Υπάρχει μια συμπαθής κατηγορία «αγωνιστών» που δεν έχουν σχέση ούτε με την Αριστερά ούτε με το ΠΑΣΟΚ, «το κατεξοχήν κόμμα της Μεταπολίτευσης», όπως συχνά αναφέρει ο Βαγγέλης Βενιζέλος. Οι άνθρωποι είναι δεξιοί αλλά, περιέργως, περιμένουν από το κράτος (και όχι από την ελεύθερη αγορά) να δικαιώσει τους «αγώνες» τους και τα δίκαια αιτήματά τους.

Το λεγόμενο «ακραίο Κέντρο», όπως αποκαλεί η άλλη πλευρά όσους στήριξαν το «Ναι» στο δημοψήφισμα του 2015, έχει καταδικάσει τον αριστερόστροφο λαϊκισμό που πίεζε έως το 2009 για όλο και μεγαλύτερες παροχές, οι οποίες οδηγούσαν τις κυβερνήσεις σε όλο και μεγαλύτερο δανεισμό, μέχρι που η χώρα χρεοκόπησε.

Αυτή η τυποποίηση, παρότι σε μεγάλο βαθμό περιγράφει το πολιτικό κλίμα της Μεταπολίτευσης, αφήνει εκτός κάδρου τις ευθύνες του πολιτικού συστήματος στο σύνολό του, αλλά και αυτές του δεξιού λαϊκισμού.

Διότι θα ήταν λάθος να θεωρηθεί πως όσοι φωνάζουν επειδή τους «πνίγει το δίκιο» (πιέζοντας το κράτος να εξυπηρετεί το συμφέρον τους σε βάρος του συνόλου), ανήκαν και ανήκουν μόνο στη μία πλευρά. Οσοι πιστεύουν ότι οι λεγόμενοι «κυρ-Παντελήδες» υπήρξαν και παραμένουν λιγότερο «αγωνιστές» (για το ατομικό τους συμφέρουν), κάτι έχουν χάσει από το στόρι της Μεταπολίτευσης – και της χρεοκοπίας.

Σαν να μην πέρασε μια μέρα

Οσα συνέβησαν την περασμένη δεκαετία ξεχάστηκαν γρήγορα. Δεν πέρασαν ακόμη λίγα χρόνια εκτός μνημονίων και ένα μέρος του διαλόγου για το κοινωνικό συμβόλαιο και τη φορολογική δικαιοσύνη επιστρέφει στα αντανακλαστικά της εποχής προ του 2009. Η οποία περιλάμβανε και περιλαμβάνει το «τώρα είναι η σειρά μας», από τους οπαδούς και κυρίως τους παράγοντες του εκάστοτε κόμματος που βρίσκεται στην εξουσία.

Σήμερα το υπουργείο Οικονομικών δέχεται τις «παραδοσιακές» πιέσεις που σφράγισαν τη Μεταπολίτευση έως το 2009: να μοιράσει λεφτά, αφήνοντας παράλληλα ήσυχους τους φοροφυγάδες. Οσο η μεταφυσική του δεξιού κομματάρχη συναντά τοίχο (λεφτόδεντρα δεν υπάρχουν: ούτε αριστερά ούτε δεξιά) και όσο κανένας ΥΠΟΙΚ δεν ρισκάρει την επιστροφή στη χρεοκοπία για να γίνει πρόσκαιρα αρεστός, τόσο «τους πνίγει το δίκιο» και καταφεύγουν στον λαϊκισμό. Και μάλιστα με τις ίδιες λέξεις που χαρακτήρισαν την προηγούμενη πορεία προς τον γκρεμό.

Ο μονόδρομος της ιεράρχησης 

Τότε (έως το 2009), όπως και τώρα (ιδίως τώρα), οι ανάγκες των οικονομικά αδύναμων είναι πιεστικές. Για κάποιους, όσους ανήκουν στο κατώτερο τμήμα της μεσαίας τάξης (που χωρίζεται επικίνδυνα πια στα δύο), είναι ασφυκτικές.

