Είναι εύκολο να υπερβάλει κανείς όσον αφορά την επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ στην πρόσφατη προεδρική αναμέτρηση. (Ομως) κέρδισε τη λαϊκή ψήφο με λιγότερες από δύο ποσοστιαίες μονάδες – όπως και οι νικητές των τριών τελευταίων προεδρικών εκλογών. Η τελευταία φορά που ένας πρόεδρος κέρδισε «θριαμβευτικά» ήταν το 2008, όταν ο Μπαράκ Ομπάμα επικράτησε του αντιπάλου του Τζον ΜακKέιν με επτά ποσοστιαίες μονάδες και οδήγησε τους Δημοκρατικούς σε μεγάλες πλειοψηφίες στο Κογκρέσο. Κατά συνέπεια, η 111η σύνθεση του Κογκρέσου ήταν η πιο παραγωγική των τελευταίων δεκαετιών.

Ομως το 2010, μόλις δύο χρόνια έπειτα από εκείνη τη σαρωτική νίκη, οι Δημοκρατικοί έχασαν 63 έδρες στη Βουλή των Αντιπροσώπων και έξι έδρες στη Γερουσία, αναγκάζοντας τον Ομπάμα να βασίζεται σε μια μικρή πλειοψηφία στη Γερουσία, καθώς συγκρουόταν με τον Τζον Μπόενερ, τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων. Ο Ομπάμα επανεξελέγη το 2012 με μικρή διαφορά, αλλά οι Ρεπουμπλικανοί διατήρησαν την πλειοψηφία τόσο στη Βουλή όσο και στη Γερουσία καθ’ όλη τη διάρκεια της δεύτερης θητείας του.

Σε αυτές τις μισοξεχασμένες αναμνήσεις εδράζεται ο σκεπτικισμός μου σχετικά με τον πραγματικό μακροπρόθεσμο αντίκτυπο της νίκης του Τραμπ. Σε αντίθεση με τον Ομπάμα το 2008, ο Τραμπ δεν θα μπορεί να βασίζεται στην υποστήριξη 59 γερουσιαστών ή 255 βουλευτών όταν επιστρέψει στον Λευκό Οίκο. Αντιθέτως, οι Ρεπουμπλικανοί θα έχουν οριακή πλειοψηφία τόσο στη Βουλή όσο και στη Γερουσία.

Αναμφίβολα οι Ρεπουμπλικανοί βουλευτές και γερουσιαστές θα επιδοκιμάσουν τον Τραμπ, όταν ο ήρωάς τους εκφωνήσει τον λόγο του για την κατάσταση της Ενωσης, τον Ιανουάριο. Αλλά εκείνοι που αντιπροσωπεύουν τους πολίτες των αποκαλούμενων αμφίρροπων εκλογικών περιφερειών μπορεί να είναι απρόθυμοι να υποστηρίξουν τις προσπάθειές του να εφαρμόσει την πλατφόρμα τού «Make America Great Again».

Εάν ψηφίσουν υπέρ της κατάργησης του νόμου για την προσιτή φροντίδα, γνωστού ως «Obamacare», ή υπέρ της αύξησης των δασμών, για παράδειγμα, οι ψηφοφόροι τους θα βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλότερα νοσήλια και υψηλότερες τιμές τροφίμων. Στη συνέχεια οι Δημοκρατικοί θα μετατρέψουν αυτές τις οικονομικές δυσκολίες σε σημαία τους ενόψει των ενδιάμεσων εκλογών του 2026, απειλώντας την πλειοψηφία των Ρεπουμπλικανών σε ένα ή σε αμφότερα τα σώματα.

Σίγουρα δεν είναι αυτή η πρώτη φορά που μέλη του Κογκρέσου θα βρεθούν σε μια τέτοια δύσκολη θέση. Υπάρχει, κατά συνέπεια, μια δοκιμασμένη τακτική για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου ήττας στις ενδιάμεσες εκλογές – η «στρατηγική καθυστέρηση». Αφού χειροκροτήσουν τον Τραμπ κατά την εκφώνηση του λόγου του, οι Ρεπουμπλικανοί από αμφίρροπες περιφέρειες θα προτρέψουν τους Ρεπουμπλικανούς ηγέτες της Βουλής και της Γερουσίας να αναβάλουν τις ψηφοφορίες για τις πιο πολύκροτες από τις MAGA προτάσεις έως μετά τις εκλογές του 2026.

