Kλαυθμός και οδυρμός στους καναπέδες του πλανήτη. «Ενα από τα καλύτερα πράγματα στη ζωή δεν είναι πια δωρεάν» γράφει  η Τζόι Λο Ντίκο στους Financial Times. Το παντεσπάνι του πανδημικού μας βίου, αυτό που μας κράτησε ψυχικά ανθεκτικούς στη διάρκεια της μεγαλύτερης υγειονομικής κρίσης των τελευταίων 100 ετών, θα είναι σε λίγο παρελθόν.

Είναι καιρός που το Netflix μάς προειδοποιεί ότι θα καταργήσει τους «δανεικούς» κωδικούς. Λογικό, αφού ο γίγαντας του streaming δεν είναι πλέον ευχαριστημένος. Μετά τις παχιές αγελάδες των lockdown, οι μπίζνες δεν πάνε και τόσο καλά, οι νέοι συνδρομητές δεν συρρέουν αγεληδόν (μόλις 9 εκατομμύρια το 2022), και τέλος πάντων, κάτι έπρεπε να γίνει με όλους αυτούς τους «τζαμπατζήδες» (γύρω στα 100 εκατομμύρια δεν έχουν δική τους συνδρομή στο Netflix και χρησιμοποιούν τον κωδικό κάποιου συγγενή ή φίλου).

Το κακό έχει ήδη χτυπήσει την πόρτα της Λατινικής Αμερικής, ενώ οι Καναδοί ήδη έλαβαν το τρομακτικό μήνυμα «Set your primary location» («Ορισε τη βασική σου τοποθεσία»). Τουτέστιν, η δυνατότητα χρήσης του ίδιου λογαριασμού θα επιτρέπεται εφεξής μόνο σε άτομα που ζουν σε αυτό το καθορισμένο νοικοκυριό, ενώ θα επιβάλλονται έξτρα χρεώσεις σε εκείνους που θέλουν να συνεχίσουν να καταναλώνουν περιεχόμενο εκ του μακρόθεν.

Ηδη, το TikTok, κοντά στον 60ό παράλληλο, σφύζει από αντιnetflixικό (ας μου επιτραπεί ο άνοστος νεολογισμός) μένος. Κάποιος  αποφαίνεται ότι «Ποτέ δεν έχω δει τους Καναδούς τόσο θυμωμένους» και συμβουλεύει το Netflix να το ξανασκεφτεί, διότι πέτυχε να εξοργίσει τον πιο καλοσυνάτο λαό του κόσμου.

Παρακολουθώ και μια μαινομένη νεαρή που λέει ότι είναι κολλημένη στην πλατφόρμα εδώ και 12 χρόνια, «περισσότερο από όσο είμαι με το αγόρι μου», αλλά ότι πάει πια, τέρμα, καπούτ. Ανάλογες αντιδράσεις αναμένονται και στις άλλες χώρες όπου το Netflix έχει αρχίσει να  «συμμαζεύει» (Νέα Ζηλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία και στη συνέχεια Βρετανία).

Και τρακαδόρος και δαρμένος

Πολλοί σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης τα βάζουν με την πλατφόρμα, η οποία φτάνει να «ενοχοποιεί» κάτι που παλιά ήταν θεμέλιος λίθος του δικού της μάρκετινγκ. Oρισμένοι θυμήθηκαν το tweet που η ίδια η πλατφόρμα είχε στείλει (σε δύο δόσεις) τον Μάρτιο του 2017: «Love is an addiction» («Η αγάπη είναι εθισμός»), όπως άλλωστε και το bingeing. Kαι «Love is sharing your password» («Αγάπη είναι να μοιράζεσαι τον κωδικό σου»).

Γιατί, κακά τα ψέματα, πάνω σε αυτό το μοίρασμα χτίστηκε «η νέα αυτή παγκόσμια κουλτούρα τηλεθέασης». Κανείς, βέβαια, δεν σου έλεγε ανοιχτά «δανείσου τον κωδικό της θείας Μπέσυς» και «μην πληρώσεις δική σου συνδρομή», αλλά υπήρχε μια ανοχή, αν όχι (μια στρατηγικά αποκρυπτόμενη) ενθάρρυνση.

Ετσι, σήμερα νιώθεις σχεδόν προδομένος, γιατί κάποιος σου παίρνει πίσω κάτι που τόσα χρόνια θεωρούσες δεδομένο. Είναι, όπως γράφει στο «Atlantic» ο Ιαν Μπόγκοστ, σαν να έρθει να σου πάρει κάποιος πίσω τα έξτρα μίλια στο αεροπλάνο ή να σε υποχρεώσει να πληρώνεις υπεραστικά τέλη για τις βιντεοκλήσεις.

