Η βία μεταξύ ανηλίκων που μας τρόμαξε τις τελευταίες ημέρες αλλά και τα ψυχικά προβλήματα των παιδιών και των εφήβων συνδέονται σύμφωνα με τους ειδικούς (και) με την αύξηση της χρήσης των έξυπνων κινητών και των social media. Αυτό το δεδομένο αναλύεται και επιβεβαιώνεται διεθνώς, όπως και το συμπέρασμα ότι αποτελεί πρόβλημα παγκόσμιο που δεν έχει κατ’ ανάγκη ταξικά χαρακτηριστικά.
Οπως έγραψε η ιστοσελίδα του έγκυρου περιοδικού Atlantic νωρίτερα εφέτος, «το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνουν τα παιδιά σήμερα είναι εχθρικό για την ανθρώπινη ανάπτυξη». Στην ανάλυση υπό τον τίτλο «Σταματήστε τώρα το φαινόμενο της παιδικής ηλικίας που βασίζεται στα κινητά τηλέφωνα» τονίζεται μεταξύ άλλων:
—«Κάτι πήγε ξαφνικά πολύ στραβά για τους εφήβους στις αρχές της δεκαετίας του 2010. Πιθανότατα έχετε δει τις στατιστικές: Τα ποσοστά κατάθλιψης και άγχους στις Ηνωμένες Πολιτείες -που ήταν αρκετά σταθερά τη δεκαετία του 2000- αυξήθηκαν κατά περισσότερο από 50% σε πολλές μελέτες, από το 2010 έως το 2019. Το ποσοστό αυτοκτονιών αυξήθηκε κατά 48% για τους εφήβους ηλικίας 10 έως 19 ετών.
»Για τα κορίτσια ηλικίας 10 έως 14 ετών, αυξήθηκε κατά 131%: Παρόμοια μοτίβα εμφανίστηκαν περίπου την ίδια περίοδο στον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Αυστραλία, τη Νέα Ζηλανδία, τις σκανδιναβικές χώρες και όχι μόνο. Σύμφωνα με διάφορες μετρήσεις και σε διάφορες χώρες, τα μέλη της Γενιάς Ζ (γεννημένα το 1996 και μετά) υποφέρουν από άγχος, κατάθλιψη και συναφείς διαταραχές σε επίπεδα υψηλότερα από οποιαδήποτε άλλη γενιά για την οποία έχουμε στοιχεία».
O Πρωθυπουργός, κατά την ομιλία του στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ (εδώ), αναφέρθηκε στο θέμα, παρότι όσα είπε πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα. «Ηδη γινόμαστε μάρτυρες των αρνητικών επιπτώσεων της ψηφιακής τεχνολογίας και των αλγορίθμων που καθοδηγούνται από την Tεχνητή Nοημοσύνη στην ψυχική υγεία των παιδιών μας και των εφήβων μας» σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να σταθεί στη συνέχεια στα παρακάτω σημεία:
«Χρειάστηκε να περάσουν περισσότερα από 25 χρόνια ώστε να τοποθετηθούν ζώνες ασφαλείας στα αυτοκίνητα, παρά το γεγονός ότι όλα τα στοιχεία έδειχναν ότι οι ζώνες σώζουν ζωές. Βρισκόμαστε σε παρόμοια κατάσταση σήμερα όσον αφορά τα παιδιά και τους εφήβους και τη χρήση των ψηφιακών πλατφορμών και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
»Καθημερινά, παιδιά σε όλο τον κόσμο εκτίθενται σε περιεχόμενο που επιδεινώνει τα αισθήματα μοναξιάς και προάγει μη ρεαλιστικά πρότυπα ομορφιάς. Συχνά οι έφηβοί μας παρασύρονται σε εξτρεμιστικούς θαλάμους αντήχησης (eco-chambers). Ο σχολικός εκφοβισμός, που κάποτε περιοριζόταν στον πραγματικό κόσμο, έχει τώρα τον ψηφιακό του δίδυμο. Ακολουθεί τα παιδιά στο σπίτι από το σχολείο και εκδηλώνεται μέσα από τα τηλέφωνα και τα tablet στα υπνοδωμάτιά τους.
