Σύμφωνοι. Η μελαγχολία του empty nester δεν έχει να κάνει μόνο με τα logistics (ενοίκιο και διαβίωση σε άλλη πόλη ή χώρα) και το καρδιοχτύπι το «πώς θα τα βγάλει πέρα το παιδί» ή «Μακάρι να του είχα τουλάχιστον μάθει πώς να βράζει ένα αβγό», στα οποία αναφέρθηκα λίγο στο Α΄Μέρος. 

Είναι μια άλλη, διαβρωτική μελαγχολία για το τέλος μιας εποχής. Ενας μεγάλος αποχαιρετισμός σε μία σωρεία μικρών αποχαιρετισμών  τα οποία (καλό είναι να) απαρτίζουν την «γονεϊκότητα». Τους θυμάσαι έναν έναν. Την πρώτη φορά που πίνει από το μπιμπερό, την πρώτη φορά που σου λέει «όχι»,  την πρώτη φορά που πάει στο σχολείο, την πρώτη φορά που πας να το αγκαλιάσεις δημόσια και το σώμα του ζαρώνει, την πρώτη φορά που κατακτά κάτι μόνο του, την πρώτη φορά που δεν θέλει την παρέα σου, την πρώτη φορά που κάνει eye-rolling με τις ιδέες σου «από την εποχή των δεινοσαύρων», την πρώτη φορά που αντιλαμβάνεσαι ότι δεν ξέρεις τα πάντα για τη ζωή του.    

Ε, όχι δεν είναι και απλή υπόθεση. Πρόκειται για κοτζάμ «συναισθηματική εξάρθρωση» («emotional dislocation»), όπως έγραφε πρόσφατα  με περισσό χιούμορ ο Τζέισον Χέιζλι στον βρετανικό Guardian. «Θα κλάψουμε; Φυσικά και θα κλάψουμε. Είμαστε μεσήλικες. Κλαίμε με τα πάντα. Θα ανησυχούμε; Φυσικά και θα ανησυχούμε. Είμαστε γονείς. Το θέμα είναι πώς θα ανησυχούμε. Θα είναι η ανησυχία με την οποία πάντα ανησυχούσαμε ή μήπως θα είναι κάποια παραλλαγή; Μια Ομικρον παραλλαγή;».  

Οι δακρύβρεχτες ιστορίες με τους τεθλιμμένους empty nesters που κλαίνε πάνω από  λούτρινα αρκουδάκια (ή ξεχασμένα τζιν)  στο άδειο παιδικό δωμάτιο έχουν, δυστυχώς,  αρκετή δόση αληθείας. Στο κάτω κάτω αδειάζει το σπίτι, η σύνθεση, η δυναμική του. Ακόμα και αν έχεις και άλλα παιδιά, ξαφνικά βρίσκεσαι (κυριολεκτικά και μεταφορικά) ενώπιον ενός χαοτικού κενού. 

Δεν χρειάζεται να ντρέπεται κανείς για αυτήν την (ας ελπίσουμε, προσωρινή) συναισθηματική εκτροπή. Μια μικρή προσοχή μόνο μην αρχίσουν οι νοσηρότητες. Δεν πρόκειται δε για μητρική αποκλειστικότητα. Ο βρετανός σεφ Γκόρντον Ράμσεϊ είχε αποκαλύψει το 2018 σε τηλεοπτική συνέντευξη (στον Τζέιμς Γκόρντεν) ότι μόλις πήγε με το αμάξι  τον γιο του στο πανεπιστήμιο, γύρισε στο υπνοδωμάτιό του γιού του και φόρεσε ένα εσώρουχο του και τις κάλτσες του. 

Αντε παιδί μου, στο καλό

Επίσης, ας μην κοροϊδευόμαστε, αποχωρισμός δεν είναι μόνο δάκρυα και σορόπια. Μπορεί να μη θέλεις να το παραδεχτείς -ούτε στον εαυτό σου-, αλλά υπάρχουν στιγμές που μπορεί να αδημονείς να φύγει επιτέλους από το σπίτι αυτός ο αγνώμων μπεμπεκοενήλικος  που με το που τελείωσε το σχολείο (και έδωσε Πανελλήνιες, IB ή ό,τι άλλο) εν μία νυκτί μετέτρεψε το σπίτι ταυτόχρονα στα εξής δύο: σε ξενοδοχείο πέντε αστέρων στις Μαλδίβες και σε χαμαιτυπείο της Δραπετσώνας των τελών του 19ου αιώνα. 

