, ο κ. Βαρουφάκης το έχει παρουσιάσει εδώ και τρία σχεδόν χρόνια. Ωστόσο το ζήτημα πήρε διαστάσεις το περασμένο Σαββατοκύριακο. Ο αρχηγός του ΜέΡΑ25 δήλωσε στην τηλεόραση του OPEN ότι το να αναβαθμιστεί η Ελλάδα στη λεγόμενη «επενδυτική βαθμίδα» θα ήταν κάτι «τραγικό» για τη χώρα. Και πως αν δεν δεχτούν οι «τροϊκανοί» την κοινωνική οικονομία που προτείνει ο ίδιος (και η Ελλάδα βρεθεί ξανά ενώπιον τελεσιγράφου), πρέπει να υπάρχει ως εναλλακτική λύση το σχέδιο «Δήμητρα» για την ομαλή μετάβαση σε εθνικό νόμισμα.   

Πώς θα τυπώνονται 

Εξηγώντας τον Απρίλιο του 2022 το σχέδιο «Δήμητρα», ο κ. Βαρουφάκης περιέγραψε ως αρχικό βήμα σε περίπτωση χρεοκοπίας και Grexit το κλείσιμο της Τράπεζας της Ελλάδας -«την πτωχεύεις» σημείωσε. Στη συνέχεια (εδώ στο 37:30) ανέφερε: 

«Την ίδια στιγμή εμείς ιδρύουμε την ΕΝΑ, την Ελληνική Νομισματική Αρχή. Εχουμε φροντίσει βεβαίως, ό,τι λίγο χρυσό έχει η Τράπεζα της Ελλάδος να έχει μεταφερθεί ήδη -(σ.σ.: χαμηλόφωνα) αυτό δεν το λέμε παραέξω όμως. Και άμεσα, όσο γίνεται πιο γρήγορα, εντός μίας εβδομάδας – δέκα ημερών εκτυπώνουμε σε μία πρόχειρη μεταβατική μορφή, σε λεγόμενο scrip, για να υπάρχουν, και χάρτινες εκδόσεις αυτών των μονάδων Δήμητρας. Για τη γιαγιά που δεν έχει Ιντερνετ, δεν έχει Google Pay, δεν θέλει να πληρώσει με πλαστική κάρτα»

Η πρακτική λύση που προτείνει για την εκτύπωση των μονάδων «Δήμητρας» είναι η εξής:

«Δημεύουμε το Εθνικό Λαχείο. Εχετε δει λαχεία; Εχουν και κωδικούς επάνω, μια χαρά είναι. Σε πρώτη φάση. Αυτόματα, οι τράπεζες κλείνουν ένα τριήμερο, Σάββατο – Κυριακή – Δευτέρα και μετατρέπουν τα συστήματά τους σε μονάδες Δήμητρα από ευρώ». 

Η ύπαρξη και η παθιασμένη προεκλογικά υπεράσπιση αυτού του λεπτομερούς σχεδίου από τον κ. Βαρουφάκη αποτελεί προφανώς το καλύτερο δώρο για τον κ. Μητσοτάκη ενόψει του ντιμπέιτ. Και μόνο η λέξη «Δήμητρα» είναι ικανή να φέρει τον Τσίπρα σε δύσκολη θέση (αν τέλος πάντων μπορεί να υποτεθεί ότι κάτι τέτοιο είναι γενικά δυνατό). Γιατί, πρώτον, η συγκυβέρνηση που προτείνει δεν βγαίνει αριθμητικά χωρίς τη συμμετοχή Βαρουφάκη και, δεύτερον, ο ίδιος τον έκανε υπουργό Οικονομικών και λίγο έλειψε να εφαρμόσει στην πράξη το ίδιο ακριβώς σχέδιο.

Αλλωστε στο βιβλίο του «Ανίκητοι Ηττημένοι» (Πατάκης, 2019), ο κ. Βαρουφάκης ανέφερε ότι ο κ. Τσίπρας γνώριζε το σχέδιό του για ένα παράλληλο σύστημα πληρωμών σε περίπτωση που έκλειναν οι τράπεζες και ότι η δική του τουλάχιστον εντύπωση ήταν πώς αυτό ήταν το από κοινού συμφωνημένο σχέδιο. 

Το 2015, η πορεία σταμάτησε στο κλείσιμο των τραπεζών. Το φρένο για να μην πέσουμε στο γκρεμό ήταν πανάκριβο και λεγόταν τρίτο μνημόνιο. Τώρα το σχέδιο λέγεται «Δήμητρα». Δεν υπάρχει περίπτωση να εφαρμοστεί. Ευτυχώς. Ούτε το μισό. Και μόνο που υπάρχει όμως και διαφημίζεται προεκλογικά δημιουργεί προβλήματα στην αξιοπιστία της κυβερνητικής πρότασης του ΣΥΡΙΖΑ. Και είναι λογικό να ανοίγει χορούς υπό το άσμα «Δημητρούλα μου γεια σου/ πάρ’ τα όλα δικά σου» στο απέναντι στρατόπεδο. Διότι αποτελεί ένα ωραιότατο προεκλογικό δώρο, αληθινό «λαχείο» για το ντιμπέιτ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News