Η κριτική ξεκίνησε με τις πρώτες εικόνες από την Λάρισα, όταν οι Ρομά του οικισμού με τα αυξημένα κρούσματα φώναζαν στους υπεύθυνους που τους ανακοίνωσαν την καραντίνα. Από το «γιατί δεν καταλαβαίνουν» μέχρι το «μην τους ακουμπάτε», δεν υπάρχει τίποτα που να μην ειπώθηκε μέσα σε διάστημα λίγων ωρών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Κι αυτό παρότι ο Νίκος Χαρδαλιάς τόνισε ότι ένταση, στην πραγματικότητα, δεν υπήρξε και πως η ενημέρωση του πληθυσμού για τις λεπτομέρειες των μέτρων ήταν απαραίτητη, καθώς οι κάτοικοι του οικισμού βασίζουν την επιβίωσή τους από την επαφή με τον έξω κόσμο.

Εστω όμως πως ειπώθηκε μια κουβέντα παραπάνω. Ποιος αλήθεια μπορεί να παρεξηγήσει τους Ρομά αν κοιτούν κάθε απαγόρευση με καχυποψία; Δεν έχουν εκπαιδευτεί η πολιτεία να φροντίζει γι’ αυτούς. Δεν έχουν μάθει να γίνονται πράγματα «για το καλό τους». Ζουν πάντα στο περιθώριο, λίγο-πολύ ξεχασμένοι –μερικές φορές το προτιμούν κιόλας, ειδικά όταν λειτουργούν «κάτω από το ραντάρ» του νόμου. Γιατί ξαφνικά ένας υφυπουργός και ένας λοιμωξιολόγος αποφάσισαν πως νοιάζονται αν θα ζήσουν ή αν θα πεθάνουν;

Τον λόγο τον βλέπουμε κάθε μέρα, όταν στεκόμαστε μπροστά στην τηλεόραση να ενημερωθούμε για τους αριθμούς των νεκρών και των νέων κρουσμάτων: απέναντι στον ιό, οι άνθρωποι δεν χωρίζονται σε τίποτα παραπάνω παρά σε τυχερούς και άτυχους. Η επιπλέον απομόνωση μιας ήδη απομονωμένης κοινωνικής ομάδας είναι τόσο μεγάλος κίνδυνος όσο και η ασθένεια. Είναι πολύ εύκολο οι Ρομά, στο σύνολό τους, να θεωρηθούν υγεινομική βόμβα εν μέσω πανδημίας –πολλοί, άλλωστε, έτσι τους έβλεπαν και πριν την επέλαση της Covid-19. Ξεχνώντας, ίσως, πως μια άλλη παρόμοια βόμβα έσκασε πριν λίγες εβδομάδες σε ένα κοσμοπολίτικο δείπνο στην Κηφισιά, πριν ακόμη καταλάβουμε καλά-καλά τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε. Κανένας Ρομά δεν ήταν καλεσμένος εκεί.

Ο μόνος τρόπος να καταφέρουμε να την βγάλουμε καθαρή συνοψίζεται στο «όλοι μαζί». Κι αυτό, ίσως για πρώτη φορά σε τέτοιο βαθμό, συμπεριλαμβάνει ακόμα και όσους βρίσκονται στο περιθώριο. Οι Ρομά της Λάρισας δεν πρέπει να μπουν σε καραντίνα για να τους ξεφορτωθούμε ούτε γιατί θα μας βρωμίσουν τους άδειους δρόμους –δεν είναι εκείνοι ο εχθρός αυτού του ασύμμετρου πολέμου. Μπαίνουν σε καραντίνα για να σωθούμε όλοι, κι αυτοί κι εμείς, που τους κοιτάμε με μισό μάτι και νιώθουμε την αγωνία τους με μισή καρδιά. Το λένε γιατροί και επιστήμονες, ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης του ιού είναι η αλληλεγγύη.

Θα αναρωτηθεί κάποιος ευαίσθητος: από αλληλεγγύη περιορίζονται ή από ρατσισμό; Η καραντίνα, όντως, δεν είναι μόνο αλληλεγγύη. Για να έχουν βάση οι ανησυχίες για τα ατομικά δικαιώματα, πρέπει να υπάρχει άτομο. Η καραντίνα είναι άσκηση του δικαιώματος στη ζωή. Και του αστού, αλλά και του τσιγγάνου. Αν πιστεύει κανείς ότι ο οικισμός στην Λάρισα αποκλείστηκε για να πεθάνουν όσοι ζουν εκεί, δεν πρόσεξε καλά το βλέμμα του Τσιόδρα στις «αποκαλυπτικές φωτογραφίες» που δημοσιεύονται στα ΜΜΕ. Τότε που προσπαθούσε να εξηγήσει στο συγκεντρωμένο πλήθος πόσο σημαντικό είναι να κρατούν δύο μέτρα απόσταση μεταξύ τους. Γι’ αυτούς, όχι για τον ίδιο που βρέθηκε ανάμεσά τους. Καi σίγουρα όχι για εμάς τους υπόλοιπους, μιας και οι εικόνες μας από οικισμούς Ρομά περιορίζονται σε ό,τι ξέρουμε από τους «Ψίθυρους καρδιάς».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News