Στις 24 του περασμένου Νοέμβρη, όταν τα (υπό την πάρα πολύ ευρεία έννοια) μέλη του ΣΥΡΙΖΑ κλήθηκαν να εκλέξουν νέο πρόεδρο, το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετώπιζαν δεν ήταν ούτε το περιεχόμενο και η φυσιογνωμία του ούτε η πολιτική στρατηγική και η οργανωτική συγκρότησή του. Ηταν η απόλυτη γελοιοποίηση στην οποία είχε βυθιστεί μέσα από μια πορεία που επιταχυνόταν τους τελευταίους μήνες και με δραματικούς ρυθμούς τις τελευταίες εβδομάδες. Η επικράτηση Φάμελλου στην εσωκομματική εκλογή δεν ήταν άσχετη με αυτό: με το ύφος που παραπέμπει σε καθηγητή και με το παρελθόν του ως πρόεδρος της ΚΟ, ο βουλευτής Θεσσαλονίκης έμοιαζε ο καταλληλότερος για να ξορκίσει κατ’ αρχάς το φάντασμα της γελοιότητας. Τα υπόλοιπα έπονταν.

Πενήντα ημέρες μετά σε αυτό το πρώτο στοίχημα δεν τα έχει πάει άσκημα. Ο ΣΥΡΙΖΑ επ’ ουδενί αποτελεί πλέον πρωταγωνιστή της πολιτικής ζωής, αλλά τουλάχιστον έπαψε να αποτελεί τον γελωτοποιό της, και νωρίτερα από όσο θα φανταζόταν κανείς. Χωρίς να λάμπει, ο νέος πρόεδρος εμφανίζει σταθερά χαμηλά ποσοστά στις αρνητικές γνώμες. Κάπως έτσι, η δυναμική του κόμματος μετριέται γύρω από το 10% και όχι στα όρια της κοινοβουλευτικής επιβίωσης, όπως φοβούνταν αρκετοί στην Κουμουνδούρου την περίοδο της εκδίωξης Κασσελάκη. Και με το ρεύμα του τελευταίου να αποδεικνύεται εξαιρετικά ασθενικό, κάποιοι πολύ αισιόδοξοι στον ΣΥΡΙΖΑ άρχισαν να υποστηρίζουν ότι δεν είναι εντελώς ουτοπικός στόχος η επαναδιεκδίκηση της δεύτερης θέσης από το ΠΑΣΟΚ μέσα στους επόμενους μήνες.

Ευσεβείς πόθοι; Σε κάθε περίπτωση κάτι τέτοιο δεν εξαρτάται από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και από τις αποφάσεις και τη στάση που θα κρατήσει προσεχώς το ίδιο ΠΑΣΟΚ. Στην Κουμουνδούρου αναμένουν με αγωνία τις κινήσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη το επόμενο διάστημα, εκτιμώντας ότι είναι πιθανό να παρασύρουν τον πολιτικό τους γείτονα στην κυβερνητική αγκαλιά, αφαιρώντας του αντιπολιτευτική δυναμική. Η συζήτηση που άνοιξε εξάλλου με αφορμή τον θάνατο του Κώστα Σημίτη, μάλλον ευνοεί την προσέγγιση της Νέας Δημοκρατίας με το Κέντρο και το ΠΑΣΟΚ και απομακρύνει το τελευταίο από όσους επιθυμούν σκληρότερη αντιπαράθεση με την κυβέρνηση. Εάν αυτό εκφραστεί με συμφωνία στο ζήτημα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, στον ΣΥΡΙΖΑ εκτιμούν ότι εκ των πραγμάτων ανακαταλαμβάνουν τη θέση του βασικού αντιπολιτευτικού πόλου. Συνεχίζουν λοιπόν να προτείνουν επίμονα κοινή υποψηφιότητα από ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΕΑΡ, αλλά δεν είναι διόλου βέβαιο ότι ελπίζουν σε θετική απάντηση, ακόμα βάζοντας στο παιχνίδι τη Λούκα Κατσέλη. Στο μεταξύ, ο ΣΥΡΙΖΑ έσπευσε να προηγηθεί του ΠΑΣΟΚ στη στήριξη στον δήμαρχο Αθήνας (και εσωκομματικό αντίπαλο του Νίκου Ανδρουλάκη), Χάρη Δούκα, στη σύγκρουσή του με την Περιφέρεια.

Την ίδια ώρα, ο ΣΥΡΙΖΑ κοιτά εκ των πραγμάτων και προς τις δύο διασπάσεις του, προσδοκώντας ότι με διαφορετικό τρόπο η καθεμία θα πάψουν σύντομα να υπάρχουν ως οργανωμένες δυνάμεις.

