Η πόλη είναι η μισή μας ταυτότητα. Ο δήμαρχος της Αθήνας έχει 600.000 δημότες, 120.000 μετανάστες και πρόσφυγες να φροντίσει και 10 εκατομμύρια συμπολίτες να δώσει λογαριασμό. Oμορφη η πόλη, όμορφοι Eλληνες. Βρώμικη η πόλη, μίζεροι Eλληνες.

Σε αυτή τη χώρα, καλώς ή κακώς, τα πιο σπουδαία γίνονται στην Αθήνα. Και όλοι έχουν άποψη και λόγο σε αυτό.

Η Ελλάδα δεν έχει αυτοδιοίκηση. Eχει δημάρχους, πόλεις και μέλλοντες πολιτευτές. Το κυρίως κράτος είναι συγκεντρωτικό, μοιράζει τίτλους, ενίοτε αρμοδιότητες αλλά ποτέ πόρους. Για να κάνεις δουλειά στην πόλη πρέπει να σχοινοβατείς στη νομιμότητα, δεσμευμένος, όχι αλληλοεξαρτημένος. Η δουλειά του δημάρχου είναι ζόρικη.

Κι όμως η πόλη έχει αυτή την απίστευτη δύναμη, ισχυρότερη από οποιαδήποτε εμπόδια. Είναι το μισό πρόσωπο για τον καθένα. Ο δήμαρχος είναι άρχοντας.

Ο δήμος, από τη μεταπολίτευση και μετά δημάρχους κανονικούς είδε με το σταγονόμετρο. Εφαλτήριο ήταν για την Α΄Αθήνας, διορισμοί, ρουσφέτια και λειψή έως ανύπαρκτη γνώση για τον ρόλο, την οικονομία και τη θέση των μεγαλουπόλεων στον νέο κόσμο.

Ο Καμίνης έγινε δήμαρχος από το 2011 έως το 2019. Ξένος στην πόλη, στην πολιτική, στη διοίκηση. Ήρθε καθηγητής και συνήγορος. Διέθετε την ανεπάρκεια και την πίστη του διανοούμενου, με άγνοια του «πώς δουλεύουν τα πράγματα», και γι αυτό καθαρού, ικανού να το πάρει αλλιώς, από την αρχή.

Από το 2010 ήρθε η κρίση. Τα μνημόνια, οι μετανάστες και οι πρόσφυγες. Χτύπησαν πρώτα Αθήνα. Το Σύνταγμα έγινε δυο πλατείες, η πόλη είδε γκέτο και σωματοποιημένη κρίση σε άστεγους, επαίτες, εξαρτημένους. Κι εκείνα τα ψυχρά κατεβασμένα ρολά παντού. Σαν όρθια φέρετρα που η οργή τα μουτζούρωνε χωρίς γκράφιτι, με μπογιά και λύσσα. Η ζωή μας χάλασε και η πόλη ασχήμυνε. Τον Φεβρουάριο του 2012 σαρανταπέντε κτίρια της πόλης τα έκαψαν.

Ξεκίνησε λοιπόν θητεία στην κατάρρευση, αντιμέτωπος με τις πραγματικότητες αλλά και τους παραλογισμούς της απόγνωσης, την βία, την οργή και την πολιτική της εκπροσώπηση. Χρυσή Αυγή και λαϊκισμό, βαθύ εθνολαϊκισμό, πλατείες, γερμανοτσολιάδες, κατάρες, Μαρφίν, αντιμνημόνιο και γνήσια φτώχεια. Συμμορίες πολιτικές και συμμορίες κανονικές.

Ήταν ανέτοιμος επιχειρησιακά αλλά έτοιμος αξιακά. Αριστερός, δημοκράτης και φιλελεύθερος . Είδε σωστά και ξεχώρισε το ένα-τις ανάγκες, από το άλλο-την οργή. Εκεί κερδήθηκε η θέση της Αθήνας, αυτή ήταν η μεγάλη συμβολή του Καμίνη. Βοήθησε να μπει στο παιχνίδι της στήριξης του δήμου η παγκοσμιοποίηση και η Ευρώπη, που τις καταριόταν φωναχτά η μισή Ελλάδα και τις κρέμαγαν καθημερινά οι πλατείες στο Σύνταγμα, συνεργάσθηκε για να γίνουν αρωγοί επενδύσεων και αλληλεγγύης στην πόλη του. Έφτιαξε πλάνο, μειώνοντας προσωπικό, ενισχύοντας το φρόνημα στο διαλυμένο δήμο, χτίζοντας διεθνείς σχέσεις, επικοινωνία, δίκτυα, μεταφέροντας γνώση κι «ανοίγοντας» την πόλη σε μια χώρα που η κρίση την «έκλεινε» στο καβούκι της. Η πρώτη και καλύτερη συνεργασία του; Δυο τρία αλλόκοτα πρόσωπα σε τολμηρούς, απρόσμενους ρόλους στην ομάδα του.

