Ο τουρίστας έχασε την μπάλα
Ο τουρίστας έχασε την μπάλα
Δεν μπορώ να καταλάβω τι ακριβώς μου θύμισε το δεκάλεπτο σόου με την Κέιτι Πέρι και τα άλλα κορίτσια, που ταξίδεψαν, με τις εφαρμοστές μέχρι ασφυξίας royal blue στολές του οίκου Monse, μέχρι τη Γραμμή Κάρμαν, 100 χιλιόμετρα πάνω από τη Γη. Σίγουρα, όμως, αυτός ο στροβιλισμός (προνομιούχων) θηλυκοτήτων στο Διάστημα, με τα όλα τους –φουλ μέικ απ, κυματιστά μαλλιά, extensions βλεφαρίδων κ.τ.λ.– ήταν ένα μεγάλο βήμα για τον τουρισμό του Διαστήματος και ένα πανηγυρικό διαπλανητικό άνοιγμα της φετινής τουριστικής σεζόν.
Μόνο που αυτές οι «Spice Girls» μέσα στην κάψουλα του Blue Origin (τελικά ναι, αυτές μου θύμισαν), έγιναν άθελά τους το απόλυτο σύμβολο της τουριστικής απληστίας του 21ου αιώνα.
Εντάξει, ο κόσμος είχε ανάγκη να σπάσει τα δεσμά του. Ομως τo μεταπανδημικό κύμα revenge travel (ταξίδι εκδίκησης), που ξεκίνησε το 2021 και προβλέπεται να συνεχιστεί και φέτος απτόητο, κοντεύει να γίνει τσουνάμι.
Γιατί δεν είναι μόνο η συσσωρευμένη κλεισούρα των lockdown που πρέπει με το ζόρι να αναπληρωθεί. Είναι και τα σόσιαλ που υποδαυλίζουν την αλαζονεία του σύγχρονου επισκέπτη. Διότι σήμερα, πριν ταξιδέψεις, τον προορισμό σου τον έχεις ήδη προηγουμένως «καταναλώσει» ως content στο TikTok ή στο Instagram. Ο,τι βιώσεις τελικά εκεί «φυσικά», πρέπει πάση θυσία να ξεπεράσει αυτή την αψεγάδιαστη, instagrammable ταξιδιωτική εμπειρία που κάποιος άλλος έχει ποστάρει πριν από εσένα.
Εβερεστ αντί για Πάρο
Εντάξει, οι έχοντες (βλ. Τζεφ Μπέζος) είναι πρώτοι εκείνοι που θα την «τερματίσουν» την τουριστική εμπειρία. Διότι σήμερα ο έχων φράγκα, άμα γουστάρει, θα πάει να μετρήσει από κοντά τους δακτύλιους του Κρόνου και θα γυρίσει.
Προ ολίγων εβδομάδων διάβαζα στους Financial Times ένα ρεπορτάζ για τα τουριστικά γραφεία που εφευρίσκουν τρόπους να μπορούν να σε πάνε προς και από την κορυφή του Εβερεστ μέσα σε μία μόλις εβδομάδα (μέχρι τώρα ο ορειβατικός αυτός άθλος πωλείται σε υπερεντατικά πακέτα των τριών εβδομάδων).
Οι εν λόγω «εκδρομές» απευθύνονται στους «cash-free, time-poor» («πλούσιοι σε φράγκα», «φτωχοί σε χρόνο») ταξιδιώτες που θέλουν να μπορούν να φύγουν από το σπίτι τους στο Λονδίνο π.χ. τη Δευτέρα, να φτάσουν στην κορυφή του Εβερεστ την Πέμπτη και την Κυριακή να είναι πίσω στο σπίτι για την ώρα του βραδινού και την προετοιμασία για το αυριανό μίτινγκ (προβλεπόμενο κόστος ανά άτομο: 150.000 ευρώ).
Επιστρατεύονται, δε, τα πάντα για αυτόν τον extreme τουρισμό (που ποιος ξέρει τι exteme συναισθηματικά κενά καλείται να καλύψει). Ενα από τα τελευταία «όπλα» (πατέντα ενός εύστροφου γερμανού αναισθησιολόγου) είναι να επισπεύσεις κατά πολύ τον χρονοβόρο εγκλιματισμό στα 8.000 μέτρα. «Χώνεις» πρώτα στη μούρη του πελάτη –που θέλει να πατήσει απάτητες κορφές σε χρόνο ντε-τε– μια μάσκα με ξένο (το ευγενές αέριο που χρησιμοποιείται ως αναισθητικό ή ως καύσιμο πυραύλων) και ύστερα τον στέλνεις χωρίς χασομέρι στην «Ζώνη του Θανάτου» των Ιμαλαΐων.
Δεν είναι μόνο η φαιά ουσία και τα ασύλληπτα ποσά που ξοδεύονται γι΄αυτό το κυνήγι του απάτητου/άπιαστου/απόρθητου, που κανείς άλλος στον πλανήτη δεν έχει κατακτήσει. Είναι η προτεραιοποίηση της χλιδάτης συλλογής εμπειριών έναντι της αληθινής ταξιδιωτικής εμπειρίας, του bucket list έναντι της ουσιαστικής φυγής. Είναι η παγκόσμια φαντασίωση μιας Γάζας που (κατά τα Τραμπ πρότυπα) θέλει να γίνει Ριβιέρα.
