Λιανίζεις τον αντίπαλο με διαφορά 60 πόντων σε πρωτάθλημα με παιδιά; Για ακατάσκετο μπούλινγκ σε αγώνες μπάσκετ παίδων έκανε εμμέσως πλην σαφώς λόγο ο Νίκος Οικονόμου, τεχνικός της ανδρικής ομάδας του Ερμή Σχηματαρίου και υπεύθυνος των ακαδημιών του συλλόγου: «Τι επιτυγχάνεις, πιέζοντας σε όλο το γήπεδο και κερδίζοντας με 126-13 ένα παιχνίδι παίδων; Το μόνο που καταφέρνεις, είναι να ισοπεδώνεις παιδιά 13-14 ετών που έρχονται στο μπάσκετ για να το αγαπήσουν και να περάσουν καλά. Γι’ αυτό πιστεύω ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν πρέπει να μπαίνουν στο γήπεδο, πρέπει να τους απαγορευτεί η είσοδος». Οι «άνθρωποι» στους οποίους  αναφέρεται ο κόουτς του Ερμή είναι , αν δεν απατώμαι,  οι προπονητές που βάζουν τα παιδιά να «γονατίσουν»  τον αντίπαλο.  Και βέβαια η μεγάλη μάστιγα: οι γονείς  που επιχαίρουν.

Οι γονείς- χούλιγκαν είναι είδος ευδοκιμεί εδώ και χρόνια, όχι βέβαια μόνο στην Ελλάδα (αν ψάξετε στο Διαδίκτυο θα περάσετε κάμποσες λίαν εποικοδομητικές ώρες, παρακολουθώντας ισπανούς γεννήτορες, να μπινελικώνονται και να πλακώνονται στο ξύλο μπροστά στα έντρομα παιδιά τους πχ εδώ. Οι βρετανικές εφημερίδες κάνουν εδώ και χρόνια λόγο για αξιοσημείωτη έξαρση της γονεϊκής βίας στα παιδικά πρωταθλήματα ποδοσφαίρου (προ ετών στη Λίγκα Νέων του Σάρεϊ, ένας μπαμπάς απείλησε με μαχαίρι διαιτητή), ενώ στις ΗΠΑ τα φαινόμενα βίας αλλά και η τεράστια ψυχολογική  πίεση που ασκείται στους ανήλικους παίκτες  έχει τα τελευταία χρόνια οδηγήσει στη  μείωση της συμμετοχής των παιδιών σε δομημένα αθλήματα.

H λέξη «δομημένη» είναι το κλειδί στην όλη ιστορία και στην Ελλάδα. Ακόμα και οι εκδρομές στο δημοτικό σχολείο γίνονται σήμερα «δομημένα», συχνά δε σε «δομημένες» αθλητικές εγκαταστάσεις (πιστέψτε με, το «σκυλοβαρέθηκα» είναι η πλέον συνήθης απάντηση στο «Πώς πέρασες αγάπη μου στην εκδρομή;»). Το ίδιο συμβαίνει και με τα οργανωμένα αθλήματα. Τα παιδιά ξαμολιούνται σε γήπεδα για ενήλικες και αντί να παίζουν με την μπάλα ή την ομάδα τρέχουν πάνω κάτω προκειμένου να  εντυπωσιάσουν τους λυσσασμένους για τρόπαια  γεννήτορες. Κανείς δεν τα ρωτάει «πώς πέρασες;» στο παιχνίδι.

Κάπως έτσι εθίζονται και αυτά στο σκορ, στο διατροφικό κοουτσάρισμα, στα τμήματα επιλέκτων, στις ατομικές στατιστικές, στον αγώνα κάθε Κυριακή, στα τουρνουά, στον οπαδικό τραμπουκισμό, στα συστήματα,  στις έξτρα προπονήσεις.  Ως «μικρογραφίες επαγγελματιών» κοουτσάρονται να φαντασιώνονται  το τρίπτυχο «νίκη /εκατομμύρια/μοντέλα».  Αποτέλεσμα;  Χάνουν σιγά σιγά την οποιαδήποτε αίσθηση fun του παιχνιδιού. Δεν πάνε ποτέ να ρίξουν σουτάκια στο γήπεδο της γειτονιάς (όσα τέλος πάντων υπάρχουν και δεν είναι κατειλλημένα από συλλόγους). Διόλου τυχαίο, ότι στην εφηβεία πολλά εγκαταλείπουν. Διότι, όταν παίζεις έτσι  από τα 7-8, φτάνεις στα 15 τόσο «μπουχτισμένος/η» από την  πίεση,  τα  πρωταθλήματα και (συχνά) τους τραυματισμούς, που μοιραία βουτάς το τάμπλετ και αράζεις στον καναπέ.

