Η συνέντευξη του Πρωθυπουργού στον Alpha γκρέμισε και τις τελευταίες αμφιβολίες, που εκφράζονταν κατά βάση από διάφορους ηρακλείς του στέμματος, σχετικά με την πολιτική εμβέλεια των συγκεντρώσεων που διοργανώθηκαν την τελευταία Κυριακή του Ιανουαρίου ολόκληρη τη χώρα, για τα Τέμπη. Εντελώς ανεξάρτητα από τη γνώμη που έχει ο καθένας για τη χρησιμότητα, την ορθότητα ή το περιεχόμενο των κινητοποιήσεων, το βέβαιο είναι ότι αυτές προκάλεσαν πολιτικό γεγονός, το οποίο με τη σειρά του μετασχημάτισε τους συσχετισμούς δυνάμεων και τις προτεραιότητες στην κοινωνική ατζέντα. Ωστόσο, όχι σε προοδευτική κατεύθυνση -αν κάποιοι περίμεναν κάτι τέτοιο. Μια κοινωνία η οποία σχεδόν στο σύνολό της αντιλαμβάνεται ως βασικό πρόβλημα της χώρας την διαφθορά (με ό,τι μπορεί να περικλείει ο όρος), σπανίως στρέφεται προς τα αριστερά. Στην πραγματικότητα, σπανίως στρέφεται προς την πολιτική. Για την ακρίβεια, έχει την τάση να στρέφεται εναντίον της.

Οι πρώτες μετρήσεις που είδαν το φως της δημοσιότητας, το επιβεβαιώνουν. Μετά τις συγκεντρώσεις για τα Τέμπη και την αναστάτωση που δημιούργησαν στο κυβερνητικό στρατόπεδο, οι απώλειες για τη Νέα Δημοκρατία είναι -κατ’ αρχάς- ελεγχόμενες, την ίδια ώρα που στην αντιπολίτευση συντελείται μια εξαιρετικά ανησυχητική εσωτερική μετατόπιση δυνάμεων. Τα κόμματα που σε γενικές γραμμές έχουν συγκροτημένες θέσεις, λιγότερο ή περισσότερο το καθένα, εμφανίζουν κάμψη, προς όφελος εκείνων που δεν ξοδεύουν δυνάμεις  σε τέτοιες περιττές ασχολίες. Ένα σκηνικό στο οποίο η κυβέρνηση Μητσοτάκη θα χάνει την ηγεμονία της, αλλά από αυτό θα κερδίζουν η Λατινοπούλου, η Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο Βελόπουλος, δεν είναι σε καμία περίπτωση ονειρώδες για όποιον θα επιθυμούσε μια κυβερνητική εναλλαγή σε διαφορετική κατεύθυνση. Στην πράξη, για την Αριστερά αυτό είναι ένα σκηνικό ασφυξίας, από το οποίο πρέπει να βρει τρόπο να βγει.

Φυσικά, κάτι τέτοιο είναι πολύ πιο εύκολο στα λόγια από όσο στην πράξη. Για να μπορέσει η συζήτηση να ξεφύγει από έναν τύπο ηθικολογίας που καταλήγει να ενισχύει την Ακροδεξιά και αντιπολιτικά αυταρχικά μορφώματα, θα έπρεπε να υπάρχει μια ρητή πολιτική πρόταση ικανή να συσπειρώσει έναν κρίσιμο αριθμό ανθρώπων, ανάμεσα σε όλους αυτούς που κατέβηκαν στον δρόμο ή εξαρτούν την πολιτική τους τοποθέτηση από την υπόθεση των Τεμπών. Υπάρχει αυτή; Σε καμία περίπτωση.

Εάν δοκιμάζαμε να αντλήσουμε ένα πολιτικό συμπέρασμα από τον κόσμο που διαδήλωσε στις 26 Ιανουαρίου, θα διαπιστώναμε ίσως ότι ο κόσμος που κατέβαινε στις πλατείες των «Αγανακτισμένων» το 2011 ήταν πολύ πιο συνεκτικός πολιτικά. Ωστόσο, και τα ίδια τα κόμματα της αντιπολίτευσης συνεισέφεραν με τον τρόπο τους σε αυτό. Στα δύο χρόνια από το δυστύχημα των Τεμπών μέχρι σήμερα, για δικούς του λόγους το καθένα, δεν επιδίωξαν ποτέ να πάνε τη συζήτηση πέρα από τα σενάρια συγκάλυψης και τη συζήτηση για το φορτίο της εμπορικής αμαξοστοιχίας.