Θα μετάσχουν σε  ατελείωτες ακροάσεις και διαπραγματεύσεις, ώστε να πείσουν τον Τραμπ ότι τελικά θα καταφέρει σημαντικές επιτυχίες τα δύο τελευταία χρόνια της θητείας του. Εν τω μεταξύ, η ηγεσία των Ρεπουμπλικανών θα προσπαθήσει να ικανοποιήσει τα αιτήματα του Τραμπ, θεσπίζοντας πιο χαλαρούς νόμους, που θα μπορούσαν να ενισχύσουν τις προοπτικές επανεκλογής των μελών του κόμματός τους.

Ωστόσο, μετά τις ενδιάμεσες εκλογές, οι Ρεπουμπλικανοί της Βουλής και της Γερουσίας θα αναγνωρίσουν, πρώτον, ότι το εκλογικό τους μέλλον θα καθοριστεί σημαντικά από το αποτέλεσμα της προεδρικής αναμέτρησης του 2028 και, δεύτερον, ότι ο Τραμπ θα επιλέξει σχεδόν σίγουρα τον διάδοχό του. Αυτό θα δώσει ένα ισχυρό κίνητρο για έναρξη της νομοθέτησης των θέσεων της πλατφόρμας MAGA από το 2027.

Οι εν ενεργεία πρόεδροι συνήθως αποδέχονται αυτές τις τακτικές καθυστέρησης επειδή οι μεγάλες πολιτικές πρωτοβουλίες τους είναι σχεδιασμένες μακροπρόθεσμα – το μόνο που έχει σημασία είναι να τις θέσουν σε ισχύ πριν εγκαταλείψουν το πόστο τους. Αλλά η στάση του Τραμπ πιθανότατα θα είναι πολύ διαφορετική. Αντί να περιμένει, θα καταγγέλλει επιτελικά στελέχη των Ρεπουμπλικανών ως «προδότες» κάθε φορά που δεν θα εγκρίνουν αμέσως την όποια θέση της πλατφόρμας του.

Η αντίληψη του Τραμπ για τη διακυβέρνηση έχει φτάσει στο σημείο να θυμίζει το παιδί που μουτρώνει. Αυτό μπορεί κάλλιστα να έχει καταστροφικές συνέπειες για τους Ρεπουμπλικανούς στις ενδιάμεσες εκλογές, ανεξάρτητα από την αντίδραση μεμονωμένων πολιτικών στις έντονες αποδοκιμασίες του Τραμπ.

Δύο είναι τα πιθανά σενάρια για τα επόμενα χρόνια. Αφενός, οι Ρεπουμπλικανοί, έχοντας εκφοβιστεί επαρκώς από τον Τραμπ, θα μπορούσαν να υπερψηφίσουν νομοσχέδια MAGA στο Κογκρέσο πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές του 2026 – παρότι οι Δημοκρατικοί αντίπαλοί τους θα χρησιμοποιούσαν αυτή τη νομοθετική πρωτοβουλία ως όπλο εναντίον τους κατά την προεκλογική εκστρατεία. Αφετέρου, αρκετοί Ρεπουμπλικανοί θα μπορούσαν να συνεχίσουν να μην υποκύπτουν, μην αφήνοντας στην ηγεσία του Κογκρέσου άλλη επιλογή από το να εμπλακεί σε στρατηγική καθυστέρηση, παρά τις άγριες προσωπικές επιθέσεις του Τραμπ.

Παραδόξως, όμως, ακόμη και αυτό το δεύτερο σενάριο θα μπορούσε να υπονομεύσει σοβαρά τις πιθανότητες επανεκλογής των Ρεπουμπλικανών το 2026. Οι οργισμένες προσωπικές επιθέσεις του Τραμπ σε μεμονωμένους νομοθέτες όχι μόνο θα μπέρδευαν τους Ρεπουμπλικανούς ψηφοφόρους, αλλά θα μπορούσαν και να τους κάνουν πιο δεκτικούς στις προειδοποιήσεις των Δημοκρατικών ότι, εάν οι Ρεπουμπλικανοί διατηρήσουν τις πλειοψηφίες τους στο Κογκρέσο, θα θεσπίσουν σαρωτικά μέτρα, καταστροφικά για τη ζωή αμέτρητων Αμερικανών.

