Στο κέντρο του Χαλανδρίου χτίζεται μία πολύ όμορφη πολυκατοικία. Στη σχετική μακέτα βλέπω εντυπωσιακό κήπο, αλλά και πισίνα. Τα δε διαμερίσματα κατασκευάζονται στην ακμή της τεχνολογίας. Σύγχρονα υλικά, τρομερές μονώσεις, όλα εγκεκριμένα από την ίδια την Γκρέτα. Ρώτησα, για πλάκα, πόσο πάει το διαμέρισμα των 125 τετραγωνικών στον τελευταίο όροφο. Μισό εκατομμύριο. Τέσσερα χιλιάρικα το μέτρο. Ο Τράγκας θα ψώνιζε φθηνότερα στο Μονακό.

Ανέφερα την τιμή εντυπωσιασμένος σε μεσίτρια που διατηρεί γραφείο στη Γλυφάδα και δραστηριοποιείται στην παραλιακή ζώνη. Γέλασε. Μου είπε ότι το Χαλάνδρι παραμένει σχετικά φθηνό. Στην παραλία υπάρχουν πλέον ακίνητα που κοστολογούνται στα δέκα χιλιάρικα το μέτρο, σε αρκετές περιπτώσεις και παραπάνω. Και ακόμα θεωρούνται ευκαιρίες σε σχέση με άλλες περιοχές της Ευρώπης. Μάλιστα. Και πωλούνται; Σαν ζεστό ψωμί. Αρκετά μάλιστα αγοράζονται από Αραβες και μένουν κλειστά. Υπάρχει, άλλωστε, το πρόγραμμα της «Χρυσής Βίζας», με το οποίο ένας αλλοδαπός παίρνει άδεια παραμονής στη χώρα, δηλαδή στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Μόνο που πλέον, αυτό το πρόγραμμα είναι και πρόβλημα. Για την ακρίβεια εντείνει το πρόβλημα της έλλειψης στέγης. Για να ενταχθεί ένας αλλοδαπός στο πρόγραμμα χρειάζεται να αποκτήσει ακίνητη περιουσία αξίας 250.000 ευρώ. Δεν είναι πολλά λεφτά. Κάπως έτσι, αρκετοί αγοράζουν δύο και τρία διαμερίσματα στο κέντρο της Αθήνας και στη συνέχεια τα διαθέτουν για βραχυχρόνια μίσθωση, βγάζοντας διαθέσιμες κατοικίες από την αγορά. Παράλληλα συμβάλλουν και αυτοί στην αύξηση των τιμών στα ακίνητα.

Βέβαια το φούσκωμα της αγοράς δεν ξεκινάει από αυτούς. Τα χρόνια της κρίσης οδήγησαν σε ύφεση την οικοδομική δραστηριότητα, ειδικά στην πρωτεύουσα. Αυξήθηκε όμως η ζήτηση. Νέα ακίνητα δεν υπήρχαν και πολλά από τα παλαιά διατέθηκαν στη βραχυχρόνια μίσθωση. Η ανάκαμψη της οικονομίας αποτυπώθηκε και στη διάθεση τοποθέτησης σε ακίνητα. Και έτσι εφαρμόστηκε ο νόμος της αγοράς. Η αυξανόμενη ζήτηση οδήγησε σε αύξηση τις τιμής των ακινήτων, αλλά και των ενοικίων.

Και ναι, πλέον είναι αστείο. Βλέπεις αγγελίες που ζητούν 500 και 600 ευρώ για ένα ημιυπόγειο στα βόρεια προάστια πρωτευούσης, ενώ τα ενοίκια για κανονικά διαμερίσματα έχουν ήδη φύγει από τη σφαίρα της λογικής. Πρακτικά ένας νέος άνθρωπος που παίρνει το βασικό μισθό είναι εξαιρετικά δύσκολο να ζήσει μόνος του, χωρίς επιπλέον βοήθεια από την οικογένεια. Αλλά ακόμα και αν πρόκειται για νεαρό ζευγάρι, θα πρέπει να συμβιβαστεί με κάτι μικρό σε όχι και τόσο προνομιακή περιοχή, διαθέτοντας πάνω από το 40% του εισοδήματός του.

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει με τις ακίνητα που νοικιάζονται σε ακριβότερες περιοχές. Μπορεί να βρίσκουν ενοικιαστές, επειδή οι άνθρωποι δεν έχουν άλλη επιλογή, αλλά απορροφούν πολύ μεγάλο ποσοστό από το διαθέσιμο οικογενειακό εισόδημα. Και είναι ένα κόστος που μετακυλίεται σε άλλους κλάδους. Πληρώνεις για το ενοίκιο, δεν θα πληρώσεις για φαγητό έξω.

Ναι, είναι αλήθεια ότι η Αθήνα πάει από εκεί που πήγαν και άλλες μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Και όσο η βραχυχρόνια μίσθωση και η αύξηση τιμών στην παραλία «διώχνει» τον κόσμο προς άλλες περιοχές, βόρεια και δυτικά, τόσο οι απαιτήσεις για στέγαση θα αυξάνονται.

Το ερώτημα που τίθεται είναι αν, πράγματι, μπορεί το κράτος να κάνει αποτελεσματικές παρεμβάσεις. Μπορεί, αλλά όχι στο βαθμό που φαντάζεστε. Ο Μητσοτάκης είπε για αξιοποίηση των κτιρίων ιδιοκτησίας του ΟΑΕΔ. Εντάξει, αλλά χρειάζεται χρόνος και δεν μιλάμε για τόσα πολλά τετραγωνικά ώστε να λύνουν το πρόβλημα. Η πρόκληση θα ήταν να μπουν στο παιχνίδι και οι δημοτικές αρχές που διαθέτουν ή μπορούν να ελέγξουν κτίρια που έχουν εγκαταλειφθεί. Αλλά αυτό είναι τόσο φιλόδοξο που για τα ελληνικά δεδομένα δείχνει αδύνατο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News