Οταν ο Αντώνης Διαματάρης παραιτήθηκε από τη θέση του υφυπουργού για τον απόδημο ελληνισμό, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε ενδελεχή έρευνα για να επιλέξει τον αντικαταστάτη του. Οπως έλεγε στο περιβάλλον του, έπρεπε να βρει έναν άνθρωπο που θα έχει τη δυνατότητα να βρίσκεται πολύ συχνά στο εξωτερικό, διατηρώντας ανοιχτούς τους διαύλους με το εκλογικό ακροατήριο της ομογένειας.

Ο Μητσοτάκης συζητούσε τα της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού από την πρώτη μέρα στο Μαξίμου. Για αυτό, άλλωστε, έδωσε αρχικά τη θέση του αρμόδιου υφυπουργού στον Αντώνη Διαματάρη. Ο εκδότης του Εθνικού Κήρυκα θα μπορούσε εύκολα να γίνει και κήρυκας εκλογών στη ρωμαλέα ομογένεια των ΗΠΑ. Προέκυψε όμως το θέμα με το πτυχίο του από το Columbia και έτσι η δουλειά ανατέθηκε στον Ανδρέα Κατσανιώτη. Ομως, τι να σου κάνει ένας υφυπουργός όταν το θεσμικό πλαίσιο δεν είναι ελκυστικό;

Οταν ξεκίνησε η συζήτηση για τη ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού, στο υπουργείο Εσωτερικών (επί Τάκη Θεοδωρικάκου) εκτιμούσαν ότι η ρύθμιση θα έφερνε στις κάλπες περισσότερους από 200.000 ψηφοφόρους. Ο αριθμός προκάλεσε σύγκρυο στον ΣΥΡΙΖΑ, που θεωρεί ότι δεν διαθέτει στον απόδημο ελληνισμό απήχηση αντίστοιχη με εκείνη της ΝΔ. Ετέθη, λοιπόν, το επιχείρημα για τον κάτοικο της Αστόρια που θα αποφάσιζε για τη Β’ Αθηνών. Και κάπως έτσι, καθώς οτιδήποτε σχετίζεται με τη ψήφο αποδήμων χρειάζεται περισσότερες από 200 ψήφους, έγινε το παζάρι ανάμεσα στα κόμματα με αποτέλεσμα να καταλήξουμε σε συμφωνία: τα κόμματα θα έχουν στις τρεις πρώτες θέσεις του ψηφοδελτίου Επικρατείας έναν υποψήφιο που θα αντιπροσωπεύει τους αποδήμους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα εκλεγούν δύο ή τρεις βουλευτές ως εκπρόσωποι του απόδημου Ελληνισμού. Το πρόβλημα αρχίζει με τα κριτήρια βάσει των οποίων ο απόδημος μπορεί να ψηφίσει από τον τόπο διαμονής του. Οι ψηφοφόροι πρέπει να αποδείξουν ότι τα τελευταία 35 χρόνια πέρασαν τουλάχιστον δύο στην Ελλάδα και έκαναν πρόσφατα φορολογική δήλωση. Αυτό απορρίφθηκε εξαρχής από μεγάλες ομογενειακές οργανώσεις. Πώς μπορείς να αποδείξεις ότι ήσουν δύο χρόνια στην Ελλάδα όταν το διαβατήριο σου δεν φέρει σφραγίδες εισόδου και εξόδου; Και, εν τέλει, γιατί να υποστείς όλη αυτήν την ταλαιπωρία;

Η ζωή απέδειξε ότι επρόκειτο για μια τουλάχιστον αναποτελεσματική ρύθμιση. Εκεί που λέγαμε ότι θα δημιουργήσουμε έναν ισχυρό ζωτικό ιστό ανάμεσα στην πατρίδα και στην ομογένεια των εκατομμυρίων, στους εκλογικούς καταλόγους εγγράφτηκαν λίγοι περισσότεροι από 3.000 ψηφοφόροι. Λιγότεροι και από όσους μένουν σε μια ελληνική γειτονιά του Σικάγο. (Μπορείς να το πεις και δυσφημιστικό για την οικουμενικότητα του ελληνισμού.)

Τώρα η κυβέρνηση προτίθεται να ξεκινήσει συζήτηση για αλλαγή του νόμου λίγο πριν τις εκλογές. Το λογικό θα ήταν να τροποποιηθούν τα κριτήρια με τα οποία χορηγείται πρόσβαση σε ψήφο. Υπάρχει, για παράδειγμα, η πρόταση (του καθηγητή Δημήτρη Χριστόπουλου, την οποία υιοθετεί και ο συνταγματολόγος Νίκος Αλιβιζάτος) για συμμετοχή στην ψηφοφορία όσων αποδήμων έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα. Ετσι, θα μπορούσαν να ψηφίσουν οι χιλιάδες επιστήμονες που έφυγαν στα χρόνια της κρίσης. Κάτι τέτοιο, βέβαια, δεν επρόκειτο να περάσει από τον ΣΥΡΙΖΑ, και όχι μόνο.

Εκ των πραγμάτων, η κυβέρνηση θα προτείνει να αλλάξει το μέτρο για την εκλογή βουλευτών Επικρατείας από τους αποδήμους καθώς, όπως θα ισχυριστεί, δεν γίνεται να εκλέγονται βουλευτές Επικρατείας από 3.000 ψηφοφόρους. Σωστό; Κάποιοι συμφωνούν, κάποιοι διαφωνούν. Κύκλοι του ΠΑΣΟΚ εξηγούν στο Protagon ότι δεν έχει σημασία πόσους ψηφοφόρους θα αντιπροσωπεύει ο βουλευτής, αλλά το μέγεθος της εν δυνάμει εκπροσώπησης. Αυτός που θα προέρχεται από την Αμερική θα εκπροσωπεί τα ενδιαφέροντα των Ελληνοαμερικανών, ακόμα και αν εκεί ψηφίσουν χίλια άτομα. Εχει βάση αυτό; Εξαρτάται από ποια πλευρά βλέπεις τα πράγματα. Μόνο που, αν αλλάξει το μέτρο, είναι ένα ερώτημα και η συμμετοχή αυτών των λίγων. Για ποιο λόγο να ψηφίσουν αν η ψήφος τους δεν έχει αντίκρισμα στην αντιπροσώπευση των αποδήμων; Συνεπώς, θα πάμε στις κάλπες με την ισχύουσα ρύθμιση. Και βρέθηκαν οι απόδημοι σε ένα παιχνίδι που δεν μπορούν να παίξουν…

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News