Είναι ο Γιώργος Λάνθιμος ο πιο τιτανοτεράστιος σκηνοθέτης όλων των εποχών; Πρέπει να πάρει όλα τα Οσκαρ, τα Νομπέλ και τα Πούλιτζερ μαζί και να υποκλιθούν μπροστά του ο Κόπολα, ο Σκορσέζε και ο Χίτσκοκ από τον τάφο; Ή, μήπως είναι ένας βαρετός, στιλιζαρισμένος και υπερεκτιμημένος «απατεώνας» της εικόνας;
Ο σοσιαλμιντιακός καβγάς των ημερών είναι απολαυστικός, όπως είναι όλοι οι σοσιαλμιντιακοί καβγάδες. Ορεξη να ‘χεις, να κάτσεις να διαβάζεις. Και, όπως σε όλους τους σοσιαλμιντιακούς καβγάδες, δεν υπάρχει μέση θέση.
Αποκλείεται, ας πούμε, το «Poor Things» να είναι απλώς μια καλή ταινία από έναν ταλαντούχο σκηνοθέτη και τίποτε παραπάνω ή παρακάτω. Δεν τα καταλαβαίνουμε αυτά τα ψύχραιμα στα social media, πάντως όχι στα ελληνικά. Θέλουμε διθυράμβους ή κατάρες.
Τη μια στιγμή διαβάζεις ανάλυση-κατεβατό που εν πολλοίς λέει ότι ο Λάνθιμος επανεφηύρε τον κινηματογράφο ως Τέχνη. Δεκάδες άνθρωποι υπερθεματίζουν από κάτω, σε διαγωνισμό θριαμβολογίας για τον σκηνοθέτη, τους πρωταγωνιστές του, τις ερμηνείες, το σενάριο, τα κοστούμια, τους ηχολήπτες, τους φωτιστές, το παιδί που τους πήγαινε τους καφέδες· όλοι σε αυτήν την ταινία ξεπέρασαν κάθε ιστορικό προηγούμενο τελειότητας. Συνεχίζεις να σκρολάρεις χαρούμενος, λες, οκ, να πάω να την δω την ταινία, μπράβο του συμπατριώτη μας. Τρεις αναρτήσεις πιο κάτω, ένας άλλος σου λέει ότι κοιμήθηκε από τα τρία πρώτα λεπτά και ξύπνησε στο διάλειμμα για ποπ κορν και τώρα κλαίει τα λεφτά του. Δεκάδες άλλοι συμφωνούν από κάτω, πολύ ροχαλητό πρέπει να έπεσε στην αίθουσα. Λες, τώρα, την ίδια ταινία είδαν όλοι αυτοί, ή άλλη;
Την ταινία δεν την έχω δει, συνεπώς δεν έχω να σας πω κάτι για αυτήν. Και δεν θα πάω και τώρα να την δω, να κάτσει λίγο ο κουρνιαχτός, να ξεχάσω κάπως τις εκατομμύρια λέξεις που έχουν γραφτεί. Παρόλα αυτά, το βρίσκω λίγο απίθανο να πρόκειται για την καλύτερη ταινία όλων των εποχών, όπως θεωρώ απίθανο να πρόκειται και για φόλα. Δεν κάνει φόλες ο Λάνθιμος, μπορεί να μην τρελαίνεσαι για το σινεμά του, αλλά και ταλαντούχος είναι και πάρα πολύ έξυπνος χειριστής του μέσου. Κι επίσης έχει βρει χρήματα για τις παραγωγές του και τα χρήματα μπορεί να μην φτιάχνουν σημαντικό κινηματογράφο, βοηθάνε όμως να φτιάχνεις «μεγάλες» ταινίες.