Η κρίση έκανε φτηνή την πόλη. Ο Καμίνης συνεργάσθηκε ώστε να στραφούν τα φώτα πάνω της. Με τα χρόνια ο τουρισμός επανέκαμψε. Η κατεστραμμένη πρωτεύουσα γινόταν χώρος σύγκλισης, ενδιαφέρων προορισμός, συμπαθής περίπτωση και για τους διαμορφωτές γνώμης, βολικό οχυρό απέναντι σε μια κεντρική πολιτική σκηνή όπου ο νυν πρωθυπουργός έδινε τον τόνο της μισαλλοδοξίας: ο δήμος Αθήνας έγινε κάστρο για τη δημοκρατία, την αλληλεγγύη, την ανεκτικότητα, τη συμμετοχή στην Ευρώπη.

Στα διεθνή Μέσα, δίπλα στην Αθήνα της αντιμνημονιακής τυφλότητας, που ένα χρόνο πριν καιγόταν στη Μαρφίν, άρχισε να φτιάχνεται το θετικό αφήγημα ενός δημάρχου που χτυπούσε τη Χρυσή Αυγή, απέναντι στο μίσος εφάρμοζε την αποδοχή, η Ελλάδα της απόγνωσης υπήρχε τα βράδια στου Ψυρρή, απέναντι σε ευρωπαϊκές και ελληνικές πολιτικές ηγεσίες, που δεν έχαιραν ιδιαίτερης διεθνούς εκτίμησης, κάποιος δήμαρχος Καμίνης σιγά-σιγά εφάρμοζε ανοιχτές πολιτικές συνεργασίες και κοινούς στόχους: ευρωπαϊκά δίκτυα, μεγαλουπόλεις και διεθνή ιδρύματα, ξένες κυβερνήσεις, Εκκλησία, ομάδες πολιτών συνεργάζονταν για δίχτυ αλληλεγγύης στους χειμαζόμενους, συνεργάζονταν για τον τουρισμό αλλά και μοχθούσαν για να ομορφαίνουν οι γειτονιές, για να καθαρίζει το κέντρο. Ήταν της μόδας οι δήμαρχοι να γίνονται εναλλακτικά πολιτικά πρότυπα. Ο Ματέο Ρέντσι ετοιμαζόταν στη Φλωρεντία, ο Μπόρις Τζόνσον ήταν ήδη το πρόσωπο στο Λονδίνο. Στην Ελλάδα της κρίσης και του Grexit ο Καμίνης και η Αθήνα έγιναν τα «καλά παιδιά».

Σήμερα πολλά μοιάζουν αυτονόητα που το 2011, το ΄12, το ΄13, το ΄14 δεν ήταν. Στο κάτω-κάτω εκείνα τα χρόνια αποφάσιζες να κινητοποιηθείς μόνο για να μουτζώσεις. Οι πολιτικές ανατροπές, το ακαταλόγιστο δημοψήφισμα και η επάνοδος στην κρίση με άλλο όνομα, έβαλαν τον δήμο σε νέα τροχιά, δημοτικής και μόνο διακυβέρνησης. Εξάλλου, μετά το Προσφυγικό, όπου ο δήμος λειτούργησε ως κυβέρνηση και έσωσε την παρτίδα, οι μεγασεισμοί Brexit και Τραμπ άλλαξαν τον κόσμο ακόμα και με τη στενή, ελλαδική ματιά μας.

Συνηθίσαμε δηλαδή στην κρίση, χωρίς αυταπάτες, με σκληρό μνημόνιο αντιμνημονιακών κυβερνώντων και, επίσης, δεν ήμασταν πια μόνοι. Και οι μεγάλοι του κόσμου δεν τα είχαν καταφέρει καλύτερα.

