Εχουμε ένα παλικάρι εκεί που πάμε και παίζουμε πινγκ πονγκ, που είναι πιλότος στα Canadair. Είναι γύρω στα 30, γεροδεμένος, διαολεμένα καλός παίκτης, εύστροφος, πολύ χαμογελαστός και ευχάριστος τύπος· από εκείνους που εμένα με έχουν βοηθήσει πιο πολύ απ’ όλους να γίνω καλύτερη, με υπομονή και προθυμία.

Οταν γνωριστήκαμε κι έμαθα τι δουλειά κάνει, άρχισε να με «τρώει». Δεν είναι μόνο επαγγελματική διαστροφή, είναι προσωπικό το θέμα. Πάλεψα μέρες με τον εαυτό μου να ΜΗΝ κάνω όλες αυτές τις ερωτήσεις που στάνταρ του κάνουν σχεδόν οι πάντες: «Α, αλήθεια; Πώς είναι να πετάς πάνω από τις φωτιές; (Υπέροχα και κυρίως δροσερά)». «Δεν φοβάσαι; (Οχι, εμείς έχουμε γεννηθεί ατρόμητοι)». «Παίρνεις πολλά λεφτά γι αυτό που κάνεις; (Εκατομμύρια, από χόμπι δουλεύω)». Και ούτω καθ’ εξής.

Μετά τις προπονήσεις, περπατάμε 3-4 μαζί προς τα σπίτια μας, καθώς μένουμε όλοι στην ίδια γειτονιά. Παρότι απέφυγα τις βλαμμένες ερωτήσεις, συνειδητοποίησα ότι δεν μπορούσα να κάνω ψιλοκουβέντα μαζί του. Λέγεται δέος κι αυτό δεν μπορεσα να το κρύψω.

Δεν κατόρθωσα, λοιπόν, ποτέ να δω τον πιλότο μας σαν έναν απλό καθημερινό άνθρωπο όπως είμαστε όλοι οι υπόλοιποι, η δημοσιογράφος, το μεγαλοστέλεχος της πολυεθνικής, ο μεσίτης, η καθηγήτρια Λυκείου, όλοι εμείς κάνουμε «σημαντικά» πράγματα, είμαστε σχετικώς επιτυχημένοι σε αυτά, αλλά εκείνος είναι πιλότος. Στα πυροσβεστικά. Κι αυτό έχει άλλο πρόσημο. Στα δικά μου μάτια είναι ένας ηρωικός άνθρωπος.

Το σκέφτηκα πέρυσι αυτό, όταν έπιασε φωτιά εδώ από πάνω στον τόπο των διακοπών μας κι έρχονταν τα πυροσβεστικά στον κόλπο να πάρουν νερό. Την ώρα που έδυε ο ήλιος, η φωτιά μαινόταν κι αυτοί βιάζονταν. Δεν έγιναν απλώς παράτολμοι, έγιναν κασκαντέρ. Στις τελευταίες πτήσεις περνούσαν κυριολεκτικά μέσα από τα σπίτια, αν άπλωνες το χέρι θα έπιανες το αεροπλάνο, και βουτούσαν λίγα μέτρα από την παραλία, ασταμάτητα, όλο και πιο χαμηλά, όλο και πιο γρήγορα, χωρίς δισταγμό, με ακρίβει διαβήτη που χαράσσει την απολύτως αδύνατη γραμμή.

Δεν χρειαζόταν να είσαι μέσα στο μυαλό τους· το έβλεπες ότι ήθελαν να προλάβουν να ρίξουν όσο πιο πολύ νερό γινόταν, να σώσουν ό,τι σώζεται πριν τη βραδινή απαγόρευση. Ολοι κοιτούσαμε αυτούς και όχι τη φωτιά. Κι αυτοί ήταν που μας έδιναν κι ένα αίσθημα ασφάλειας· όσο υπάρχουν αυτοί, δεν θ’ αφήσουν τη φωτιά να μας φτάσει. Θα δώσουν και τη ζωή τους για να μην μας φτάσει. Είναι ειρωνία, αλλά είχαμε δίκιο σ’ αυτήν τη μεταφορική μας σκέψη, που τελικά ήταν κυριολεκτική.