Κράξανε ανελέητα και τον «Ναπολέοντα» του Ρίντλεϊ Σκοτ, αλλά ο Ρίντλεϊ Σκοτ έδωσε σκηνές μάχης στην ταινία που θα ζήλευε και ο ίδιος ο Βοναπάρτης, διότι είχε πάρει από την AppleTV περίπου 200 εκατ. δολάρια. Εντάξει, δεν σας άρεσε η ταινία, δεν πειράζει, ο Ρίντλεϊ Σκοτ είναι ο Ρίντλεϊ Σκοτ, όμως, και γι’ αυτό θα πάρει άλλα 200 για το «Gladiator 2» και αν ο Λάνθιμος θα γίνει ο Ρίντλεϊ Σκοτ της γενιάς του θα το διαπιστώσουμε όταν φτάσει κι αυτός αισίως τα 86 και συνεχίζει να κάνει ταινίες.
Ολος αυτός ο πανικός με την ταινία του Λάνθιμου και τον ίδιον τον Λάνθιμο, προφανώς οφείλεται στο γεγονός ότι είναι Ελληνας, άλλο αν κάνει τις ταινίες του έξω και μας έχει κουνήσει μαντήλι· ούτε γυρίσματα δεν κάνει εδώ.
Βγήκαν ταινιάρες στους κινηματογράφους φέτος, κατά κοινή ομολογία ήταν μια από τις καλύτερες χρονιές του σινεμά εδώ και καιρό. Αλλά, ακούω και βλέπω πολλούς που επιμένουν ότι θα πάει το «Poor Things» στα Οσκαρ και θα τα σαρώσει όλα διά περιπάτου. Κι άλλους που θεωρούν λίγο πολύ ότι η ταινία είναι για πέταμα, διότι δεν τους αρέσει ο Λάνθιμος, «σιγά ποιος είναι ο Λάνθιμος;», σου λέει, τον ρωτάς αν έχει δει κάποια ταινία του και σου απαντάει «όχι, δεν μ’ αρέσει». Μα, πώς δεν σ’ αρέσουν τα ρεβύθια αν δεν τα έχεις δοκιμάσει ποτέ;
Και καλά τα ρεβύθια, πες ότι τα μαγείρευε η μάνα σου όταν ήσουν παιδί κι έχεις τραύμα. Με τον Λάνθιμο τι τραύμα έχεις; Πες μας το πρόβλημά σου να το κουβεντιάσουμε.
Αντίδραση. Αυτό είναι το θέμα. Το βάθος ως αντίδραση στο ύψος. Στα άκρα και τα δύο. Και στη μέση ένας σκηνοθέτης που αδιαφορεί πλήρως για όλα αυτά, διότι για τον Λάνθιμο –να σας πω το μυστικό– καμία σημασία δεν έχει τι γράφει καθένας στα ελληνικά social ή άλλα media, δεν είναι η Ελλάδα η αγορά που στοχεύει, εδώ και πολύ καιρό. Θα φάει το βράδυ, είτε προσκυνήσατε γονατιστοί την ταινία του, είτε την κράξατε.
Δεν είναι ούτε εθνικός ήρωας, ούτε έχει λόγο να γίνεται στόχος εθνικής πίκρας και ζήλειας, είναι ένας καλός σκηνοθέτης, που κερδίζει σταδιακά όλο και περισσότερη διεθνή αναγνώριση και έχει αναπτύξει και εξελίσσει ένα προσωπικό στιλ που τον ξεχωρίζει. Ακόμη και στην περίπτωση, εξάλλου, που θα έπαιρνε όλα τα Οσκαρ, δεν θα τα έπαιρνε η Ελλάδα. Το «Poor Things» δεν είναι ελληνικός κινηματογράφος, δεν είναι σαν τα «Παράσιτα» του Μπονγκ Τζουν-χο, ο οποίος πήγε και πήρε το Οσκαρ και τους μίλαγε κορεάτικα, διότι η ταινία ήταν κορεάτικη και όλα σε αυτήν ήταν κορεάτικα και δεν τον ένοιαζε τι καταλάβαιναν οι Αμερικάνοι.
Θα εκπλαγώ πολύ αν μιλήσει ελληνικά ο Λάνθιμος σε περίπτωση που πάρει το Οσκαρ. Λίγο περισσότερο απ’ ό,τι θα εκπλαγώ εάν το πάρει.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News