Προφανώς, αυτό έχει ξεκινήσει από την εφηβεία αλλά τώρα γίνεται και με τη βούλα του νόμου: «Είμαι 18, δεν θα μου λες τι θα κάνω». Από τη  μία δηλαδή δικαιούται να απολαμβάνει όλα τα κομφόρ που του προσφέρει το έρμο (και με τόσο μόχθο συντηρημένο) οικιακό πεντάστερο (και ας είναι και δυάρι). Από την άλλη εξακολουθεί να διαβιώνει στο δικό του βαλτώδες οικοσύστημα της πεταμένης βρώμικης κάλτσας και της καταχωνιασμένης σάπιας μπανάνας, στην μέσα τσέπη εκείνη του τρισάθλιου backpack που έπαιρνε τον Απρίλιο στο σχολείο. 

Νομίζω ότι μια αμερικανίδα stand up comedian το συνόψισε αριστοτεχνικά. Το τρίπτυχο του «βαριέμαι, παράτα με, δώσε μου λεφτά» είναι ο ειδικός μηχανισμός που έχει  επιστρατεύσει η φύση για να σου διευκολύνει τον επικείμενο αποχωρισμό. Σκέψου δηλαδή να είχες να αποχωριστείς ένα γλυκύτατο, ζουμερό πλάσμα, που σου κάνει συνέχεια απίθανες αγκαλιές, κλαίει μόλις απομακρύνεσαι και σε αποκαλεί «μαμάκα» ή «μπαμπάκα».

Η πρόκληση του restart

Το θέμα είναι τι γίνεται με τη «μαμάκα» και τον «μπαμπάκα» που μένουν εντέλει  πίσω (αν δηλ. έχουν καταφέρει μαζί, μετά από 18 τουλάχιστον χρόνια κλυδωνισμών, προσωπικών, οικογενειακών και παγκόσμιων). Διότι την ώρα που το παιδί του φαντασιώνει την πρώτη χρονιά του (έκλυτου) φοιτητικού του βίου, ο empty nester έρχεται αντιμέτωπος με όλα αυτά που τριβελίζουν το δικό του μυαλό. 

Συχνά η περίοδος συμπίπτει με ένα σωρό αλλαγές. Μια γενικότερη υπαρξιακή αποσταθεροποίηση (Ποιος είμαι; Πού πάω; Αυτόν τον άνθρωπο που έχω δίπλα μου τον θέλω ακόμη;). Μια βαρβάτη κρίση μέσης ηλικίας (Για να έχω κόρη φοιτήτρια, το τικ τοκ επιταχύνεται). Επαγγελματική επανατοποθέτηση (Τώρα θα έχω περισσότερο χρόνο, τώρα θα έχω περισσότερα έξοδα). Αναθεώρηση της σχέσης μου με το άλλο μου παιδί (ή τα άλλα παιδιά). Επαναπροδιορισμός της σχέσης μου και με εκείνο που έφυγε. 

Μπορεί βέβαια να έχει έρθει και εκείνη η ώρα για ένα πανηγυρικό ολικό restart. Επιτέλους, home alone. Hρθε η στιγμή που θα βάλεις εσύ τη μουσική στη διαπασών. Που θα αλητέψεις με φίλους που ποτέ δεν είχες χρόνο να δεις, που θα κάνεις όλα αυτά που σου έτρωγαν τα πηγαινέλα στο μπάσκετ και  τα ισπανικά. Που θα δεις τον εαυτό σου και τον σύντροφο σου ως  κάτι περισσότερο από έναν συντονιστή οικογενειακών κρίσεων. Που θα κληθείς να γεμίσεις τη ζωή σου με αυτήν την προ παιδιών joie de vivre (όση μπορείς τέλος πάντων, γιατί, μην αυταπατώμεθα,  συχνά μέσα στην ημέρα το μυαλό σου αναπόφευκτα θα ταξιδεύει στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα, στο Λίβερπουλ, στο Αμστερνταμ). 

Οπως μου έλεγε μια άλλη υποψήφια empty nester που ετοιμάζει πυρετωδώς την μετακόμιση του μοναχογιού της: «Είναι ακριβώς όπως όταν αποκτάς παιδί και αρχίζεις να εκπαιδεύεσαι σε έναν τρόπο ζωής. Είναι όλα καινούργια».

Το φετινό, σκληρό φθινόπωρο ίσως να είναι έτι πιο επώδυνο γι’ αυτόν τον προγραμματισμένο, υγιή αποχωρισμό. Μπροστά σε μια χώρα παγιδευμένη σε λιμνάζοντα ύδατα, με μια εθνική οδό κομμένη στα δύο, με ανθρώπους δίπλα σου να αγωνίζονται να περισώσουν τη ζωή τους και διάφορα νεκραναστημένα φαντάσματα να κόβουν ήδη βόλτες (κύμα ανατιμήσεων, μεταδοτικές ασθένειες, πολιτική αστάθεια κ.ά.), εσύ καλείσαι να είσαι δυνατός. Για να πεις στο παιδί σου που ξεκινά, ένα ηλιόχαρο «αντίο». Με αισιοδοξία, εμπιστοσύνη και– προ πάντων– χωρίς φόβο.  

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News