«Τι πήγες και έκανες PCR με ένα συναχάκι;» μου έλεγε τις προάλλες, σαφώς αστειευόμενη, η κόρη μου. «Aυτά τα λεφτά ανήκουν σε όλους μας». Η όποια οικονομική έγνοια της δεν είχε βεβαίως να κάνει με το ότι γνωρίζει το παραμικρό για τον «ρωσικό χειμώνα» που επελαύνει στην ΕΕ (αν και τα «Πάλι ανοιχτός ο θερμοσίφωνας;» και «Δεν σου έχει μιλήσει κανείς για τη ΔΕΗ;» έχουν αυξηθεί και στο δικό μας σπίτι).

Στο εφηβικό της μυαλό, το 47άρι είναι απλά… μείον από το μπάτζετ για τις φανταστικές, σούπερ Instagrammable διακοπές που ονειρεύεται να κάνει του χρόνου το καλοκαίρι, με το τέλος του σχολείου –δεν πάει η Gazprom να μην έχει αφήσει στρόφιγγα για στρόφιγγα.

Η κουβέντα με τα παιδιά για το χρήμα είναι ίσως χειρότερη και από την κουβέντα για το σεξ. Ο γονιός γνωρίζει ότι πρέπει κάποια στιγμή να την κάνει αλλά επειδή πρέπει πρώτα να ξεπεράσει τις δικές του αγκυλώσεις, το αναβάλλει επ΄αόριστον.

Οι έλληνες γονείς υιοθετούν και στα οικονομικά την προσφιλή τακτική που βολεύει στα δύσκολα. Ο «ενεργειακός τυφώνας» έρχεται αλλά τα παιδιά δεν πρέπει να αντιληφθούν απολύτως τίποτα.

Γιατί έχουν περάσει πολλά αυτά τα δύο χρόνια. Γιατί η παιδική ηλικία δεν πρέπει να περιλαμβάνει καμία ανασφάλεια και καμία ματαίωση. Γιατί εμείς μπορεί να σκεφτόμαστε να πάμε να πιούμε έξω έναν καφέ αλλά αποκλείεται να «κοπεί» η κιθάρα του Κωστάκη ή τα μαθήματα δημιουργικής γραφής της επτάχρονης Γιάννας. Γιατί φυσικά το παιδί της Γ΄ Γυμνασίου πρέπει να πάει– ο κόσμος να χαλάσει– στην εκδρομή «αποφοίτησης» (του δημόσιου σχολείου) στο Βέλγιο. Γιατί είναι τα δικά μας παιδιά (άρα από πορσελάνη).

Eπομένως, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να καταλάβουν ότι η μαμά και ο μπαμπάς κοιμούνται τα βράδια με μία μέγγενη γύρω από το λαιμό. Οτι μαζεύουν από τώρα λεφτά για τα φροντιστήρια στις Πανελλήνιες. Οτι το καλοκαίρι του 2022 το ελληνικό νησί έγινε και επίσημα απροσπέλαστο. Οτι η ζωή δεν είναι και τόσο YOLO γενικώς. Οτι αλί και τρισαλί αν σταματήσει η συστηματική (και αγνώμων) αφαίμαξη του παππού και της γιαγιάς που κλείνουν χαοτικές πλέον «τρύπες».

Ταχύρρυθμα μαθήματα οικονομίας

Iσως τελικά αυτός ο καινούργιος Αρμαγεδδών να είναι η ευκαιρία να τα σώσουμε από έναν χρόνιο χρηματοοικονομικό αναλφαβητισμό.

Δεν είναι μόνο να τους μάθεις τι σημαίνει «το δελτίο στο ζεστό νερό» (που ξεκίνησε ήδη στη Γερμανία) ή το «ρεκόρ πληθωρισμού». Oύτε να τους διδάξεις το ανύπαρκτο «Sudden Poverty Syndrome» («Σύνδρομο Αιφνίδιας Φτωχοποίησης»), το αντίθετο του υπαρκτού «Sudden Wealth Syndrome» («Σύνδρομο Αιφνίδιου Πλουτισμού»).

Είναι να σταματήσεις να υιοθετείς τις πάγιες γονεϊκές τακτικές πχ α) της επαίσχυντης «δωροδοκίας» του παιδιού για την κάλυψη της απουσίας σου ή της ανύπαρκτης συναισθηματικής επαφής μαζί του και β) της χρηματικής «αμοιβής» για τις δουλειές του σπιτιού (!) ή για τις καλές επιδόσεις (θυμάμαι, προ κρίσης, μια φίλη Ισπανίδα που είχε έρθει στην Αθήνα απορούσε: «Δεν μπορώ να καταλάβω πως όλοι οι φοιτητές εδώ έχουν καινούργια αυτοκίνητα»).

Ισως να είναι η μεγάλη μας ευκαιρία να πάψουμε να θρέφουμε νέες γενιές υπερφυσικών μπεμπέδων, αυτάρεσκων και φυγόπονων, που δεν έχουν μάθει να ελίσσονται και που δεν έχουν μάθει να επιβιώνουν.

Που θεωρούν ότι όλοι τους χρωστάνε, ότι η δουλειά που θα βρουν δεν θα είναι ποτέ αντάξιά τους, ότι είναι φτιαγμένοι μόνο για τα 228 εκατομμμύρια του Αντετοκούνμπο, ότι μπορούν να ζουν εσαεί «τρώγοντας» από τα «έτοιμα» (άλλων).

Που είναι πεπεισμένοι ότι ο μπαμπάς και η μαμά έχουν χρέος να είναι οι ισόβιοι χρηματοδότες τους, οι οποίοι θα αποσοβούν όλες, μα όλες τις κρίσεις (σύμφωνα με την Eurostat, το 2021, ένα 69,4% των νέων 18-34 στην Ελλάδα ζουν με τους γονείς τους).

Οι καιροί αλλάζουν δραματικά. Ακόμα και το περιοδικό των Financial Times άλλαξε πρόσφατα, μετά από 28 χρόνια, όνομα, έγινε HTSI που μπορεί να σημαίνει How to style it», «Ηοw to save it» κ.ά. Σίγουρα το «Ηοw to Spend It» δηλ «Πώς να τα ξοδέψεις» παραήταν εκτός εποχής. Και τα παιδιά καταλαβαίνουν περισσότερα από όσα νομίζουμε.

Στο κάτω κάτω τα λίγο μεγαλύτερα είναι τέκνα του παρ΄ολίγον Grexit και της πανδημίας («Ρε, πάμε να πάρουμε κάτι στα όρθια; Είναι δύσκολο κάθε φορά που βγαίνω να δίνω 10 ευρώ για rapid» λαθράκουσα προ καιρού έναν 16χρονο να λέει στο κορίτσι του). Πράγμα που σημαίνει πως αν τα καθοδηγήσεις (χωρίς να τα τρομοκρατείς), προσαρμόζονται.

Συνάντησα προχθές ένα ζευγάρι φίλων, ο γιoς των οποίων μόλις πέρασε στο Πολυτεχνείο. Μετά από λίγες μέρες φρενήρους «ξεσαλώματος», ο νεαρός ζήτησε από μόνος του να δουλέψει ένα μέρος του καλοκαιριού σε ένα καφέ. Γνωρίζοντας χρόνια τους γονείς του δεν ένιωσα την παραμικρή έκπληξη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News