Οποιον και να ρωτούσες τη δεκαετία του 1990, θα σε διαβεβαίωνε ότι ο Χρυσόστομος «δεν μασάει τα λόγια του», είναι «τσαμπουκάς» και συνήθως «κρύβει άσους στα φαρδυμάνικα του». Ο πρώην ηγούμενος της Ιεράς Μονής Πεντέλης, πάλαι ποτέ Μητροπολίτης Ζακύνθου, διαπρύσιος εχθρός του Μακαριστού Χριστοδούλου, και νυν Δωδώνης, ήταν πασίγνωστος – κι όχι μόνο στους εκκλησιαστικούς κύκλους – για θέσεις προκλητικές, ενίοτε και αιρετικές, πολύ «προοδευτικές», για το κατεστημένο που εκπροσωπούσε. Μέχρι και την κατάργηση του ράσου, την ένδυση με κοστούμι εκτός περιφερείας του κληρικού, υποστήριζε ο κ. Χρυσόστομος.
Ο κατά κόσμον Δημήτρης Συνετός δεν δίστασε άλλωστε ποτέ να πρωταγωνιστήσει σε διαμάχες νομικές-δικαστικές, με πλέον πρόσφατη την υπόθεση της περιοχής του «Ναυαγίου» στη Ζάκυνθο. Σε καυτά ζητήματα που απασχολούσαν τις τοπικές κοινωνίες στις οποίες ιερουργούσε. «Δεν φταίω εγώ, οι δημοσιογράφοι φταίνε», απαντούσε σε όσους διατύπωναν ενστάσεις για την υπερβολική δημοσιότητα του δικού του ράσου.
Ο ίδιος Επίσκοπος ήλθε στη δημοσιότητα και πάλι, διανύοντας πια το 83ο έτος της ηλικίας του, για μια δήλωση από τηλεοράσεως με αφορμή την εγκύκλιο της Ιεράς Συνόδου για τις αμβλώσεις : «Δεν κάθεται και μια γυναίκα και να βιάζεται χωρίς να το θέλει. Μην τρελαθούμε τώρα. Ε, μην τρελαθούμε τώρα…». (…) «Δε μένει έγκυος με αυτό το θέμα πρέπει να έχει συμμετοχή (…) πρέπει να ενεργήσουν και οι δύο για γίνει σύλληψις», είπε ο Μητροπολίτης.
Λίγο έγινε πειστική η συγγνώμη του, μετά τον σάλο που ακολούθησε και κυρίως μετά την καταδίκη «του» από την Ιερά Σύνοδο. Κι είναι κυρίως αυτή του η αποστροφή που σε παγώνει, «Μην τρελαθούμε τώρα Ε, μην τρελαθούμε τώρα…», ο βαθιά ριζωμένος μισογυνισμός, η «δίχως έλεος» αντίληψη ακόμη κι όταν η γυναίκα βρίσκεται στη θέση του θύματος. Είναι το κοσμοείδωλο περί μιαρότητας που σε οργίζει, αμαρτίας εγγεγραμμένης στον θηλυκό γενετικό κώδικα από την εποχή της Εύας, ιδίως όταν σκέφτεσαι τι μπορεί να ζει σε ψυχικό επίπεδο μια κακοποιημένη σεξουαλικά γυναίκα.
Πέρασμα και μόνο από ξενώνες φιλοξενίας -της Εκκλησίας, έστω- ταλαιπωρημένων πλασμάτων, ενίοτε με μικρά παιδιά, να είχε κάνει ο Σεβασμιώτατος, θα είχε εναποθέσει την σκληρή εκκλησιαστική αυθεντία του μακριά από την οθόνη. Κι ίσως τότε να προσπαθούσε, να διαφωτίσει, κι όχι να διατηρήσει στο σκοτάδι το ποίμνιο του, συντονιζόμενος με τις πιο ακατέργαστες συχνότητες του. Αυτή είναι και η «δουλειά» του: Να ανυψώνει ηθικά, να ανοίγει δρόμους πνευματικής ανάτασης, σωτηρίας από πανάθλιες απόψεις, απεχθώς συμπυκνωμένες στο «τα ’θελε και τα ’παθε…». Στον θρησκευτικό αλγόριθμο, άλλωστε, είναι καθοριστικός ο σεβασμός του σώματος : «κατοικητήριο της ψυχής», βλέπετε…
Απαιτεί αντίσταση, θεολογική πρωτίστως, η απελευθέρωση από μεσαιωνικά δεσμά, προκαταλήψεις, στερεότυπα. Χάνεται εύκολα η επίγνωση του παραλόγου σε συζητήσεις «καφενείου», και θυσιάζεται η λογική, μαζί της κι η συμπόνοια. Ο κ. Χρυσόστομος, παρότι γνώστης θεολογικών και νομικών θεμάτων λόγω σπουδών, μοιάζει εγκλωβισμένος σε καφενειακό μικρόκοσμο. Η «φυλακή» του δεν τον αφήνει να κατανοήσει, κυρίως να διαισθανθεί ένα μείζον κοινωνικό θέμα των καιρών, που έχει να κάνει με τη βία κατά των γυναικών, μέρος μόνο της οποίας είναι η σεξουαλική βία. Αδυνατεί να συλλάβει τις συντεταγμένες της εποχής, κλείνει μάτια κι αυτιά σε νομοθετικές εξελίξεις και πολιτικές διεργασίες. Βγήκε να πει αυτά που είχε να πει σε μια κοινωνία σοκαρισμένη από τα φαινόμενα κακοποίησης, τα κρούσματα ενδοοικογενειακής βίας, τα φονικά.
Βεβαίως, ο συγκεκριμένος Μητροπολίτης ανέκαθεν ήταν θύμα ενός ιδιότυπου ναρκισσισμού (που πάντα εγκλωβίζει), κι υπέκυπτε συχνά – πυκνά στο «αμάρτημα» της λαγνείας προς την εξουσία. Την εξουσία των ΜΜΕ και την επιρροή που συνεπάγεται. Την εκκλησιαστική εξουσία. Αν τηρούσε την αλλοτινή υπόσχεσή του ότι θα μας άφηνε στα 71 του, δεν θα τον είχαμε ακόμη στις οθόνες μας.
Αλίμονο, όμως, όλοι μας έχουμε τους προσωπικούς μας δαίμονες. Που μας εμποδίζουν, μας αποπροσανατολίζουν, μας παραπλανούν, κόντρα ακόμη και στην εμπειρία, τη σοφία της ζωής – μακρά στην περίπτωση του Μητροπολίτη Δωδώνης, χειροτονήθηκε το μακρινό 1959. Τα μάτια του έχουν δει τόσα και τόσα… Εκβιασμούς στο πρόσωπο του, σχέδια προσημείωσης χαρτονομισμάτων για να συλληφθούν κακοποιά στοιχεία, παρασκηνιακές διαβουλεύσεις για την ανάδειξη αρχιερέων. Θα έπρεπε να έχει εμπεδώσει ότι πίσω από κλειστές πόρτες, μπορούν να συμβούν πολλά χωρίς αμοιβαία συναίνεση, τόσα που το ποίμνιο ούτε καν μπορεί να βάλει με το μυαλό του.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News