Κυνήγι διαφημιστικών μαγισσών
Κυνήγι διαφημιστικών μαγισσών
Πώς θα σας φαινόταν αν απαγορεύονταν οι διαφημιστικές αφίσες στους δημόσιους χώρους μιας από τις εμπορικότερες πόλεις; Εξωπραγματικό; Κι όμως πρόκειται να συμβεί στην Ζυρίχη. Αριστερά, Σοσιαλιστές και Πράσινοι, με την έγκριση του κοινοβουλίου της πόλης συμφώνησαν να διώξουν τις διαφημίσεις από τους δημόσιους χώρους της πόλης.
Για τους ελβετούς αφισοδιώκτες, οι πανταχού παρούσες διαφημιστικές εικόνες δεν τροφοδοτούν απλώς την καταναλωτική φρενίτιδα, αλλά και καταναλώνουν υπερβολική ενέργεια. Οι περίοπτες αφίσες δεν ρυπαίνουν μόνο τις συνειδήσεις των θεατών τους με αστείρευτες ανάγκες, αλλά και το παγκόσμιο περιβάλλον. Μόνο αν αυτές εξαφανιστούν από τους δημόσιους χώρους, θα γίνει δυνατός «οικολογικός μετασχηματισμός της καταναλωτικής κοινωνίας μας», όμως διατυπώθηκε από σοσιαλιστή πολιτικό.
Χειριστικές διαφημιστικές αφίσες, παθητικό κοινό
Οι αφίσες της Ζυρίχης ενοχοποιούνται πως αναγκάζουν το χειραγωγημένο κοινό τους να υπερκαταναλώνει, εμπορευματοποιώντας το κέντρο της πόλης προς όφελος των επιχειρηματικών συμφερόντων.
Για την αντιδιαφημιστική της πρόταση η «Έναλλακτική Λίστα» (ελβετικό Αριστερό Κόμμα) επικαλέστηκε τις «αρνητικές κοινωνικές συνέπειες» που προκαλεί η διαφήμιση, καθώς « τροφοδοτεί την καταναλωτική κουλτούρα». Όπως το διατύπωσε ξεκάθαρα ο εκπρόσωπος του μικρού κόμματος, Μίχαελ Σμιτ: «Η διαφήμιση θέλει να μας χειραγωγήσει. Οδηγεί σε υπερκατανάλωση και αλλοιώνει τους δημόσιους χώρους».
Οι διαφημιστικές γιγαντοαφίσες της πόλης, λοιπόν, θεωρούνται ικανές να σαγηνεύουν ακαταμάχητα το άβουλο κοινό. Οι μαγεμένοι θεατές τους υποβαθμίζονται σε ανεύθυνους και παθητικούς καταναλωτές,δίχως την ικανότητα να κρίνουν ένα διαφημιστικό μήνυμα και δίχως επίγνωση των αναγκών τους. Το Κράτος, αναπόφευκτα, μετατρέπεται σε πατρικό προστάτη, ο οποίος σώζειτο κοινόαπό την παραλυτική μαγεία τους. Έμμεσα, το κοινό αυτόαπαλλάσσεται από κάθε προσωπική ευθύνη για τις καταναλωτικές επιλογές του. Η πατερναλιστική κρατική λογοκρισία οφείλει να εξαφανίζει από το οπτικό πεδίο των ανυπεράσπιστων ατόμων οποιοδήποτε διαφημιστικό ερέθισμα θα ταπαράσερνε σε κατανάλωση, η οποία απειλεί σοβαρά το περιβάλλον.
Προς μια οικολογική κοινωνία χωρίς διαφημιστικές αφίσες;
Για την Ελβετική Αριστερά η υπερκατανάλωση που προκαλείται από τα διαφημιστικά μηνύματα οδηγεί σε περισσότερες έμμεσες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου εις βάρος του πλανήτη μας. Παράλληλα, οι ψηφιακές οθόνες διαφήμισης θεωρούνται ενεργειοβόρες. Παρόμοια, από την σκοπιά των Πρασίνων οι αφίσες επιδεινώνουν την κλιματική αλλαγή. Αυτές εξυπηρετούν τα συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών οι οποίες «θέλουν περισσότερη κατανάλωση – εις βάρος του πλανήτη μας».