Ως ένα βαθμό οι εξηγήσεις είναι απλές. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούσε να θέσει ζήτημα ανακατεύθυνσης της πολιτικής για τις μεταφορές και τις επενδύσεις που μπορούσαν να γίνουν, γιατί δεν παύει να είναι το κόμμα που υπέγραψε την ιδιωτικοποίηση των τρένων. Το ΠΑΣΟΚ επίσης δεν έχει διαφορετική γενική ιδέα για την πολιτική στις μεταφορές από αυτήν που ασκείται. Όλοι μαζί πιθανότατα θεώρησαν πολιτικά χαμένη την υπόθεση μετά τις εκλογές του 2023, μη αναμένοντας ότι οι συγγενείς των θυμάτων θα τη σηκώσουν ξανά τόσο ψηλά. Και όταν αυτό έγινε, απλά σιγόνταραν τη συζήτηση που αισθάνονταν ότι προκαλεί τη μεγαλύτερη ζημία στην κυβέρνηση. Το αποτέλεσμα είναι σήμερα, με την χώρα να βρίσκεται στον αστερισμό του «τι μας κρύβουν;», κάθε δύναμη που αναφέρεται στην πολιτική να βλέπει την επιρροή και την εμβέλειά της να μειώνεται.

Διορθώνεται άραγε αυτό στο επόμενο διάστημα; Η αντιπολίτευση μπορεί να ελπίζει ότι μια κρίση ηγεμονίας της κυβέρνησης αργά ή γρήγορα θα δημιουργήσει ένα αίτημα εναλλακτικής διακυβέρνησης στην κοινωνία και θα την ενισχύσει. Όμως αυτή είναι μια ελπίδα που βασίζεται σε παλαιότερες πολιτικές περιόδους. Σήμερα όλη η Ευρώπη -και όχι μόνο αυτή- βιώνει πολιτικές κρίσεις, στις οποίες ακροδεξιές και αντιπολιτικές δυνάμεις δημιουργούν αδιέξοδους συσχετισμούς. Η Αριστερά και η Κεντροαριστερά οφείλουν, για λόγους επιβίωσης, να πάνε πέρα από την επανάληψη των γενικών αναφορών στις κυβερνητικές παραλείψεις. Υποστηρίζουν την επιστροφή σε πολιτική κρατικών επενδύσεων στις μεταφορές ή θεωρούν ότι η σημερινή κατάσταση είναι αναπόφευκτη; Έχουν τη λογική ότι ο σιδηρόδρομος πρέπει να αναπτυχθεί και να περιορίσει σε μεγάλο βαθμό το σημερινό μονοπώλιο των αυτοκινητόδρομων ή αυτή είναι μια αδύνατη αλλαγή με τα σημερινά δεδομένα; Έχουν ένα μεταρρυθμιστικό πρόγραμμα για να αντιμετωπίσουν δυσλειτουργίες του κρατικού μηχανισμού, των ελεγκτικών υπηρεσιών, του δικαστικού συστήματος ή καταγγέλλουν τον ασφυκτικό έλεγχό τους, αναμένοντας θρησκευτικά να τον αντικαταστήσουν;

Θα ήταν κανείς υπερβολικά αισιόδοξος εάν ανέμενε να αρχίσει αυτή η συζήτηση σήμερα, ειδικά καθώς τα κόμματα δεν είναι βέβαια ότι δεν θα χρειαστεί να συγκροτήσουν έναν μηχανισμό που να δώσει εκλογική μάχη σε λίγους μήνες. Είναι βέβαιο όμως, ότι ένα κλίμα επικεντρωμένο στην αντιμετώπιση κάποιας διαφθοράς χωρίς κανένα άλλο πρόσημο, ποτέ στην ιστορία δεν ενίσχυσε την Αριστερά.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News