1049
| CreativeProtagon

Ψωμί, ελιά και Κώτσο βασιλιά

Χρήστος Μιχαηλίδης Χρήστος Μιχαηλίδης 16 Ιανουαρίου 2023, 20:25
|CreativeProtagon

Ψωμί, ελιά και Κώτσο βασιλιά

Χρήστος Μιχαηλίδης Χρήστος Μιχαηλίδης 16 Ιανουαρίου 2023, 20:25

«Ψωμί, ελιά και Κώτσο βασιλιά!». Ενα σύνθημα που άκουσα σε χρόνια που δυσκολεύομαι να θυμηθώ (πολιτικά άβγαλτος ήμουν, έφηβος και ομογενής συνάμα!), και που σίγουρα δεν περίμενα να ακούσω ξανά, ούτε καν στην κηδεία του. Γύρισα πίσω, και πρόσεξα τα πρόσωπα. Ήταν απολύτως συμβατά με το σύνθημα. Παλιά, και με τραχιά νοσταλγία.

Δεν λέγονται πια τέτοια στην εποχή μας. Αποκλείεται να βρεις πολίτη που να είναι πρόθυμος να πεινάσει για οποιονδήποτε ηγέτη. «Για οποιονδήποτε όχι,  όμως για τον λεβέντη βασιλιά μας, ναι», μου λέει μια 76χρονη σήμερα κυρία, από την Τρίπολη ορμώμενη, που έχει και όνομα ό,τι πρέπει: Ευγενία Λεβέντη. Ήταν από τα άγρια χαράματα της Δευτέρας στην Μητρόπολη, μαζί με άλλες τρεις φίλες της, «όλες χηράτες», προσθέτει χαμογελαστά.

Μόλις είχε βγει το φέρετρο από την εκκλησία, και ο Εθνικός Ύμνος δεν είχε ακόμα στεγνώσει στα χείλη των πιστών του ανθρώπου που, ακόμα και νεκρό, μερικοί ακόμα τον αποκαλούν «λεβέντη και παλικάρι μου». Με όσους μίλησα, και ήταν πολλοί, εκείνα που επαναλαμβάνονταν περισσότερο απ’ όλα ήταν (α) ότι αγαπούσε την Ελλάδα, και (β) ότι ήταν Ολυμπιονίκης. Αυτά ήταν και τα «συν» που ξεχώρισαν τα πιο πολλά ξένα μέσα ενημέρωσης από τον επικήδειο του πρωτότοκου γιού του, Παύλου.

Όμως, οι πιο μελετημένοι ιστορικά, θα σου πουν ότι αν στο παρελθόν υπήρχε πράγματι μια δυνατή φιλοβασιλική βάση, μια παράταξη ολόκληρη, σήμερα βλέπεις πιο πολύ μια φαντασιακή προσκόλληση, όπως άκουσα να λέει χθες το πρωί στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΤ ο καθηγητής των Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, Νίκος Σεβαστάκης. Σήμερα δε, μπορεί να μετεξελίχτηκε και σε μια νοσταλγία, η οποία ίσως, πράγματι, να έχει αγγίξει και νεότερους.

Ήταν όντως εντυπωσιακός ο αριθμός των νέων ανθρώπων που είδα, όχι μόνο στο προαύλιο της Μητρόπολης, αλλά ακόμα και στην τεράστια ουρά (από τις 5 το πρωί), για το λαϊκό προσκύνημα.. Μίλησα με δεκάδες από αυτούς, και εισέπραξα δύο εξηγήσεις: Η πρώτη, πολύ καθαρά, ότι «δεν του φέρθηκαν καλά, ούτε και μετά τον θάνατό του» (Μάριος Σοφοκλέους, 31, τραπεζικός υπάλληλος από Κύπρο, ήρθε επί τούτου για την κηδεία, όπως και η δασκάλα Αντιγόνη Στίγκα, 42,  από την Καλαμάτα), ότι «έγινε μεγάλη αδικία εις βάρος του», που δεν τον κήδεψαν με τιμές αρχηγού κράτους «όπως όφειλαν». Οι περισσότεροι αυτής της κατηγορίας ήταν νέοι και νέες που προέρχονται από φιλοβασιλικές οικογένειες. Κι η δεύτερη εξήγηση, που δεν λέγεται τόσο ανοικτά, αλλά επισημαίνεται και από αρκετούς ξένους δημοσιογράφους, είναι ότι ο θεσμός της βασιλείας είναι trendy, δηλαδή της μόδας! Πιο απλά, έχει πέραση. Ή, αν θέλετε, έχει πολλά likes!

Αυτή η τάση δεν οδηγεί αναγκαστικά στην αποδοχή του θεσμού, αλλά στην ανοχή απέναντί του, κυρίως για λόγους … Netflix! Η σειρά The Crown, η πρόσφατη, εντυπωσιακή στο μέγεθος και στον συμβολισμό της, κηδεία της Βασίλισσaς της Αγγλίας Ελισάβετ, όπου εκατοντάδες χιλιάδες Εγγλέζοι στάθηκαν στις ουρές επί 3-4 μερόνυχτα για να περάσουν από το φέρετρό της, το τραγικό έπος της Νταίάνα με τον Κάρολο, που πλέον είναι βασιλιάς, και ο μικρότερος γιός του Χάρι που «δεν μαζεύεται», και είναι και το χιτ της εποχής, όλα αυτά δεν αφήνουν ανέγγιχτους εκείνους τους ανθρώπους που αγαπούν τέτοιες τάσεις.