Αν πετύχει το αριστεροπρασινοσοσιαλιστικό κυνήγι κατά των διαφημιστικών μαγισσο-αφισών, θα πληγούν μοιραία μαζί τους και οι καπιταλιστικές, άρα καταναλωτικές παρορμήσεις, οι οποίες μετατρέπουν τους ανθρώπους σε πρωταρχική απειλή κατά του περιβάλλοντος. Έτσι θα σωθεί το κλίμα και η κοινωνίαθααναβαθμιστεί σε οικολογική.
Παρόμοιες απόψεις για την ρυπαντική διάσταση της αχρείαστης πληροφορίας διατυπώνει και ο Τζέιμς Λάβλοκ στο τελευταίο βιβλίο του «Νovacene» ( Νεόκαινος).Ο Λάβλοκ, θεμελιωτής της «θεωρίας της Γαίας», ισχυρίζεται πως κατά την τωρινή, «Νεόκαινο» περίοδο «ο πλανήτης θα θερμαίνεται περαιτέρω από ανεπιθύμητες πληροφορίες… Περιέργως, η αύξηση των ανεπιθύμητων πληροφοριών προκαλεί μια παρόμοια τάση… Συχνά αναρωτιόμουν αν το Διαδίκτυο θα μπορούσε να… αφαιρέσει άχρηστες και περιττές πληροφορίες και να τις απορρίψει σε κάποιο απέραντο, ακατανόητο βάθος του σύμπαντος. Μου αρέσει να σκέφτομαι τεράστιους πομπούς που βρίσκονται στους πόλους να μεταδίδουν την ανεπιθύμητη αλληλογραφία, τις ανεπιθύμητες διαφημίσεις, την κοινότοπη διασκέδαση και παραπληροφόρηση (στο κενό αντί στην κοινωνία μας)».
Και πάλι όμως, παρά την διάθεσή του να εξορίσει τις διαφημίσεις στην πολική ερημιά, ο Λάβλοκ επικρίνει τους επιστήμονες, τους πολιτικούς και ιδίως τους Πρασίνους, πως προαναγγέλλουν την υπερβολικά επιταχυνόμενη υπερθέρμανση της γης, ενώ το φαινόμενο εξελίσσεται αργά. Επιπλέον ψέγει τους Πράσινους πως υπερβάλλουν θεωρώντας τον άνθρωπο ως μοναδικό υπεύθυνο για όλα τα περιβαλλοντικά προβλήματα του πλανήτη, ενώ σπεύδουν να απαγορεύσουν οτιδήποτε αξιολογούν ως επικίνδυνο για την γη, πριν βρουν κάτι να το αντικαταστήσουν, πχ, όταν απαιτούσαν να απαγορευτούν οι τετραχλωράνθρακες (CFC), πριν βρεθούν υποκατάστατά τους, κάτι που θα σήμαινε και την κατάργηση των ψυγείων.
Μήπως και τώρα επιχειρείται κάτι αντίστοιχο με την απαγόρευση των εμπορικών διαφημίσεων;
Κι όμως ζωντανεύουν τις πόλεις
Οι Ελβετοί κυνηγοί των διαφημιστικών αφισών βιάζονται υπερβολικά να απαλλαγούν από αυτές αποστερώντας, δυστυχώς, την πόλη από τα οφέλη τους.
Κάτι τέτοιο επισήμαναν όσοι αντέδρασαν στην απαγόρευσή τους.Ο Patrik Brunner, από τους Φιλελεύθερους, κατηγόρησε την αριστερή πλειοψηφία για «άμεση επίθεση στην ελευθερία στην πόλη μας». Ο ίδιος επισήμανε πως οι καταναλωτές δεν είναι ανίκανοι και ηλίθιοι και τόνισε την ενημερωτική λειτουργία των αφισών.
Αν αυτές καταργηθούν, θα χαθούν όχι μόνο πολλές θέσεις εργασίας, ιδίως στον τομέα της καινοτόμου δημιουργίας, αλλά και τα 30 εκατομμύρια φράγκα, δηλαδή τα έσοδα που η διαφήμιση εξασφαλίζει ετήσια στη Ζυρίχη και στα μέσα μαζικής μεταφοράς.
