Στην ερώτηση που τίθεται στον τίτλο, οι περισσότεροι θα απαντήσουν θετικά. Ναι, φυσικά, ας μιλήσουμε για εμμηνόπαυση, γιατί όχι; Είναι πολύ πιθανόν, όμως, η απάντησή τους να μην ανταποκρίνεται σε αυτό που πραγματικά αισθάνονται.

Oσον αφορά τις γυναίκες που έχουν βιώσει την εμπειρία αυτής της βιολογικής αλλαγής, μια συζήτηση για το θέμα διανθίζεται συνήθως με αμήχανα χαμόγελα που τα πυροδοτεί μια υποδόρια ντροπή. Και δεν έχουν άδικο. Είναι πολλά χρόνια άχαρης αντιμετώπισης που έχουν προηγηθεί και οι άμυνες που έχουν δημιουργήσει δεν ξεπερνιούνται εύκολα. Λέγοντας ότι μπήκες σε κλιμακτήριο, νιώθεις σαν να ομολογείς κάποιου είδους μειονέκτημα, σαν να έπεσες από την Α στην Β Eθνική, σαν να είσαι γυναίκα ενός κατώτερου θεού.

Είναι η στιγμή που συνειδητοποιείς, στο πετσί σου πια, το κουτάκι στο οποίο σε έχει βάλει η κοινωνία. Το κουτάκι γράφει επάνω «αναπαραγωγική μηχανή» και ο τίτλος αρχίζει να χαράσσεται επιμελώς από τη στιγμή που σου έρχεται περίοδος. Από εκεί και πέρα, ο κύκλος του… κύκλου σου οριοθετεί πολλές συμπεριφορές απέναντί σου. Κατά κάποιο τρόπο, τον έχουν αναγάγει σε μετρητή της αξίας σου. Oσο κινείσαι μέσα στην τροχιά του, όσο δηλαδή μπορείς να κάνεις παιδιά (θες δεν θες), θεωρείσαι πιο χρήσιμη. Oταν φεύγεις από την τροχιά, αρχίζουν να σε θεωρούν μπαγιάτικη, για απόσυρση. Και γενικώς, προβληματική.

Αυτό το τελευταίο σε συνοδεύει και πριν από την εμμηνόπαυση. Οι αλλαγές που προκαλούν οι ορμόνες, και στην έμμηνο ρύση και στην έμμηνο παύση, έχουν γίνει συνώνυμο μιας προβληματικής συμπεριφοράς, μιας ασταθούς ψυχολογίας, μιας υστερίας θα έλεγα. Αμα θυμώσεις λένε κοροϊδευτικά ότι έχεις περίοδο. Αμα ζεσταίνεσαι, μπαίνεις στην κλιμακτήριο και πάει λέγοντας. Αθώα αστειάκια μέσα από το μπαούλο των στερεοτύπων, που τα χρησιμοποιούν και οι πέτρες.

Φυσικά, αν περνάς κλιμακτήριο, μπορεί να ζεσταθείς μέχρι λιποθυμίας, πολλά περίεργα και επώδυνα θα περάσεις, αλλά το τελευταίο πράγμα που θες είναι να τα ακούς εν είδει κρύου ανεκδότου, με εσένα στον ρόλο του Γκούφι. Ενός Γκούφι που προσπαθεί να καταλάβει τι του γίνεται, μιας και δεν τον έχουν προετοιμάσει για αυτό.

Η έλευση της έμμηνου ρύσης γίνεται με τυμπανοκρουσίες. Μας έχουν εξηγήσει τι θα μας συμβεί και πώς πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Ξέρουμε την πλοκή, απλώς περιμένουμε να αρχίσει το έργο. Κανείς, ωστόσο, δεν θέλει να κάνει σπόιλερ το τέλος του. Κανείς δεν μπαίνει στον κόπο να εξηγήσει τι να περιμένεις από το σώμα σου και πώς να το βοηθήσεις. Είσαι αφημένη στην τύχη σου, και μόνο αν ρωτήσεις θα πάρεις απαντήσεις.

Προεμμηνόπαυση. Περιεμμηνόπαυση. Εμμηνόπαυση. Κανονικά, θα έπρεπε να ξέρουμε τους όρους και τη σειρά τους. Προεμμηνόπαυση είναι το αρχικό στάδιο, εκεί που βιώνεις τα πρώτα συμπτώματα, όπως αλλαγές στη διάθεση και διαταραχές στον ύπνο ή μια λίγο πιο ακανόνιστη περίοδο. Την περιεμμηνόπαυση σχεδόν την αγνοούσαμε σαν όρο μέχρι που τον είπε η Γκουίνεθ Πάλτροου, σε ένα βίντεο στη γνωστή ιστοσελίδα της, μόλις τέσσερα χρόνια πριν. Είναι ο όρος που περιγράφει τη διαδρομή της γυναίκας, όταν πλησιάζει πια στο τέλος της εμμήνου ρύσης της. Εκεί καταλαβαίνεις περισσότερο τις αλλαγές. Από μερικές άγριες τρίχες στο σαγόνι σου μέχρι νυχτερινές εφιδρώσεις και εξάψεις, κι από την έλλειψη οστικής μάζας μέχρι κολπική ξηρότητα. Είναι συμπτώματα που θα παλεύεις να τα διαχειριστείς, και παράλληλα θα προσπαθείς να τα κατανοήσεις όσο προχωράς στην τελική φάση της εμμηνόπαυσης.

Νομίζω ότι πολλές γυναίκες, μπαίνοντας στο μονοπάτι αυτό, αισθάνονται τρόμο από την άγνοια αφενός, αφετέρου από το βαρύ πέπλο με το οποίο η κοινωνία έχει ντύσει το θέμα και νιώθουν να τις σκεπάζει. Και είναι ευχάριστο που τα πράγματα αρχίζουν κάπως να αλλάζουν, καθώς όλο και περισσότερες βγαίνουν μπροστά για να διαλύσουν μύθους, να πουν ελεύθερα την αλήθεια τους και να διαφωτίσουν τις υπόλοιπες. Κυρίως, όμως, για να αλλάξουν την οπτική της κοινωνίας που θέλει τη γυναίκα σε κλιμακτήριο να παραδίδει το στέμμα της.

Κανένα στέμμα δεν παραδίδουμε, κορίτσια. Παραμένουμε βασίλισσες.

ΥΓ. «Οταν η μητέρα μου περνούσε κλιμακτήριο, θυμάμαι το αντιμετωπίζαμε σαν κάτι πολύ σοβαρό… νομίζω σαν να υπήρχε ένα πένθος ως προς αυτό, για εκείνη. Πιστεύω η κοινωνία δεν έχει αναδείξει ένα σπουδαίο παράδειγμα γυναίκας σε εμμηνόπαυση που να μας εμπνέει». Τάδε έφη Γκουίνεθ Πάλτροου. Και ευτυχώς, τα λένε και άλλες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News