Οι γονείς-χούλιγκαν εμπλέκονται συναισθηματικά και λογιστικά, αντιγράφοντας μάλιστα πρακτικές που εφαρμόζουν και στο σχολείο όταν πχ ασκούν μπούλινγκ στον καθηγητή για τον χαμηλό βαθμό, την αποβολή, την αδικία στο «παιδί». Από τις πλέον γνωστές το παράλληλο γονεϊκό κοουτσάρισμα. Ποδοσφαιριστής της Α΄Εθνικής, προπονητής σήμερα σε ποδοσφαιρική ακαδημία μου μιλάει για την προπόνηση στη διάρκεια της οποίας ένας πατέρας είχε έρθει πίσω από τον πάγκο και έδινε οδηγίες στο παιδί. «Ευγενικά τον φώναξα και του πρότεινα να του δώσω τις σημειώσεις της προπόνησης για να συνεχίσει εκείνος στη θέση μου. Κατάλαβε και αποχώρησε. Ευτυχώς, ο ίδιος ο  σύλλογος μάς προστατεύει από τέτοια φαινόμενα». Ο Γκάρι Λίνεκερ τα είχε πει εσχάτως ωραία και σταράτα (τον περασμένο Σεπτέμβριο, στο podcast του BBC «Don’t Tell Me the Score»): «Aπλά βγάλτε τον σκασμό και αφήστε τα (παιδιά) να παίξουν». Ο μεγάλος άγγλος στράικερ  επιμένει ότι οι πιεστικοί γονείς «καταστρέφουν τα παιδιά». «Κάθομαι στις πλάγιες γραμμές και τους ακούω να ουρλιάζουν και να επευφημούν. Το 99% αυτών που λένε είναι λάθος».

Τα χειρότερο είναι ότι τα ίδια τα παιδιά καταλαβαίνουν τι  τρέχει. Από έρευνα που διενήργησαν το 2017 τρεις ποδοσφαιρικοί σύλλογοι της Στοκχόλμης,  διαπιστώθηκε ότι ένα στα τρία παιδιά έχει σκεφτεί να εγκαταλείψει έναν αγώνα, εξαιτίας της υπερβολικής «εμπλοκής» του γονιού του στο παιχνίδι.

Ετερη γονεϊκή πρακτική η υποβάθμιση των αντιπάλων. Γιουχάρουμε όταν ο αντίπαλος σουτάρει, βαράμε τύμπανα για να του σπάσουμε τα νεύρα και την προσοχή κοκ. Προσωπικώς, έχω δει μικρά αδελφάκια δεκατριάχονων παικτών επιστρατευμένα να ουρλιάζουν την ώρα που οι αντίπαλοι περνούν στην επίθεση. «Η μαμά μου είχε πει να φωνάζω!» μου είχε ομολογήσει μια διαβολική εξάχρονη, μυημένη από την κούνια στο ευ αγωνίζεσθαι. Ακολουθεί το λεκτικό λιντσάρισμα του διαιτητή καθ’ όλη τη διάρκεια του αγώνα και βέβαια  η ακατάσχετη passive aggressive γκρίνια στον προπονητή («Δεν πληρώνω για να έχεις το παιδί μου στον πάγκο»), που όταν δεν εισακούεται  οδηγεί στην αποχώρηση από την ακαδημία.

Στο οπλοστάσιο και  οι πατροπαράδοτες ιαχές του «μάτσο» μπαμπά (τώρα πλέον και της «μάτσο» μαμάς) που επειδή κάποιος κάποτε του είπε «Είσαι άμπαλος» ή επειδή έχει πενηνταρίσει νιώθει ηδονικά όταν ουρλιάζει: «Λιάνισέ τους, παιχταρά μου» ή «Ηλίθιος είσαι;». Τέλος, οι γονείς- παράγοντες. Μου έλεγαν προ ημερών για ομάδα νεανίδων στο μπάσκετ  που αποδεκατίστηκε, επειδή δύο-τρεις μικρές με «ισχυρούς» στον σύλλογο γονείς εκφόβιζαν στο παρκέ τις υπόλοιπες!

Ελπίζω τώρα με την «Τsitsipomania», να μην έχουμε αντίστοιχα ακραία γονεϊκά φαινόμενα. Οπως αυτό του γάλλου μπαμπά Κριστόφ Φοβιό που έριχνε επί σειρά ετών το αγχολυτικό «Temesta» (που φέρνει υπνηλία) στα μπουκαλάκια με το νερό των αντιπάλων των παιδιών του στο τερέν. Ο παρανοϊκός πατέρας «έφαγε» τελικά οκτώ χρόνια. Κατά τη διάρκεια της δίκης του το 2006, ο κατήγορος έδωσε, χωρίς να το αντιληφθεί, τον ορισμό του γονέα-χούλιγκαν (όχι μόνο στο τένις): «Ενας ενήλικος που μετέτρεψε τα ίδια του τα παιδιά σε αντικείμενα της φαντασίωσής του για επιτυχία».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News