Δεν επιδιώκω, φυσικά, να υποτιμήσω τη σημασία της οριακής νίκης του Τραμπ, η οποία αναμφίβολα θα έχει εκτεταμένες μακροπρόθεσμες επιπτώσεις. Αυτό που υποστηρίζω είναι ότι το αμερικανικό συνταγματικό σύστημα ελέγχων και ισορροπιών δεν επιτρέπει σε μια προεδρική νίκη να ανατρέψει ολόκληρο το νομικό σύστημα. Οι Ρεπουμπλικανοί θα πρέπει να κερδίσουν τις εκλογές του 2026, ώστε να έχουν σοβαρές πιθανότητες να περάσουν πολιτικές MAGA.

Ακόμη και αν σημειωθεί ένας νομοθετικός οργασμός τα τελευταία χρόνια του Τραμπ στην προεδρία, οι Δημοκρατικοί θα είναι σε θέση να ταχθούν υπέρ της κατάργησης των όποιων νόμων στην προεκλογική εκστρατεία του 2028. Μόνο αν κάποιος όπως ο Τζέι Ντι Βανς κερδίσει την επόμενη προεδρική αναμέτρηση θα καταφέρει η ριζοσπαστική Δεξιά να ωθήσει τη χώρα σε μια καθοριστικά νέα κατεύθυνση – όπως συνέβη με το κίνημα για τα πολιτικά δικαιώματα υπό τους προέδρους Κένεντι και Τζόνσον τη δεκαετία του 1960 ή με την Επανάσταση του Ρίγκαν τη δεκαετία του 1980.

Λάβετε υπόψη ότι η κριτική του Ρόναλντ Ρίγκαν στην αποκαλούμενη Μεγάλη Κυβέρνηση (Big Government) άρχισε να βρίσκει υποστήριξη μόνον αφότου επανεξελέγη με 18 ποσοστιαίες μονάδες διαφορά το 1984. Ακόμη πιο αξιοσημείωτη ήταν η νίκη του Τζόνσον, με σχεδόν 23 μονάδες, επί του Μπάρι Γκολντγουότερ το 1964. Οι Δημοκρατικοί συγκέντρωσαν επίσης συντριπτική πλειοψηφία στο Κογκρέσο την ίδια χρονιά, επιτρέποντας στον Τζόνσον, ο οποίος είχε καταφέρει την έγκριση του νόμου για τα πολιτικά δικαιώματα (Civil Rights Act) νωρίτερα το ίδιος έτος, να θεσπίσει τον νόμο του 1965 για τα δικαιώματα ψήφου (Voting Rights Act).

Εάν ο τραμπικός υποψήφιος του 2028 καταφέρει μια αντίστοιχη νίκη, τότε οι Δημοκρατικοί θα πρέπει να αναγνωρίσουν ότι πράγματι έχουν αποκηρυχθεί και θα χρειαστεί να αρχίσουν να εργάζονται σκληρά για την ανοικοδόμηση της πολιτικής πλατφόρμας τους. Αλλά στην περίπτωση που το αποτέλεσμα των εκλογών του 2028 είναι εκ νέου οριακό, οι Δημοκρατικοί δεν θα πρέπει να εγκαταλείψουν τον αγώνα τους για κοινωνική δικαιοσύνη – ακόμη και αν ηττηθούν. Αντιθέτως, θα πρέπει να συνεχίσουν να αμφισβητούν το κίνημα MAGA, καθώς οι καταστροφικές συνέπειές του για την αμερικανική κοινωνία θα γίνονται ολοένα πιο ξεκάθαρες.

---

Ο Bruce Ackerman είναι καθηγητής Δικαίου και Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Γέιλ και συγγραφέας του βιβλίου «The Postmodern Predicament: Existential Challenges of the 21st Century». Το κείμενο αυτό αναδημοσιεύεται για την Ελλάδα από το Project Syndicate

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News