Στην Μητρόπολη, υπήρχε ή αιωρείτο και αυτό το στοιχείο, λοιπόν.  Ίσως χωρίς την φαντασμαγορία του, όπως αναδεικνύεται σε χώρες με … κανονική μοναρχία. Βασιλιάδες, βασίλισσες, διαδόχους. Που ακόμα και στο πένθος, έχουν λάμψη!

Έφταναν με κλινική ακρίβεια, ανά δίλεπτο, στην εκκλησία. Ένας τύπος πίσω μου, τους φώναζε με τα μικρά τους ονόματα, Hey Βενεδίκτη, πριγκίπισα της Δανίας,  Hey Βίλεμ, της Ολλανδίας, Hey Χάακον, της Νορβηγίας, Hey Συμεών, της Βουλγαρίας, Hey Ράντου της Ρουμανίας, …, πλήρης περιγραφή! Όταν του ζήτησα όνομα, είπε ότι δούλευε επί χρόνια στο Life and Style του Χρήστου Ζαμπούνη.

Τους υποδεχόταν στα σκαλιά ο πρίγκηπας Παύλος, που πλέον οι φίλοι του τον αποκαλούν διάδοχο του θρόνου. Που δεν υπάρχει πια. Αλλά οι οικογένειες μένουν και πολλαπλασιάζονται. Οι μεταξύ τους δεσμοί είναι ισχυροί. Και όποτε σμίγουν για όποια αφορμή, μοιάζουν σαν ένα clan (μια φατρία) όπως θα έλεγε δηλητηριωδώς ένας είρων αγγλοσάξονας.

Δεν με εκπλήσσει καθόλου, διότι τα δημόσια συναισθήματα που αφορούν πρόσωπα, ανεξάρτητα πώς τοποθετούμαστε εμείς πολιτικά απέναντί τους, και ως ιστορική αποτίμηση, δεν ακολουθούν ορθολογικούς δρόμους, λέει ο καθηγητής Σεβαστάκης για το ότι υπήρχαν πολλοί νέοι άνθρωποι στην ουρά για το ύστατο χαίρε στον πρώην βασιλιά – αγέννητοι επί των επίσημων ημερών του. Υπάρχουν, συμπληρώνει, οι οικογενειακές μνήμες, ένα οικογενειακό συναίσθημα εδώ στην Ελλάδα, που είχε πολιτικοποιηθεί μέσα στον 20ο αιώνα με τραγικό, ή και οριακό τρόπο πολλές φορές, και αυτό μεταβιβάζεται ακόμα στους νεότερους.

Με τον καιρό, λέει ο Σεβαστάκης, αυτό αδυνατίζει πολιτικά, δεν σταματά, αλλά γίνεται περισσότερο μια άλλη κουλτούρα, που αφορά κυρίως τον κόσμο των σόσιαλ μίντια. Τα μέλη των βασιλικών και πριγκηπικών οικογενειών, είτε είναι ενεργοί ή όχι οι οίκοι απ’ όπου προέρχονται,  είναι μεταξύ τους μακρινοί συγγενείς, και ασκούν μια γοητεία κυρίως στους εφήβους. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι μεταβιβάζεται το φιλομοναρχικό φρόνημα, καταλήγει ο καθηγητής, συμπληρώνοντας το σημαντικό ότι εάν είναι να συγκροτηθεί μια σύγχρονη ή ριζοσπαστική Δεξιά στην Ελλάδα ή αλλού, με τίποτα δεν θα συγκροτηθεί επάνω σε φιλομοναρχικές βάσεις.

Πάντως, στον περίγυρο της Μητρόπολης ήταν ορατά και μερικά ακροδεξιά στοιχεία, που σε καμία περίπτωση δεν έκρυψαν αυτό που είναι. Μιλούσαν δυνατά και δεν έκρυβαν την αποστροφή τους σε αυτό που ονόμαζαν «πολλή δημοκρατία». Ευτυχώς, όσοι άκουγαν αυτές τις εξάρσεις και είχαν βρεθεί εκεί μόνο για να τιμήσουν τον «βασιλιά τους», όπως τον έλεγαν, έβαζαν αυτά τα ψιλοκουρεμένα κεφάλια στη θέση τους.

Θα πει κάποιος ότι η κηδεία ενός έκπτωτου μονάρχη δεν προσφέρεται για πολιτικές αναλύσεις άμεσου ενδιαφέροντος. Η Ιστορία είναι εκείνη που κρατά τα ηνία και στα πολλά πηγαδάκια στα οποία περιηγήθηκα και έστησα αυτί, οι ερμηνείες και εξηγήσεις έρχονται μόνο από αυθαίρετα τσιμπήματά της.

Επικράτησε ο συναισθηματισμός, και αυτό δεν μπορεί να το ψέξει κάποιος. Είδα μάτια να δακρύζουν όταν ακούστηκαν έξω, στο προαύλιο, από τα μεγάφωνα, τα λόγια του Ιερώνυμου, «κηδεύεται ο δούλος του Θεού Κωνσταντίνος, βασιλεύς των Ελλήνων». Σαν να τους αρκούσαν μόνο αυτά τα λόγια.

Από την άλλη όμως, ο νόμος της κερκίδας κατά την άφιξη των επισήμων χρωμάτισε με αποδοκιμασίες τους εκπροσώπους της κυβέρνησης Πικραμένο και Μενδώνη και με επευφημίες εκείνους που διαφοροποιήθηκαν, κυρίως ο Σαμαράς.

Ήταν εν τέλει, μια κηδεία μεγάλη σε διάρκεια, μέτρια σε παρουσία κόσμου, περίεργη σε συμβολισμούς, ενδιαφέρουσα σε πρόσωπα, πολιτισμένη σε εκτέλεση και μάλλον εύκολη να ξεχαστεί γρήγορα, και ίσως και οριστικά…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...