Με αυτή τη σκληρή συνειδητότητα αρχίζει και για τον δήμο η δεύτερη φάση, με κίνηση δυο ταχυτήτων. Ο χαμηλός Κολωνός από το κοσμοπολίτικο Κολωνάκι διαφορίζονται. Η κοσμοπολίτικη Αθήνα, της Ευρώπης, των δικτύων αλληλεγγύης, της κοινωνικής καινοτομίας, η πόλη των βραβεύσεων και των διακρίσεων συνεχίζει τις επιτυχίες της. Οι «μεταϋλικές» ανάγκες όχι απλώς καλύπτονται αλλά υπερτροφούν. Από την άλλη τα χρειώδη, εκείνος ο πραγματικός κόσμος των βασικών αναγκών, χτυπά αμείλικτα καμπανάκια: λειψή διοίκηση, υποδομές που αγκομαχούν, η τεχνολογία που δεν ξέρουμε πώς να την εντάξουμε, ατολμίες, κόπωση , αίσθηση αδυναμίας , λάθη σε στόχους και πρόσωπα, βρίσκουν επιγραμματική έκφραση στα σκουπίδια, τους σκοτεινούς δρόμους, τα τραπεζοκαθίσματα που τρώνε τα πεζοδρόμια και τους ναρκομανείς του κέντρου.

Μοιάζει παράδοξο, είναι όμως αληθινό και μόνο φαινομενικά άδικο. Ο δήμαρχος που ανέσυρε την πόλη του από την τρέλα της πρώτης κρίσης, αυτός που της έδωσε στίγμα, θέση και μέλλον, δέχθηκε καθόλου άδικη κριτική ότι δεν την ορίζει, δεν την φροντίζει, ότι δεν ξέρει να την προστατεύσει, να κάνει τα στοιχειώδη απέναντι και ανεξάρτητα από κάθε «Τόσκα»… Ο Καμίνης κάπου θυμίζει Σημίτη. Ως προς το βαθμό επιτυχίας μεταξύ πρώτης και δεύτερης θητείας.

Φυσικά και υπάρχει αμιγώς δημοτικό έργο Καμίνη. Καλά οικονομικά, μείωση δημοτικών φόρων, παρεμβάσεις, Σεράφειο, δημοτική αγορά Κυψέλης, Στοά Εμπόρων, ολοήμερα σχολεία, περισσότερα από 80 εκ. ευρώ ευρωπαϊκές επιχορηγήσεις που έγιναν έργα της πόλης. Και άλλα. Στα εννιά χρόνια, διαφθορά και σκάνδαλα δεν ακούσθηκαν για την πλατεία Κοτζιά. Και μην ξεχνάμε. Στο Μάτι οι παιδικές κατασκηνώσεις του δήμου άδειασαν έγκαιρα. Τα παιδάκια γύρισαν όλα. Άλλος δήμαρχος, με μόνο αυτά, θα πέρναγε ως ιδιαίτερα πετυχημένος. Όχι αυτός, ο πήχυς ήταν αλλού.

Σε καμιά περίπτωση η Αθήνα δεν είναι μια εγκαταλειμμένη πόλη, αφημένη στη μοίρα της από «άβουλους άρχοντες». Το παρατράβηξαν αυτό το παραμύθι οι επικριτές του Καμίνη και, κάποιοι άσπονδοι Φαληρείς, έπαθαν Λαζόπουλο και Μπαξεβάνη μαζί στη σπουδή για την αποκαθήλωσή του. Στάση χολής, που αποκορυφώθηκε με την σιωπή τους μετά το Μάτι . Δεν βρήκαν μια καλή κουβέντα να πουν για την εκκένωση των κατασκηνώσεων…

Ο Καμίνης παραδίδει πόλη με καθαρή θέση. Στα οικονομικά, στον σχεδιασμό, στη διεθνή δικτύωση. Παραδίδει μια πύλη της παγκοσμιοποίησης. Αλλά και μια ανάρμοστη πρωτεύουσα του βαθέος Νότου. Οι επόμενοι έχουν να προχωρήσουν σε αυτά που δεν έγιναν και σε όσα σήμερα χρειάζονται. Να ξεσκουριάσουν τη διοίκηση και να χτίσουν έξυπνη, ασφαλή, πιο φιλική πόλη. Και να δώσουν, αν μπορούν έτσι, τη μάχη της κλιματικής αλλαγής και του αστικού μετασχηματισμού μέσα από τα σκουπίδια, τις λάμπες, την ασφάλεια, την τεχνολογία. Πόλη του κόσμου αλλά και των κατοίκων της. Κατά κάποιο τρόπο ή θα είναι συνεχιστές του σε περίοδο ειρήνης ή θα αποτύχουν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News