Ας πούμε ότι έχεις τα λεφτά και το οικόπεδο να χτίσεις ένα σπίτι 100 τετραγωνικών. Για μια καλή κατασκευή θα πληρώσεις 150.000 ευρώ, στα 1.500 ευρώ το τετραγωνικό έχουν φθάσει οι τιμές ανέγερσης. Και μετά, τι το κάνεις, αν δεν το θες για ιδιοκατοίκηση; Αν το πουλήσεις, ανάλογα με την περιοχή, θα σου αποφέρει από 350.000 (στη δυτική Αθήνα, στην ανατολική ενδοχώρα της Αττικής ή κάπου στην επαρχία) μέχρι 600.000 (στα βόρεια και στα νότια προάστια της Αθήνας). Καλό κέρδος, αλλά πρέπει να συνυπολογίσεις και την αξία του οικοπέδου που πουλάς μαζί με τα ντουβάρια.

Κι έπειτα, ποιος έχει σήμερα να δώσει 500.000 με 600.000 ευρώ για ένα 100άρι διαμέρισμα; Προφανώς είναι μεταφορά πόρων από αποταμίευση ή από άλλη οικονομική  δραστηριότητα, ακόμα κι αν συνδυαστεί με τραπεζικό δανεισμό, ο οποίος έχει ανοίξει πια, έστω και με μεγαλύτερη δυσκολία από ό,τι τις παλιές καλές εποχές. Ξαναβρεθήκαμε, το λοιπόν, στην εποχή όπου τα ζευγάρια έξυναν τον πάτο του βαρελιού των γονεϊκών οικονομικών αποθεμάτων και χρεώνονταν παράλληλα ως τον λαιμό, για βάλουν το περίφημο κεραμίδι πάνω από το κεφάλι τους. Το ’60 και το ’70 γινόταν αυτό.

Κι ας πούμε ότι το χτίζεις όχι για πώληση, αλλά για εκμετάλλευση. Τι είδους εκμετάλλευση; Αν το νοικιάσεις σε μια οικογένεια, θα παίρνεις από 500 μέχρι 700 ευρώ τον μήνα, σημαίνει από 6.000 μέχρι 8.400 ευρώ τον χρόνο. Μείον τον φόρο και τον ΕΝΦΙΑ, σου μένουν από 4.600 μέχρι 6.640 ευρώ. Αν το σπίτι βρίσκεται σε τουριστική περιοχή, σε νησί, σε ιστορικό κέντρο, σε παραθαλάσσιο σημείο ή κοντά σε σταθμό μετρό στην Αθήνα, τότε επιλέγεις τη βραχυχρόνια μίσθωση, το γνωστό Airbnb.

Αν υπάρχει η δυνατότητα να το νοικιάζεις 120 μέρες (από 15 Μαΐου μέχρι 15 Σεπτεμβρίου) προς 150 ευρώ ημερησίως, τότε παίρνεις 18.000 ευρώ τον χρόνο. Μείον φόρος, ΕΝΦΙΑ, φως, νερό τηλέφωνο και υπηρεσίες καθαριότητας, σου μένουν καθαρά από 9.000 έως 11.000 ευρώ τον χρόνο. Τα διπλά από την κλασική μίσθωση, με ανοικτή την πιθανότητα οι 120 μέρες να γίνουν 150 ή 180. Θα πείτε ότι η βραχυχρόνια μίσθωση έχει προσωπική ενασχόληση και πολλές φθορές, ναι, υπάρχουν αυτά, αλλά και η μακροχρόνια μίσθωση εμπεριέχει το ρίσκο να πέσεις σε κακότροπο ή κακοπληρωτή ενοικιαστή. 

Πού καταλήγουμε με αυτά τα στοιχεία; Οτι όσο η Ελλάδα θα παλεύει να φέρνει 30 εκατομμύρια τουρίστες τον χρόνο, τόσο το πρόβλημα της στέγης για τον δικό της πληθυσμό θα μένει άλυτο. Τα σπίτια θα είναι δυσεύρετα και πανάκριβα. Ενα ικανό κομμάτι του οικιστικού κεφαλαίου της θα μένει κλειστό για 180 μέρες, για να φιλοξενεί τουρίστες τις άλλες 185. Επίσης, αυτός που διαθέτει χρήματα για να επενδύσει στην οικοδομή, θα προτιμά να χτίσει δύο βίλες των 200 τετραγωνικών με πισίνες, σιντριβάνια και γκαζόν, παρά πέντε 75άρια διαμερίσματα που θα προορίζονται για οικογένειες. Τη βίλα θα τη δίνει προς 600 ευρώ τη βραδιά, το 75άρι διαμέρισμα προς 600 ευρώ τον μήνα. Ανισο.

Και εδώ φτάνουμε στο περίφημο ζήτημα της «κοινωνικής κατοικίας». Που ο Ανδρουλάκης επαίρεται ότι το έβαλε στον δημόσιο διάλογο και το συζήτησε και με τον πορτογάλο πρωθυπουργό Αντόνιο Κόστα. Ε και; Κι εγώ μπορεί να γίνω ο πρώτος που θα βάλω στον δημόσιο διάλογο την κατασκευή ενός ελληνικού υπερμαχητικού αεροσκάφους έκτης γενιάς, αλλά από την κουβέντα μου μέχρι να το δούμε να πετάει στους αιθέρες, υπάρχει διαφορά. Τι να κάνει δηλαδή το ελληνικό κράτος; Να κατασκευάσει 100, 200 ή 300 διαμερίσματα; Για να τα δώσει φθηνά με ποιον τρόπο και για να καλύψει πόσα νέα ζευγάρια; Και πού; Το ίδιο πρόβλημα υπάρχει και στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, αλλά και στο Ηράκλειο, τα Ιωάννινα, την Καβάλα και την Κω.

Μπορεί φυσικά η κυβέρνηση να επιδοτήσει μέρος του ενοικίου των νέων ζευγαριών που έχουν χαμηλά εισοδήματα για τα δύο πρώτα χρόνια. Καλό θα είναι, αλλά, πρώτον, θα πρόκειται για σταγόνα στον ωκεανό και, δεύτερον, αυτό δεν λύνει το πρόβλημα της εύρεσης κατοικίας, μόνο απαλύνει το θέμα των υψηλών ενοικίων. Οι τράπεζες δίνουν στεγαστικά δάνεια, αλλά η ζήτηση παραμένει μικρή. Οι τιμές αγοράς είναι πάνω από τις δυνατότητες της σημερινής ελληνικής οικογένειας. Το πρόβλημα θα οξύνεται από χρόνο σε χρόνο, όπως σε όλες τις αναπτυγμένες δυτικές κοινωνίες. Θα προσφέρεται μεν για ωραία προεκλογικά λόγια, πλην λύση δεν διαφαίνεται παρά τις καλές προθέσεις. Ακόμα κι αν υιοθετήσουμε την κρατική κατασκευή σταλινικού ή μαοϊκού τύπου μπλοκ μικρών κατοικιών, πάλι το πρόβλημα θα υπάρχει. Μια χώρα που τον χειμώνα έχει 11 εκατομμύρια κατοίκους και το καλοκαίρι 30, θα ψάχνει αιωνίως για κεραμίδι και δεν θα βρίσκει.   

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News