Στο ραδιόφωνο της Ανατολικής Γερμανίας το 60% των τραγουδιών έπρεπε να είναι ανατολικογερμανικά, ενώ οι καλλιτέχνες «ενθαρρύνονταν» να τραγουδάνε στα γερμανικά. Ταυτόχρονα δημιουργήθηκε ένας χορός που ονομαζόταν «lipsi», σαν σοσιαλιστική απάντηση στο rock’ n’ roll. Και κάθομαι και σκέφτομαι. Αν το κράτος αποφάσιζε και στην Ελλάδα να επιβάλει quotas στη μουσική. Ας πούμε το 60% να είναι ελληνικά. Και αν κάνει και μια επιτροπή για να δημιουργήσει έναν ελληνικό χορό, ας πούμε τον «έντεχνο», που οι χορευτές θα κουνάνε μόνο το  κεφάλι, πόσοι έλληνες μουσικοί θα κατέβαιναν στο Σύνταγμα για να διαμαρτυρηθούν; Ενώ πόσοι θα έλεγαν «επιτέλους το κράτος κάνει κάτι»;

Μιλάω για τα «ψώνια, τους αχαΐρευτους, τους αιθαιροβάμονες, τους εξώλης και προώλης». Εκείνους «που σκύβουν πάνω στη λέξη, στη νότα, στην κίνηση, τη λεπτή απόχρωση του αισθήματος. Που βαθαίνουν στην κάθε αλήθεια, που τολμούν να αντικρίσουν τα σκοτάδια τους μπας και ξορκίσουν τα δικά μας» που γράφει και ο Αλκίνοος Ιωαννίδης. Και που εκεί αυτοί οι καταραμένοι της τέχνης έχουν σκύψει και αντικρίζουν σκοτάδια, αντικρίζουν και το ΠΔ85/8522. Το οποίο, σύμφωνα με τα σωματεία των καλλιτεχνών, εξισώνει τους τίτλους σπουδών των δραματικών σχολών με τα απολυτήρια λυκείου. Το χαριστικό χτύπημα στους Ρεμπό των γυάλινων θεάτρων. Τους καταραμένους της τέχνης.

Μπορεί ο χαρακτηρισμός των πτυχίων δραματικών σχολών να αφορά το μισθολογικό και συνταξιοδοτικό μέλλον κάποιων εργαζομένων. Μπορεί ο τίτλος του πανεπιστημιακού πτυχίου να ικανοποιεί τη ματαιοδοξία. Απαιτείται όμως μεγάλη ευπιστία και καλή διάθεση να θεωρήσεις ότι έχει σχέση με την τέχνη. Ξέρει κάποιος τι πτυχίο έχει και αν έχει ο Διονύσης Σαββόπουλος; Θα έκανε καμια διαφορά πως αναγνωρίζεται το πτυχίο Δραματικής του Αγγελου Παπαδημητρίου ή της Κοκκίνου; Μπορεί να ενδιαφέρει για τη βαθμολογική εξέλιξη στο Δημόσιο, αλλά το πώς  θα αναγνωρίζεται το πτυχίο του από το Δημόσιο δεν μπορεί να ενδιαφέρει έναν καλλιτέχνη. Πόσο μάλλον τους αιθεροβάμονες  και τους εξώλης και προώλης, που αμφιβάλλω αν ο Αλκίνοος Ιωαννίδης έχει ποτέ ζήσει.

Για την ακρίβεια, η τέχνη δεν καταλαβαίνει από πτυχία. Πόσο μάλλον σε ποιον βαθμό τα κατατάσσει το Δημόσιο. Στη δεκαετία του ’50 το καλλιτεχνικό κατεστημένο είχε οχυρωθεί πίσω από τα απολυτήρια Γυμνασίου, τα σημερινά απολυτήρια Λυκείου. Είχε περάσει ένας νόμος ότι στο θέατρο επιτρεπόταν να παίζουν μόνο απόφοιτοι Γυμνασίου, μέχρι να καταλάβουν ότι λόγω της ανέχειας αλλά και της Κατοχής πολλοί από τους αγαπημένους του κοινού δεν είχαν απολυτήριο –για τη Βλαχοπούλου λεγόταν ότι δεν είχε Δημοτικού– και να δημιουργηθεί μια επιτροπή που έδινε άδειες σε ειδικά ταλέντα. Οι άδειες ηθοποιών καταργήθηκαν από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή όταν έγινε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, μετά από εισήγηση του Μάνου Κατράκη.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, το κράτος, όσο λιγότερο ασχολείται με την τέχνη, τόσο το καλύτερο. Για την τέχνη τα πτυχία είναι επουσιώδη. Το θέατρο ιστορικά βασίστηκε στη σχέση του μάστορα που μαθαίνει την τέχνη στον μαθητή. Και αν στην εποχή των πτυχίων οι Monty Python ήταν Oxbridge, οι μεγάλοι εβραίοι κωμικοί του Borscht Belt δεν είχαν πάει ούτε στο Δημοτικό. 

Προς τι λοιπόν το μίσος και ο αλληλοσπαραγμός, που θα έλεγε και ο Τσαγανέας; Προς τι η κινητοποίηση καλλιτεχνών για να μην περάσει το Προεδρικό Διάταγμα 85; Οι λόγοι είναι διαφορετικοί. Κάποιους προφανώς αφορά. Οχι φυσικά τους «ανυπεράσπιστους, τους φτωχούς, τους απαξιωμένους και κυνηγημένους» που λέει ο Αλκίνοος, αλλά αυτούς που αφορά η βαθμολογική βαθμίδα. Κάποιοι άλλοι βρήκαν την ευκαιρία να κολλήσουν καλλιτεχνικά επαναστασόσημα σε ένα θέμα που από τη φύση του θα έπαιρνε δημοσιότητα.

Δυνατότερη όμως από όλες ακούστηκε η κραυγή των απόκληρων, που θα έλεγε και ο Αλκίνοος. Για  υπαγωγή όλων των καλλιτεχνών στη μισθολογική βαθμίδα ΤΕ. Ή ίδρυση δημόσιου και δωρεάν Πανεπιστημίου Παραστατικών Τεχνών. Ή γενναία αύξηση των επιχορηγήσεων του θεάτρου.

Γεμάτο καταραμένους(ες) το μεθυσμένο καράβι του Ρεμπό ξεκίνησε. Με προορισμό άγνωστες θάλασσες και τους γνωστούς προορισμούς του Δημοσίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News