Είναι ίσως μία από τις σπάνιες φορές που οι δημοσκοπήσεις συμπίπτουν μεταξύ τους σε τόσο μεγάλο βαθμό, ως προς την απεικόνιση των πολιτικών συσχετισμών.

Οι τάσεις της περιόδου, που αρχικά είχαν ανιχνευτεί στις δημοσκοπήσεις της Real Polls για το Protagon, θα πρέπει να γεννούν προβληματισμό σχεδόν για όλες τις πολιτικές δυνάμεις, πλην της Πλεύσης Ελευθερίας (που εκτοξεύεται δυνητικά έως και το 14-15%) και σε μικρότερο βαθμό, της Ελληνικής Λύσης, που με λιγότερη ορμή κινείται στα χαμηλά διψήφια.

Το στοιχείο που εκ των υστέρων επαληθεύτηκε στις ευρωκάλπες του Ιουνίου 2024 ήταν ότι τα εκλογικά αποτελέσματα στην ουσία συνέπεσαν με τα δημοσκοπικά ευρήματα ως προς την πρόθεση ψήφου. Οι αναγωγές και οι «μαντεψιές» έπεσαν έξω.

Επειδή λοιπόν φαίνεται ότι τα ποσοστά στις σημερινές δημοσκοπήσεις δεν σταθμίζονται από όλους με τον ίδιο τρόπο (άλλοι έχουν ως βάση τις εθνικές εκλογές, άλλοι τις ευρωεκλογές), κρίνεται θεμιτό να βγουν κάποια συμπεράσματα από την εικόνα που δίνουν οι μετρήσεις της πρόθεσης ψήφου και όχι οι προβλέψεις εκλογικών αποτελεσμάτων.

Σχεδόν σε όλες τις έρευνες της περιόδου (Alco, Pulse, GPO) η ΝΔ μετριέται στο 23-24%, που φαίνεται ότι είναι το απολύτως χαμηλό όριό της, υπό το βάρος όλων των αρνητικών παραμέτρων της τελευταίας διετίας (Τέμπη, ακρίβεια, προβλήματα στον τομέα της Υγείας, στις συγκοινωνίες κ.λπ.). Το ποσοστό αυτό απέχει 16-17 μονάδες από το εκλογικό αποτέλεσμα του 2023 και το κρίσιμο ερώτημα είναι αν υπάρχει τρόπος επανάληψής του ή έστω μίας ουσιαστικής ανάκαμψης, με δεδομένες μάλιστα τις συντριπτικές αρνητικές ενδείξεις για την κυβέρνηση, σχεδόν σε όλα τα ποιοτικά στοιχεία.

Η δημοσκοπική εικόνα παρουσιάζει την ίδια στιγμή μία πρωτοφανή ιδιαιτερότητα: η ΝΔ παραμένει αμετακίνητη από την πρώτη θέση από τον Μάρτιο του 2016, λίγο αφότου εκλέχθηκε πρόεδρος ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σημειώνει όμως  τεράστιες απώλειες, ενώ την ίδια στιγμή δεν απειλείται από κανέναν. Παρά ταύτα, η σημερινή εικόνα δεν επιτρέπει καμία ρεαλιστική εκτίμηση για την επίτευξη αυτοδυναμίας.

Το καταλυτικό νέο στοιχείο είναι η ορμητική ενίσχυση των ποσοστών της Πλεύσης Ελευθερίας, προφανώς με «καύσιμο» την εκμετάλλευση της υπόθεσης των Τεμπών. Το απολύτως προσωποπαγές κόμμα της Ζωής Κωνσταντοπούλου στις περισσότερες μετρήσεις εμφανίζεται στη δεύτερη θέση και είναι φανερό ότι υποδέχεται την οργή, τις μηδενιστικές διαθέσεις και την γενική αντίδραση για τα πάντα, ενώ «εισπράττει» από παντού, από την άκρα δεξιά έως το ΣΥΡΙΖΑ και – κυρίως – από το «κόμμα» της αποχής. Ενδιαφέρον έχει υπό αυτό το πρίσμα, ότι πέραν της σταθεροποίησης της Ελληνικής Λύσης, η Φωνή Λογικής εμφανίζει πτωτικές τάσεις, ενώ οι επίγονοι της Χρυσής Αυγής εξαφανίζονται και η Νίκη ανακάμπτει ελαφρώς, έπειτα από τις ακτιβιστικές εξαλλότητες στην Πινακοθήκη.

Το αν η τάση της Πλεύσης Ελευθερίας θα παγιωθεί, είναι δύσκολο αυτήν τη στιγμή να απαντηθεί από τους δημοσκόπους. Οι περισσότεροι συμφωνούν στο ότι η δημοσκοπική εκτίναξή της  είναι προϊόν συναισθηματικής αντίδρασης και όχι πολιτικο-ιδεολογικής τοποθέτησης, με δεδομένα δύο στοιχεία: ότι δεν υπάρχει κανενός είδους προγραμματική θέση του κόμματος, ούτε και οργανωτική δομή ή στελεχικό δυναμικό, πέραν της προέδρου του.

Πέραν του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος αναζητεί λόγο ύπαρξης και υποχωρεί σε ποσοστά της τάξης του 6-7% και πιθανότατα θα επιχειρήσει μία επανασυγκόλληση με τη Νέα Αριστερά που σχεδόν δεν ανιχνεύεται, το κόμμα που θα πρέπει να ανησυχεί περισσότερο από όλα είναι το ΠΑΣΟΚ. Όπως αποδεικνύεται , όχι μόνο δεν έχει κατορθώσει να πλησιάσει το ψυχολογικό όριο του 20%, αλλά υποχωρεί πλέον προς το 10% και μοιάζει να μην έχει δυνατότητα ανάκαμψης, με αποτέλεσμα στις περισσότερες έρευνες να το προσπερνά η Πλεύση Ελευθερίας.

Οι δημοσκοπήσεις προφανώς δεν είναι εκλογές. Μπορεί εύκολα κάποιος να εκδηλώσει μέσα από αυτές την οργή ή τον θυμό ή την απογοήτευσή του και όταν έλθει η ώρα της κάλπης να αποφασίσει κάτι διαφορετικό. Μπορεί όμως και να μην συμβεί αυτό.

Γεγονός είναι όμως ότι η χώρα δεν έχει βρεθεί σε παρόμοιο δημοσκοπικό τοπίο εδώ και πολλά χρόνια.

Το σκηνικό, όπως διαμορφώνεται, δεν περιγράφεται απλώς ως κατακερματισμένο. Στην πραγματικότητα, μπορεί κανείς δει σε αυτό τον προάγγελο ενός πολιτικού χάους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News