Εδώ και δεκαετίες έχουμε φανταστεί διάφορους τρόπους με τους οποίους η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να καταστρέψει το ανθρώπινο είδος (και όχι «τον κόσμο», καθώς ο κόσμος δεν ταυτίζεται με το ανθρώπινο είδος). Από τη λογοτεχνική και κινηματογραφική επιστημονική φαντασία έως τους φιλοσόφους, τους νομοθέτες ή ακόμη και εκείνους που δημιούργησαν την ΤΝ, σχεδόν όλα τα σενάρια αναπτύσσονται γύρω από τον ίδιο φόβο: ότι θα «αποκτήσει» δική της βούληση και θα στραφεί εναντίον μας.

Το γιατί να θέλει η ΤΝ να στραφεί εναντίον ενός τόσο κατώτερου από την ίδια είδους, όμως, δεν είναι κάτι που έχει εξηγηθεί επαρκώς. Είναι μάλλον ο αρχέγονος φόβος μας ότι θα φτιάξουμε κάποια στιγμή κάτι που θα μας καταστρέψει ή ότι δεν είμαστε καλοί γονείς και τα παιδιά μας θα στραφούν εναντίον μας. Ο Κρόνος έτρωγε τα δικά του παιδιά για να προλάβει το ενδεχόμενο, ενώ ο δρ Φρανκενστάιν έφερε στη ζωή ένα πλάσμα που τελικά πράγματι κατέστρεψε τον ίδιο και τη γυναίκα που αγαπούσε.

Το σενάριο που δεν είχαμε προβλέψει είναι ότι η ΤΝ δεν χρειάζεται να στραφεί η ίδια εναντίον μας. Αρκεί να μας βάλει να κανιβαλίσουμε τον εαυτό μας. Και αυτό ακριβώς είναι που συμβαίνει τον τελευταίο καιρό.

Το σκεφτόμουν διαβάζοντας την προδημοσίευση του πρωτοχρονιάτικου διαγγέλματος του Ολαφ Σολτς (θα τη βρείτε εδώ). Ενώ ο ίδιος ήθελε να κάνει το διάγγελμα αυτό να φαίνεται σαν μια «αυστηρή προειδοποίηση», στην πραγματικότητα είναι μια απελπισμένη έκκληση, αν όχι ικεσία. Ο Σολτς (ο οποίος δεν φοβάται για τη θέση του, ξέρει ότι δεν θα επανεκλεγεί) ουσιαστικά ζητά από τον λαό του να «κλείσει» τα αυτιά στις κελεύσεις του Ελον Μασκ, ο οποίος μέσω Χ ζητά τον τελευταίο καιρό από τους Γερμανούς να ψηφίσουν το ακροδεξιό, ρατσιστικό και ξενοφοβικό AfD.

Ο Ολαφ Σολτς είναι ο καγκελάριος της Γερμανίας, να θυμίσουμε σε αυτό το σημείο, ενώ η Γερμανία είναι η ισχυρότερη οικονομία, βιομηχανία, δημοκρατία, χώρα, οτιδήποτε της Ευρώπης και μια από τις ισχυρότερες του πλανήτη. Και σε δύο μήνες έχει εκλογές. Ο Σολτς, δικαίως, φοβάται ότι ο Μασκ θα τις επηρεάσει μέσα από τη δύναμη που του δίνουν τα σόσιαλ. Συνέβη στις ΗΠΑ, εξάλλου, όπου πιθανώς θα κέρδιζε έτσι κι αλλιώς ο Τραμπ, αλλά κανείς δεν μπορεί (ακόμη) να μετρήσει τον βαθμό στον οποίο τα εκατομμύρια του Μασκ και το Χ τού εξασφάλισαν αυτή τη νίκη.

Συμβαίνει και αλλού και συμβαίνει όλο και περισσότερο. Στη Ρουμανία ο πρώτος γύρος των εκλογών ακυρώθηκε διότι τα μποτ του TikTok βοήθησαν (πολύ) να εκλεγεί ο ακροδεξιός, αντιευρωπαίος και φιλορώσος Καλίν Γκεοργκέσκου. Ναι, ακροδεξιός μεν, αλλά η άποψη του κυρίαρχου λαού πρέπει να είναι πάνω από όλα, ήταν η βασική αντίρρηση όσων φρίκαραν με την ακύρωση των εκλογών, κυρίως ανθρώπων στα αριστερά του πολιτικού τόξου, οι οποίοι προφανώς προτιμούν έναν φασίστα στην εξουσία, αρκεί να μην «παρεμβαίνει» η κακιά ΕΕ και το ακόμη χειρότερο «σύστημα».

Είναι ακριβώς οι ίδιοι άνθρωποι που κατηγορούν τα ΜΜΕ (συλλήβδην) ότι κάνουν προπαγάνδα και τα απαξιώνουν, αλλά δεν τους πειράζει καθόλου που καθένας μπορεί να δημιουργήσει μια παγκόσμια εικονική πραγματικότητα στο ίντερνετ, το θεωρούν πιο αξιόπιστο.

