Ενας νόμος που ψηφίστηκε πρiν από 12 ολόκληρα χρόνια (την άνοιξη του 2012) μπορεί να ανατινάξει ολόκληρο τον κλάδο της οικοδομής σήμερα; Κι όμως…

Ο νόμος για το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ), μετά από δεκάδες προσθήκες και τροποποιήσεις που έγιναν τα χρόνια της οικονομικής κρίσης και των μνημονίων —όταν η οικοδομή είχε παγώσει— τέθηκε ουσιαστικά σε εφαρμογή τα τελευταία δύο χρόνια.

Δοκιμάστηκε όμως και απέτυχε γιατί το αποτέλεσμα ήταν να χτιστούν στο όνομα της ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων οικοδομές με περισσότερους (έως και τρεις) ορόφους και μεγαλύτερο όγκο τσιμέντου.

Η έκρηξη αυτή της κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών που «κατάπιναν» όλα τα γειτονικά χαμηλά κτίρια και ξεφύτρωναν σε ακριβές αλλά και λαϊκές συνοικίες ήρθε στον καιρό της. Πριν δύο χρόνια, τον Ιανουάριο του 2023, το υπουργείο Περιβάλλοντος εξέδωσε την υπουργική απόφαση για την ενεργοποίηση του ΝΟΚ και όλων των διατάξεων-δώρων στους κατασκευαστές όπως:

♦ Η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των εσωτερικών εξωστών (παταριών), των κλιμακοστασίων και του χώρου κύριας χρήσης 35 τ.μ. στο δώμα κάθε της οικοδομής. Ακόμη και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια στο οικόπεδο ή (και) την ταράτσα της κάθε νέας οικοδομής.

Ολα αυτά συνέβησαν καθώς η οικοδομή ακολούθησε την ανάκαμψη της οικονομίας, την άνοδο των τιμών των ακινήτων και την επιστροφή της κτηματαγοράς σε ρυθμούς προ κρίσης.

Το ΤΕΕ και οι κατασκευαστές ήταν όλοι υποψιασμένοι —γνώριζαν και περίμεναν τα μπόνους των ορόφων—και έτοιμοι από καιρό: περίμεναν τον χρόνο που η χώρα και η οικοδομή θα έμπαιναν στην ανοδική φάση του οικονομικού κύκλου.

Κι αυτό επαληθεύτηκε, μέχρι τη στιγμή που πρωτοπόροι δημοτικοί άρχοντες —του Αλίμου, της Βούλας-Βουλιαγμένης, της Κηφισιάς, της Αθήνας κ.ά.— είδαν τις τερατογενέσεις νέων κτιρίων και προσέφυγαν στο ΣτΕ, η ολομέλεια του οποίου έκρινε ότι:

Τι έκρινε το ΣτΕ

—Τα άρθρα 10, 15 (παρ. 8), 19 (παρ. 2) και 25 του ΝΟΚ, με τα οποία θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστή δόμησης, ύψους) για την ανέγερση κτιρίων, με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμισή τους και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, αντίκεινται στο άρθρο 24 (παρ. 1 και 2) του Συντάγματος.

—Η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια αντίκειται επίσης στις συνταγματικές διατάξεις. Αυτά, σύμφωνα με τους ανώτατους δικαστές, μπορούν να κατασκευάζονται αλλά να προσμετρώνται στον συντελεστή δόμησης.

Αντιθέτως, το ΣτΕ έκρινε ότι δεν αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στον συντελεστή δόμησης των έρκερ (κλειστοί εξώστες) και των κλιμακοστασίων. Κατόπιν τούτων και εν αναμονή της έκδοσης της καθαρογραμμένης απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ τον Ιανουάριο, εκατοντάδες οικοδομικές άδειες για τις οποίες δεν έχουν ξεκινήσει οι κατασκευές των αντίστοιχων κτιρίων πάγωσαν.

Το υπουργείο Περιβάλλοντος, η ηγεσία του οποίου βρίσκεται σε δυσχερή θέση για το χάος που έχει δημιουργηθεί σε ολόκληρο τον κατασκευαστικό κλάδο, την ανησυχία χιλιάδων ιδιοκτητών και το κυριότερο για την αβεβαιότητα τι θα ισχύσει και πότε για να χτίσει κάποιος ένα κτίριο κάλεσε όλους τους εμπλεκόμενους να εκφράσουν τις θέσεις τους, για να δει στη συνέχεια τι θα πράξει.

Δημόσια διαβούλευση για τον νέο ΝΟΚ

Συγκεκριμένα, το υπουργείο ενημέρωσε όλους τους ενδιαφερόμενους ότι από τη Δευτέρα 16 Δεκεμβρίου και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 ενεργοποιείται πλατφόρμα δημόσιας διαβούλευσης στην ηλεκτρονική διεύθυνση (εδώ) για την καταγραφή περιπτώσεων και ζητημάτων που ανακύπτουν μετά την ανακοίνωση του Προέδρου του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με διατάξεις του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (για λόγους διασφάλισης της ιδιωτικότητας παρέχεται και η δυνατότητα αποστολής απόψεων μέσω email στη διεύθυνση: [email protected]).

Πέρα όμως από την καταγραφή των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν από το γεγονός ότι διατάξεις του ΝΟΚ κρίθηκαν αντισυνταγματικές και εν αναμονή των προτάσεων που θα υποβάλει ο κάθε ενδιαφερόμενος, το ερώτημα που εγείρεται είναι ποιος είναι ο πραγματικός και ουσιαστικός ρόλος του υπουργείου Περιβάλλοντος:

—Να παρακολουθεί σαν τροχονόμος τις εξελίξεις και τα συμφέροντα του κυκλώματος της οικοδομής και των κατασκευών, τα οποία με τον ένα ή άλλο τρόπο υιοθέτησε νομοθετώντας σχετικά αιτήματα;

—Ή μήπως θα έπρεπε να έχει συνολική άποψη για τα θέματα περιβάλλοντος και να καθορίζει ενιαίους και όχι αλά καρτ κανόνες δόμησης ανά περιοχή;

Οι ειδικοί πιστεύουν ότι αυτό (η αλά καρτ δόμηση) θα συμβεί, αν τα μπόνους περάσουν μέσα από τα Τοπικά Σχέδια Ανάπτυξης σε κάθε Δήμο ξεχωριστά και εφόσον η Πολιτεία δεν προχωρήσει σε ενιαίους ξεκάθαρους κανόνες πολεοδόμησης και ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων, την οποία μάλιστα επιδοτεί με χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ, για όλη τη χώρα.

Τα πολεοδομικά σκάνδαλα και το επόμενο βήμα

Μετά το τέλος της δημόσιας διαβούλευσης, το επόμενο βήμα θα είναι η μεταφορά του βάρους των αποφάσεων για τους κανόνες πολεοδόμησης και δόμησης στη χώρα, στις τοπικές κοινωνίες όπως έχει προαναγγείλει ο αρμόδιος υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης.

Κι εκεί, στο τοπικό επίπεδο, είναι βέβαιο ότι θα επικρατήσει η θέληση του δυνατού, όπως άλλωστε έχουν δείξει τα δεκάδες σκάνδαλα με τις πολεοδομίες όπου οι αξίες γης ανεβαίνουν (όπως στη Μύκονο και τις Κυκλάδες) και τελευταίο αυτό της Χαλκιδικής.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News