Σε ένα παράλληλο σύμπαν, η Γκρέτα Τούνμπεργκ θα ήταν κόρη του Ντόναλντ Τραμπ. Εκείνος θα σηκωνόταν το πρωί για να πάει στο γραφείο του, στοιβαγμένο σε έναν γιάπικο ουρανοξύστη, στρώνοντας επιμελώς τις πορτοκαλί τούφες του. Εκείνη θα φοιτούσε σε ένα ακριβό σχολείο της Νέας Υόρκης, και τα απογεύματα θα μάζευε εθελοντικά πλαστικά μπουκάλια από το Σέντραλ Παρκ. Ο καβγάς αντί για το τουίτερ θα γινόταν πρόσωπο με πρόσωπο, μέσα στην τεράστια κουζίνα του σπιτιού τους. Ο κόσμος θα ήταν στην θέση του. Σ΄αυτό το σύμπαν, όμως, δεν είναι.
Ενας (sic) απρόβλεπτος πλανητάρχης και μια νεαρή ακτιβίστρια που παράτησε τα πάντα για να αφοσιωθεί στο περιβάλλον τσακώνονται δημοσίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ποτέ ξανά ο άνθρωπος που έχει την δύναμη, με το πάτημα ενός κουμπιού, να στείλει έναν πυρηνικό πύραυλο μέχρι την Ρωσία δεν ασχολήθηκε τόσο πολύ με μια 16χρονη που διέσχισε τον Ατλαντικό για να του μπει στο μάτι. Υπό μία έννοια, ο ένας είναι δημιούργημα του άλλου. Ή, τελοσπάντων, ο καθρέφτης του.
Στο πρόσωπο της Γκρέτα, ο Τραμπ βλέπει τι πραγματικά νιώθει ο υπόλοιπος κόσμος για εκείνον –η μικρή δεν έχει τις διπλωματικές αγκυλώσεις των ομολόγων του κι έτσι μπορεί να εκφράσει την απέχθειά της με ένα μόνο βλέμμα. Και η ίδια, όμως, βλέπει στον Πρόεδρο των ΗΠΑ όσους την απογοήτευσαν. Την γενιά που τίγκαρε τον πλανήτη στο σκουπίδι και δεν απολογείται, που αξίζει όχι μόνο την υποτίμηση με την οποία την αντιμετωπίζει αλλά και τις, ενίοτε υπερβολικές, αντιδράσεις της.
Και μόνο η παρουσία της Γκρέτα είναι ένα ατέλειωτο κλισέ για την σημερινή νεολαία. Τα κλισέ, όμως, είναι κλισέ γιατί εμπεριέχουν μια ισχυρή δόση αλήθειας. Παρότι το στυλ της θυμίζει περισσότερο ιεροκήρυκα παρά μαθήτρια, είναι αρκετά τυχερή: το θέμα με το οποίο έχει επιλέξει να ασχολείται χρειάζεται, επιτέλους, έναν ιεροκήρυκα. Όσο πιο νέος και όσο πιο ενεργός τόσο το καλύτερο, γιατί έτσι η γραφικότητά του εκλαμβάνεται περισσότερο ως υπέρμετρος ενθουσιασμός παρά ως πρόβλημα. Οι επιθέσεις του Ντόναλντ Τραμπ, βέβαια, δεν έχουν να κάνουν μόνο με το ύφος της ούτε με το γεγονός ότι ο ίδιος θεωρεί fake news ακόμα και την φράση «κλιματική αλλαγή».
Η Γκρέτα είναι κορίτσι. Σίγουρα όχι τόσο όμορφο όσο η Ιβάνκα ή η Μελάνια. Ασχολείται με ένα ζήτημα που δεν ενδιέφερε ποτέ ούτε την κόρη του ούτε την γυναίκα του. Είναι πάντα αποφασισμένη, είναι πάντα θυμωμένη –και ειδικά τα όχι και τόσο όμορφα κορίτσια δεν πρέπει ποτέ να εκφράζουν ούτε τη γνώμη τους ούτε τα συναισθήματά τους.
Αυτό είναι, στην ουσία, το πρόβλημα του Ντόναλντ Τραμπ: η Τούνμπεργκ, που μπήκε εξώφυλλο στο περιοδικό Time, με τον δικό της περίεργο τρόπο, εκπροσωπεί τα κορίτσια που δεν ενδιαφέρονται να του γίνουν αρεστές. Και αν αυτά τα κορίτσια πολλαπλασιαστούν, τότε δεν θα ασχολούνται μόνο με το κλίμα. Αν, δε, μεγαλώσουν και γίνουν γυναίκες, τότε δεν θα αμφισβητηθεί μόνο ο ίδιος, αλλά ένα ολόκληρο σύστημα που καθορίζει πώς βλέπουμε τα πράγματα. Το σύστημα που το 2016 δεν νοιάστηκε που «έπιανε τις γυναίκες από το αιδοίο τους» και που ακόμα και σήμερα πιστεύει πως τα θύματα σεξουαλικής βίας «τα ‘θελαν και τα ‘παθαν».
Οχι ότι η Γκρέτα είναι φεμινιστικό είδωλο. Θυμίζει, όμως, το μπρούτζινο άγαλμα του ατρόμητου κοριτσιού στους δρόμους της Γουόλ Στριτ που τα βάζει με τον αγριεμένο ταύρο. Όντως, δεν έχει πολλή σχέση με την πραγματικότητα. Αλλά τουλάχιστον είναι ωραία εικόνα.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News