Αντισυστημικός να ’ναι κι ό,τι να ’ναι, λοιπόν, ασχέτως του αν αυτό επιβεβαιώνει με τον χειρότερο τρόπο τη «θεωρία των δύο άκρων», όχι με την έννοια που αυτή αναπτύχθηκε αρχικά, αλλά με τη μορφή που παίρνει: Το κακό «σύστημα» μπορεί να έχει διαφορετικό πρόσημο στο μυαλό καθενός, αλλά τελικά οι γραμμές θολώνουν επικίνδυνα ανάμεσα σε όσους στέκονται απέναντί του, από όποια πλευρά και αν βρίσκονται, θεωρητικά, αυτοί.

Αυτό το «κενό σημείο» στον κύκλο –που όλο και κλείνει– εκμεταλλεύεται ο κάθε Μασκ (αν δεν ήταν ο Μασκ, θα ήταν μετά βεβαιότητος κάποιος άλλος, δεν είναι εκεί το θέμα) και ξαμολάει τις στρατιές της Τεχνητής (α)Νοημοσύνης να πείσουν τους λαούς ότι η λύση στα προβλήματά τους είναι οι κάθε λογής ακροδεξιοί, φασίστες, συνωμοσιολόγοι, οι «ας κάνουμε την Αμερική-τη Ρουμανία-τα νησιά Φίτζι, Μεγάλα Ξανά».

Οι δε λαοί δεν είναι πολύ δύσκολο να πειστούν. Οι μισοί είναι έτσι κι αλλιώς εντελώς αποστασιοποιημένοι από την πολιτική, όπως και από την πραγματικότητα, καθώς τις βιώνουν αμφότερες μόνο μέσα από τα βιντεάκια στο κινητό τους. Οι υπόλοιποι βρίσκονται μεν στην πραγματικότητα, αλλά αυτή τούς είναι απολύτως τρομακτική και αβίωτη, ενώ κάποιοι τρίτοι πιστεύουν όντως ότι ο Τραμπ θα φέρει την παγκόσμια ειρήνη, ο Γκεοργκέσκου θα κάνει τη Ρουμανία παγκόσμια υπερδύναμη, η κλιματική αλλαγή είναι μύθος και η προσσελήνωση δεν έγινε ποτέ.

Συγγνώμη, φταίει η ΤΝ για όλα αυτά; Εάν κάποιος πάει και ψηφίζει αυτό που του λέει ο (κάθε) Μασκ και πιστεύει στην κάθε μπούρδα που βλέπει στο Ιντερνετ, εάν θεωρεί πράγματι ότι ο Τραμπ είναι «αντισυστημικός» και ότι ο εχθρός είναι η Δύση και το «σύστημα» (γενικά και αόριστα), άρα θα μας σώσει ο Πούτιν και ο Σι και ο κάθε ημίμουρλος που στηρίζουν, ευθύνονται τα μποτ;

Ευθύνεται ο Μασκ που ο κόσμος ξέμεινε από αξιοπρεπείς εναλλακτικές; Που απογοητεύθηκε; Που βρέθηκε παραζαλισμένος να πιάνεται από τα μαλλιά του, σαν τους πνιγμένους;

Προφανώς και ευθύνεται το «σύστημα», όχι επειδή είναι χειρότερο από τον κάθε παράφρονα, αλλά επειδή πιάστηκε κι αυτό στον ύπνο: εάν έλεγες πριν από λίγα –ελάχιστα– χρόνια ότι ο γερμανός καγκελάριος φοβόταν ότι το Χ θα αποσταθεροποιήσει πολιτικά τη χώρα του, θα γέλαγαν και τα πόμολα στο Ράιχσταγκ.

Ομως, το «σύστημα» και οι συστημικοί πολιτικοί καβάλησαν το καλάμι των βεβαιοτήτων και της έπαρσης και σταμάτησαν να κοιτάνε γύρω τους. Το «σύστημα» απομονώθηκε από αυτούς που κυβερνά, κοιτώντας νούμερα, μιλώντας για «λεφτόδεντρα» και προστατεύοντας περισσότερο τον εαυτό του από ό,τι τους πολίτες, ξεχνώντας ότι εξαρτάται από αυτούς και αφήνοντας τον κάθε Μασκ να γιγαντωθεί περισσότερο από το ίδιο.

Τώρα ο Σολτς επικαλείται «τη συντριπτική πλειοψηφία των λογικών και αξιοπρεπών ανθρώπων», ο Μακρόν θα τρέχει να φιλάει το χέρι του Τραμπ και οι υπόλοιποι θα παρακαλάμε να μη μας βάλει στο μάτι όταν θα έρθει η σειρά μας για εκλογές.

Δεν είναι διόλου απίθανο. Αν μη τι άλλο, η ΤΝ έχει αυτό το χαρακτηριστικό: αναπτύσσεται με διαστημική ταχύτητα. Ταυτόχρονα αναπτύσσονται ταχύτατα οι τρόποι με τους οποίους αλλάζει και επιτρέπει σε κάποιους να ελέγχουν τον κόσμο, ενώ η αδράνεια όσων μένουν πίσω μετατρέπεται σε απόλυτη ακινησία.

Νεκρική σχεδόν. Rigor mortis.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News