Γράφοντας αυτές τις γραμμές, θυμάμαι το καλοκαίρι του 2023 τον Μπαράκ Ομπάμα να σχολιάζει με πικρία εδώ στην Αθήνα (στο ΚΠΙΣΝ) την κάλυψη που είχαν από τα παγκόσμια media οι πέντε του (υποβρυχίου) «Τitan», σε σχέση με τους 700 (του αλιευτικού) της Πύλου.
Η εμμονή του «Εχω πάει»
Αλλά και αυτοί (οι όλο και περισσότεροι) που δεν έχουν πολλά χρήματα, έχουν καταληφθεί από τη φρενίτιδα του τουρίστα (αυτό που τόσο ευθύβολα αποτύπωσε η «Eχω πάει» καμπάνια της Aegean).
Χωρίς να νοιάζονται για τις εκπομπές αερίων και τα ιστορικά κέντρα των ευρωπαϊκών (κυρίως) πόλεων, που ασφυκτιούν όλο και περισσότερο, κυνηγούν και αυτοί μια όλο και πιο μαζικοποιημένη και αβίωτη τουριστική εμπειρία. «Υπερτουρίστες» που αναζητούν «νόημα» μέσα στις ουρές, στη βρωμιά και στη βαβούρα.
Eντάξει, τα μέτρα για τον υπερτουρισμό συνεχίζουν να λαμβάνονται (και όταν δεν «πιάνουν» τα όρια στον ημερήσιο αριθμό επισκεπτών τα πρόστιμα, το εισιτήριο των 2 ευρώ για να κάτσεις π.χ. μισή ώρα μπροστά στη Φοντάνα ντι Τρέβι και οι απαγορεύσεις, οι απαυδισμένοι ντόπιοι αρπάζουν τα νεροπίστολα και αρχίζουν να βαράνε στο «ψαχνό»).
Φέτος ειδικά, στα μέτρα κατά του υπερτουρισμού στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού προστέθηκε ο ανθρωποδιώκτης Τραμπ. Οι ξενοδόχοι π.χ. στη Νότια Φλόριντα ήδη οιμώζουν για τη μείωση των κρατήσεων (και αν δουν φέτος καναδό τουρίστα, να με φτύσουν).
Μόνο μαγνητάκια για το ψυγείο;
Ομως η τουριστική αδηφαγία δείχνει να συνεχίζει να θεριεύει (μαζί με τα προαναφερθέντα χαώδη συναισθηματικά κενά που έρχεται να καλύψει). Και πόσο τελικά αλλάζει η εμπειρία του ταξιδιού όλα αυτά τα εκατομμύρια των ταξιδιωτών που μπαίνουν μεν στο αεροπλάνο, αλλά στην πραγματικότητα επιλέγουν να μείνουν παντελώς αμετακίνητοι σε αυτό που ήταν πριν ξεμυτίσουν από το σπίτι;
Οπως έγραψε πριν από δύο καλοκαίρια στον Νew Yorker (προκαλώντας σωρεία αντιδράσεων) η καθηγήτρια Φιλοσοφίας Αγκνες Κάλαρντ, έτσι όπως έχουν καταντήσει τα ταξίδια του 21ου αιώνα, συμβάλλουν μόνο στο να φτιάξουμε ένα αφήγημα ότι ζούμε κάποιες συναρπαστικές στιγμές (προτού απλά ξαναγυρίσουμε στην άχρωμη ζωή μας).
Διότι κατά τα άλλα δεν αλλάζουμε στο παραμικρό, δεν μαθαίνουμε τίποτα, ούτε θέλουμε να μάθουμε. «Αν οι διακοπές είναι απλώς η επιδίωξη μιας αμετάβλητης αλλαγής, ένας εναγκαλισμός του τίποτα, τότε γιατί να τούς προσδίδουμε τόσο μεγάλη σημασία;» ρωτάει η Κάλαρντ.
Ισως τώρα που θα αρχίσει και πιο επίσημα η «βαριά» τουριστική σεζόν, που οι τουρίστες θα καταπλεύσουν στη χώρα μας και εμείς θα συρρεύσουμε (αν είμαστε τυχεροί) ως επισκέπτες σε άλλες χώρες, είναι ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια του «ταξιδιού» που αξίζει να κάνουμε. Ή του «ταξιδιώτη» που έχει νόημα να γίνουμε. Διότι δέκα λεπτά στο Διάστημα δεν σε κάνουν αστροναύτη, ούτε ένα ποστάρισμα από την Καναζάουα σαμουράι.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
Γράψτε σχόλιο στο: Ο τουρίστας έχασε την μπάλα
Παρακαλούμε, εισάγετε σχόλια μόνο σχετικά με το θέμα. Σχόλια με υβριστικό περιεχόμενο ή με περιεχόμενο που έρχεται σε αντίθεση με τις οδηγίες και τους όρους χρήσης του protagon.gr δεν θα δημοσιεύονται.Το email σας δεν θα εμφανίζεται.