Ξαφνικά η φτωχότερη μεσαία τάξη αποκτά, θα έλεγε κανείς, «ταξικά συμφέροντα» κόντρα στο ανώτερο τμήμα της. Γιατί; Διότι δεν έχει εισπράξει, λόγω της κρίσης του πληθωρισμού, μέρισμα της ανάκαμψης, ενώ στηρίζεται αναγκαστικά στις υπηρεσίες του κράτους (Υγεία, Παιδεία, Μεταφορές), που βρίσκονται σε εξαιρετικά προβληματική κατάσταση για πολλούς λόγους, αλλά και εξαιτίας των βραδυφλεγών συνεπειών της χρεοκοπίας.

Δίπλα σε αυτό το φτωχότερο τμήμα της μεσαίας τάξης –αποτελώντας παράλληλα ζωτικό κομμάτι της– βρίσκονται οι νέοι. Που πρέπει να στηριχθούν άμεσα. Αμφιβάλλει κανείς; Είναι ανάγκη υπαρξιακή για τους ίδιους και, φυσικά, για τη χώρα, αν δει κανείς το δημογραφικό μας πρόβλημα. Και για ένα λόγο παραπάνω που ακουμπά στη δικαιοσύνη που πρέπει να διέπει το κοινωνικό συμβόλαιο: γιατί οι νέοι επλήγησαν από τη στεγαστική κρίση και τα πανάκριβα ενοίκια που ευνόησαν άλλους, που διαμαρτύρονται κι από πάνω την ώρα που πατούν «stop» στον κοινωνικό ανελκυστήρα για όσους δεν κατέχουν ακίνητα.

Απέναντι σε αυτή τη συνθήκη η πίεση που ασκείται είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση. Για παράδειγμα, τα «δίκαια αιτήματα» που δεν ικανοποιεί το ανάλγητο ΥΠΟΙΚ είναι να πληρώνουν ακόμη λιγότερο φόρο (ει δυνατόν και καθόλου) οι ελεύθεροι επαγγελματίες που μπορούν να κυκλοφορούν στην Αθήνα με ένα ηλεκτροκίνητο Tesla (γλιτώνοντας και από εκεί φόρο, με leasing-χορηγία του κράτους), να περνούν στα έξοδα το ενοίκιο, ακόμη και το σουπερμάρκετ (όπου οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι παλεύουν με την ακρίβεια) και έχουν την οικονομική δυνατότητα για ιδιωτική Υγεία και Παιδεία.

Να μη στηρίξει, δηλαδή, το κράτος τους ανέργους, όσους βρίσκονται στα όρια της φτώχειας, τις μονογονεϊκές οικογένειες, τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους που δεν βγάζουν τον μήνα λόγω της ακρίβειας (και της μη τιμαριθμοποιημένης φορολογικής κλίμακας), για να μην πληρώσουν ούτε ένα ευρώ όσοι ανήκουν στο 20%-30% που έχει εισπράξει το μέρισμα της σταθεροποίησης, της ανάκαμψης, της έκρηξης των ενοικίων (και των Airbnb) και, φυσικά, του τουρισμού.

Και πού να βρει τα λεφτά το κράτος για στηρίξει αυτούς που πρέπει; Μήπως με νέο δανεισμό; Το ερώτημα αυτό δεν απασχόλησε ποτέ όσους «αγωνιστές», αριστερούς και δεξιούς, κέρδιζαν μάχες στα χρόνια της Μεταπολίτευσης. Γιατί μέχρι να χρεοκοπήσουμε απουσίαζε μια πολύ απλή διευκρίνιση που θα έπρεπε να είχε γίνει δεκαετίες πριν από το πολιτικό και μιντιακό σύστημα της χώρας προς τους πολίτες, αλλά δεν γινόταν για να μην κακοκαρδίσουμε κανέναν: Το κράτος δεν έχει, ούτε μοιράζει τα δικά του λεφτά. Σοκ. Μοιράζει τα δικά μας: αυτά που μας παίρνει κάθε χρόνο με τους φόρους.

Θα φωνάζαμε, άραγε, δεκαετίες ολόκληρες «αφού το κράτος έχει λεφτά, γιατί δεν δίνει!», αν είχαμε συνειδητοποιήσει ότι πρόκειται για τα λεφτά μας;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News