«Ακόμα χειρότερα», σημειώνει ο Μπόγκοστ, «ο τρόπος που το Netflix αναδιαμορφώνει το “μοίρασμα” μοιάζει να υπονοεί ότι ήσουν εξαρχής απατεώνας που απέκτησες αυτή τη δευτερεύουσα παροχή· ο νέος ορισμός που του δίνει, έρχεται να τονίσει μια λειτουργία που πιθανόν να μη σου είχε περάσει από το μυαλό και την ίδια στιγμή σε μαλώνει που την εκμεταλλεύτηκες». Με άλλα λόγια, τόσα χρόνια δεν μοιραζόσουν, τράκα έκανες.

Ο κωδικός και η οδοντόβουρτσα

Με την κατάργηση του «δανεικού» κωδικού χάνεται ένα πολύτιμο «αίσθημα του ανήκειν», γκρεμίζεται η αυτοτροφοδοτούμενη κοινότητα με τα κοινά τηλεοπτικά βιώματα (το αντίδοτο στα τραυματικά βιώματα της κανονικής ζωής των τελευταίων ετών).

Διότι ο διαμοιρασμός του μυστικού κωδικού δεν είναι απλή υπόθεση. Είναι ένα είδος υπόγειoυ bonding, ένα άυλο αλλά απτό δείγμα επαφής και «συνδεσιμότητας», ακόμα και διαγενεακής αλληλεγγύης (ας έχουν ο παππούς και η γιαγιά το δικό τους customized προφίλ και ας βλέπουν τελικά «Σασμό»).

Χάρη στο κοινό password, η εξατομικευμένη τηλεθέαση παύει να είναι τόσο μοναχική, ενώ σαλόνια, κουζίνες και εφηβικά δωμάτια σε διαφορετικά σπίτια (ακόμα και σε διαφορετικές χώρες) συναντώνται μέσω μιας κοινής εμπειρίας θέασης.

H πιτσιρικαρία της Γενιάς Z το υιοθετεί ήδη και με άλλες πλατφόρμες. Δίνει και παίρνει π.χ. και στο Spotify («Μια παρέα μοιραζόμαστε ένα οικογενειακό πακέτο» με ενημερώνει ένας νεαρός). Ακόμα και κωδικούς του λογαριασμού τους στο Instagram ανταλλάσσουν σήμερα οι έφηβες «besties» (κολλητές), έως ότου βέβαια σκάσει ανάμεσά τους το επόμενο άγριο «beef» (κόντρα).

Ενίοτε, ο κωδικός του Netflix χρησιμοποιείται και ως όπλο κατασκοπείας, π.χ. τσεκάρω πόσα επεισόδια του «Wednesday» έβλεπε χθες η κόρη μου, ενώ θα έπρεπε να διαβάζει για το διαγώνισμα Βιολογίας, ή πόσο ακατάσχετο bingeing κάνει αχάραγα η μάνα μου, που ισχυρίζεται ότι «ψοφάει» για θέατρο.

Συχνά, βέβαια, είναι ένα υπερφονικό όπλο εκδίκησης (γιατί ο κοινός κωδικός στο Netflix είναι πιο ισχυρός από την ξεχασμένη οδοντόβουρτσα στο ποτηράκι του μπάνιου). Μαθαίνω, π.χ., για millennial που έμπαινε διάφορες αλλόκοτες ώρες στον λογαριασμό του πρώην συντρόφου του και του «προχωρούσε» τα επεισόδια ή έβλεπε κινεζικές και ινδικές σειρές ή ριάλιτι γνωριμιών (αυτά δηλαδή που ο άλλος δεν θα έβλεπε ούτε… νεκρός), μόνο και μόνο για να του τρελάνει τον αλγόριθμο!

Καταργώντας τα «δανεικά» password, το Netlix θα φέρει και πάλι τα πάνω κάτω στην οικιακή ψυχαγωγία. Δεν γνωρίζουμε αν ακόμα οι άλλοι μεγάλοι του streaming (Disney+, HBO Max, κ.τ.λ.) θα ακολουθήσουν. Ισως οι CEO τους θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν ότι όλα αυτά τα εκατομμύρια των λαθρεπιβατών ευθύνονται σε μεγάλο βαθμό για τη «χρυσή εποχή της τηλεόρασης». Κάτι, ενδεχομένως, πολύ πιο ανεκτίμητο από μια ψωροσυνδρομή.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News