Είναι άδικο να αφαιρείς από αυτούς τους ανθρώπους την ηρωική τους υπόσταση. Δεν γίνονται «ήρωες» επειδή το κράτος είναι ανίκανο, επειδή υποκαθιστούν όσα θα έπρεπε να υπάρχουν, επειδή οι συγκυρίες, επειδή ο,τιδήποτε. Δεν γίνονται «ήρωες» επειδή έχουν κάποια διαστροφή. Είναι ήρωες επειδή το αποφάσισαν. Και ίσως ούτε καν αυτό. Επειδή κάποιοι άνθρωποι το έχουν μέσα τους να κάνουν το αδύνατο, να υπερβούν τα όρια, να αφιερώσουν τη ζωή τους σε κάτι που είναι πολύ πιθανό να τους σκοτώσει, αφού όμως πρώτα έχουν σώσει πολλούς άλλους ανθρώπους.

Δεν είναι μόνο οι πιλότοι των πυροσβεστικών. Είναι και οι συνάδελφοί τους στο τερέν. Είναι οι εθελοντές. Είναι οι γιατροί που πάνε στο Μαλάουι να αγκαλιάσουν τα παιδάκια με Εμπολα και AIDS. Είναι οι διασώστες. Είναι πολλοί άνθρωποι, περισσότεροι απ’ αυτό που βλέπουμε και ξέρουμε και αποδεχόμαστε. Τους ξέρουν τους κινδύνους όλοι αυτοί, δεν είναι ανόητοι, ούτε ασυναίσθητοι. Τους ξέρουν και τους αποδέχονται και αυτό από μόνο του είναι ηρωικό. Κι αν δεν σας αρέσει η λέξη μερικών, εντάξει θα βάλουμε άλλη. Είναι γενναίο.

Η γενναιότητα είναι όλο και πιο σπάνια αρετή σε έναν κόσμο που έμαθε να αγαπάει το βόλεμα και κρύβει τη δειλία του πίσω από ένα κάρο δικαιολογίες και συμβάσεις. Η γενναιότητα σε όλα τα επίπεδα, προσωπικό και κοινωνικό εξίσου. Στα δικά μου μάτια δεν χρειάζεται να σκοτωθεί κάποιος από αυτούς τους ανθρώπους για να τον αποκαλέσεις ήρωα. Ούτε χρειάζεται να φοβόμαστε τις λέξεις.

Δεν θα ήταν λιγότερο γενναίοι όλοι αυτοί εάν τα κράτη έκαναν σωστά τη δουλειά τους. Πιθανότατα θα σκοτώνονταν λιγότερο, αλλά και πάλι, με κάθε απογείωση θα έπαιρναν το θάνατο συγκυβερνήτη και σε κάθε προσγείωση θα του έκλειναν το μάτι. Ο κόσμος στον οποίον δεν θα χρειάζονται γενναίοι άνθρωποι, όμως, δεν θα υπάρξει ποτέ, διότι πάντα οι άνθρωποι θα έχουμε ανάγκη κάποιους να υπερβούν τα όρια.

Ο πιλότος μας ήρθε μια μέρα στα μέσα Μαΐου και μας χαιρέτησε στο πινγκ πονγκ. Λέει, παιδιά, εγώ θα σας ξαναδώ, καλώς εχόντων των πραγμάτων, το Σεπτέμβριο. Χαμογελαστός.

Χτες πάγωσε το αίμα μου όταν άκουσα για το δυστύχημα, δίσταζα να μπω να διαβάσω τα ονόματα. Θα μου πεις, έχει σημασία αν είναι ένας άνθρωπος που ξέρεις, ή δύο που δεν ξέρεις;

Στην πραγματικότητα όχι.

Αλλά, τον Σεπτέμβριο, καλώς εχόντων των πραγμάτων, θα του κάνω όλες εκείνες τις μπανάλ ερωτήσεις που δίσταζα. Και δεν θα ντραπώ να του δείξω πόσο τον θαυμάζω.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News