Οσον αφορά τη Νέα Αριστερά, η επανένωσή της με τον ΣΥΡΙΖΑ αρχίζει να δείχνει αναπόφευκτη, καθώς με την αποχώρηση Κασσελάκη πολλά μέλη και ψηφοφόροι θεωρούν ότι έχει εκλείψει ο βασικός λόγος της διάσπασης. Βεβαίως, για να γίνει αυτό θα πρέπει να ξεπεραστούν ορισμένα ζητήματα. Το πρώτο είναι αν θα πρόκειται για επανένωση μέσα στο ίδιο κόμμα ή για ένωση των δύο κοινοβουλευτικών ομάδων, με δεδομένο ότι η ΝΕΑΡ πραγματοποίησε το ιδρυτικό της συνέδριο πριν από μόλις δύο μήνες. Το δεύτερο είναι ο χρόνος. Στον ΣΥΡΙΖΑ τονίζουν ότι αυτό θα πρέπει να γίνει άμεσα, ώστε το κόμμα να ανακτήσει την απολεσθείσα θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης και όχι προς το τέλος της κοινοβουλευτικής θητείας, ώστε απλά οι βουλευτές της ΝΕΑΡ να αναζητήσουν την επανεκλογή τους. Και το τρίτο είναι η σφοδρή άρνηση κάποιων λίγων αλλά σημαντικών στελεχών της ΝΕΑΡ, και άλλοτε υπουργών των κυβερνήσεων Τσίπρα, να επιστρέψουν στο κόμμα από το οποίο έφυγαν πριν 14 μήνες. Μάλιστα, ο πάλαι ποτέ πανίσχυρος υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, είχε πρόσφατα υιοθετήσει τις θέσεις Κασσελάκη περί πραξικοπήματος στον ΣΥΡΙΖΑ.

Οσο για το «Κίνημα Δημοκρατίας», το ΙΧ σχήμα του Στέφανου Κασσελάκη, η εκκίνησή του είναι τόσο κακή, ώστε οι περισσότεροι θεωρούν έκπληξη το να φτάσει μέχρι τις εκλογές, όποτε και αν γίνουν. Ο έκπτωτος τέως πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ έχει να αντιμετωπίσει αρνητικές δημοσκοπήσεις, μειωμένο ενδιαφέρον για τον ίδιο και το βιβλίο του, την γρήγορη έξωση από τα γραφεία που νοίκιασε στον Ταύρο, την άρνηση βουλευτών που έφυγαν μαζί του να τον ακολουθήσουν στο κόμμα καταδικάζοντάς το σε κοινοβουλευτική ανυπαρξία (ήδη ο λόχος των κασσελακικών τρολ στο Διαδίκτυο «περιέλαβε» τους Π. Παππά, Ι. Σαρακιώτη, Ε. Αποστολάκη), αλλά και τη γκρίνια που προκάλεσε η απόφαση του να περάσει έναν μήνα στο Μαϊάμι. Αντικειμενικά, με αυτούς τους όρους, το προσδόκιμο της ζωής του «ΚΙ.ΔΗ.» είναι μικρό, καθώς ο αρχηγός του δεν μπορεί ούτε να βγάζει ένα βιβλίο κάθε μήνα ούτε να μηνύει κάθε τόσο τον Παύλο Πολάκη.

Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις του 2024, τα διαφορετικά θραύσματα του ιστορικού ΣΥΡΙΖΑ υπολογίζονταν σε ένα ποσοστό κοντά στο 23%. Από αυτό, ένα 8% δηλώνει σταθερά ότι προσανατολίζεται προς την Πλεύση Ελευθερίας και το ΜέΡΑ25, που δεν επηρεάστηκαν από την εκλογή Φάμελλου. Απομένει ένα 15% το οποίο αναφέρεται σε θραύσματα του ΣΥΡΙΖΑ του 2023. Με δεδομένα όσα μεσολάβησαν, δεν είναι λίγο. Μπορεί να το συσπειρώσει o σημερινός ΣΥΡΙΖΑ; Για αυτό πρέπει να περάσει στο δεύτερο στοίχημα, δηλαδή να εξηγήσει ποιον χώρο διεκδικεί στην πολιτική γεωγραφία και γιατί είναι χρήσιμος. Δεν θα είναι το πιο απλό πράγμα του κόσμου, αλλά για δύο μήνες μετά το συνέδριο στα μπουζούκια είναι ένας κάποιος στόχος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News