Επιπλέον, με την απαγόρευση των αφισών αυτόματαθα επικρατήσει η ψηφιακή διαφήμιση. Αυτή επηρεάζει πιο πιεστικά τις καταναλωτικές προτιμήσεις, καθώς στοχεύει εξατομικευμένα τον κάθε χρήστη, βασισμένη στα δεδομένα του. Κάτι τέτοιο θα διογκώσει την επιρροή των κολοσσιαίων τεχνοεταιρειών πίσω από τις πλατφόρμες. Καθώς θα ενισχύεται το διαδικτυακό εμπόριο, θα μειώνεται η συχνότητα των επισκέψεων για ψώνια στο κέντρο της πόλης από κατοίκους και επισκέπτες. Τελικάθα αποδυναμωθούν οι κεντρικοί δημόσιοι χώροι, παύοντας να ελκύουν τους «επιβλαβείς» καταναλωτές, αλλά και τις εταιρείες. Αυτές δεν θα μπορούν πια να είναι ορατές διαφημιστικά στον δημόσιο χώρο, ώστε δεν θα καταφέρνουν να προσελκύουν σε αυτόν πελάτες.
Τέλος, οι «υπερβολικά ενεργειοβόρες» διαφημίσεις απαιτούν μόλις 0,07 ανά χιλιόμετρο συνολικής κατανάλωσης ενέργειας στη Ζυρίχη.
Για πολλές δεκαετίες οι αφίσες της Ζυρίχης, τοποθετημένες σε στρατηγικά σημεία των κεντρικών χώρων της θεωρούνται αναπόσπαστα στοιχεία τους, αποκτώντας μερικές φορές και ιστορική σημασία, λόγω της αντοχής τους στον χρόνο. Για παράδειγμα, η διαφήμιση με τέσσερις τεράστιες πλάκες σοκολάτας στην περιοχή Σέντραλ εμφανίζεται από τη δεκαετία του 1960.
Οι τουρίστες προβάλλουν τέτοιες σκηνικές διαφημίσεις μέσα από αναμνηστικές φωτογραφίες, σέλφι η βίντεο, τα οποία μετά δημοσιοποιούν στις ψηφιακές πλατφόρμες. Έτσι συνδέουν την εικόνα της πόλης με τις αφίσες στους χώρους της, προβάλλοντας έμμεσα την ελκυστικότητα της Ζυρίχης ως κέντρου κατανάλωσης. Μια τέτοια εικόναενισχύει στην οικονομική ανθηρότητά της, μαζί με τις επενδύσεις που την τροφοδοτούν.
Οι αφίσες υπενθυμίζουν στους τουρίστες πως ήρθαν στην πόλη όχι μόνο για να χαρούν τα αξιοθέατά της, αλλά και για να κάνουν τα ψώνια τους στα πολυσύχναστα καταστήματά της και να ψυχαγωγηθούν επιλέγοντας κάποιες από τις διαφημιζόμενες υπηρεσίες και αγαθά. Παράλληλα, με το ενημερωτικό τους περιεχόμενο συχνά τους δίνουν αστραπιαία χρήσιμες πληροφορίες και κίνητρα, ώστε να επιλέξουν το κατάλληλο προϊόν η υπηρεσία στον ελάχιστο διαθέσιμο χρόνο.
Από την εποχή της εξάπλωσής τους στους δημόσιους χώρους των πόλεων τον 20ο αιώνα οι διαφημιστικές αφίσες θεωρούνταν από κάποιους επιβλαβή παράσιτα του αστικού τοπίου, το οποίο αλλοιώνουν αισθητικά και εμπορευματοποιούν. Αυτήν την φορά στην Ζυρίχη υπερτονίζεται η περιβαλλοντική καταστροφή που προκαλούν. Εντελώς παράδοξα, η απαγόρευσή τους δεν θα βελτιώσει σημαντικά το κλίμα, αλλά θα παγώσει την καρδιά της μιας ζωντανής πόλης μετατρέποντάς της σε αντικαταναλωτικό πολικό τοπίο, όπου το είδος προς εξαφάνιση θα είναι όσοι κάνουν τα ψώνια τους στον φυσικό χώρο.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News
Γράψτε σχόλιο στο: Κυνήγι διαφημιστικών μαγισσών
Παρακαλούμε, εισάγετε σχόλια μόνο σχετικά με το θέμα. Σχόλια με υβριστικό περιεχόμενο ή με περιεχόμενο που έρχεται σε αντίθεση με τις οδηγίες και τους όρους χρήσης του protagon.gr δεν θα δημοσιεύονται.Το email σας δεν θα εμφανίζεται.