»Οι αλγόριθμοι των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ενισχύονται διαρκώς από την τεχνητή νοημοσύνη, ώστε τα παιδιά να παραμένουν προσκολλημένα στο διαδίκτυο για το μέγιστο δυνατό χρονικό διάστημα, μακριά από τον πραγματικό κόσμο του παιχνιδιού χωρίς επίβλεψη. Ολα αυτά με σκοπό το οικονομικό όφελος».
Θα συμφωνήσετε ότι ο Μητσοτάκης δεν είναι εναντίον της τεχνολογίας (άλλωστε αυτός δημιούργησε το gov.gr) ούτε είναι ένας πολιτικός που δαιμονοποιεί το επιχειρηματικό κέρδος. Η προσέγγισή του είναι σωστή. Οι γονείς που αφήνουν τα παιδιά τους στον αλγόριθμο του TikTok και του Instagram, είναι σαν να τους δίνουν το αμάξι για κόντρες στην Παραλιακή, χωρίς ζώνη ασφαλείας.
Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, μιλώντας την Τρίτη (1/10) στον ραδιοφωνικό σταθμό ΣΚΑΪ 100,3 για τις προωθούμενες διατάξεις με τις οποίες αναβαθμίζονται οι ποινές για τους γονείς (επιτέλους, θα έλεγε κανείς), μίλησε κι αυτός για το πώς επιδρούν τα κινητά:
«Το φαινόμενο δεν είναι απλώς σύνθετο, είναι κρίσιμο κοινωνικό ζήτημα που ξεκινάει από τις οικογένειες. Από μια σειρά ζητημάτων, πολύ επίκαιρων, που έχουν σχέση με τις παρέες που έχουν τα παιδιά, με το σπίτι, με το Διαδίκτυο, με τη μοναξιά των παιδιών και μια σειρά άλλα πράγματα. Δεν είναι ταξικό το ζήτημα.
»Είναι μικρά παιδιά και στα μικρά παιδιά υπάρχει η αίσθηση της ατιμωρησίας. Δεν υπάρχει το κριτήριο της αξιολόγησης μιας άδικης πράξης και υπάρχουν, δυστυχώς υπάρχουν, καθ’ έξιν παραβατικά παιδιά. Και αυτό ξεκινάει από το σπίτι. Και δυστυχώς υπάρχει η απουσία της εμπειρίας των παιδιών από την πλευρά των γονιών, η εποπτεία, που οδηγεί στο τελικό αποτέλεσμα».
Ενα ακόμη στέλεχος της κυβέρνησης, ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, απαγόρευσε τη χρήση κινητού στα σχολεία. Αυτός κι αν δεν είναι εναντίον της τεχνολογίας… Βεβαίως, η ΟΛΜΕ, εθισμένη στο «ενάντια», λίγο ήθελε να βγει με πανό για το δικαίωμα των παιδιών στα smartphone. Ψέλλισαν μερικοί εκπρόσωποί της κάτι ακαταλαβίστικά ότι δεν είχε προηγηθεί ενημέρωση αλλά τελικά το μάζεψαν. Ας συνέχιζαν θα ανταγωνίζονταν τους οδηγούς ταξί που αρχίζουν επανάσταση για ένα αυτοκόλλητο (εδώ).
Στην Ελλάδα έχουμε μάθει στο «πού είναι το κράτος» και στην καταγγελία. Στον δοκιμασμένο και χιλιοτραγουδισμένο αταβισμό της Μεταπολίτευσης που επιτρέπει στις αντιπολιτεύσεις να λαϊκίζουν ασύστολα και στον λαό να μην φταίει ποτέ και για τίποτα. Ο λαός αυτός (εμείς δηλαδή) παρότι βραβεύεται από τον δήμο της Αθήνας καλό θα ήταν να δει το πρόβλημα πέρα από τα κλισέ. Τι να κάνει δηλαδή ο Χρυσοχοΐδης; Να βάλει στη φυλακή παιδιά 12 ετών;
Αλλωστε δεν χρειάζεται και μεγάλη σοφία για να καταλάβει κανείς τον εθισμό που προκαλούν στα παιδιά τα social media στα κινητά τους. Ούτε το πώς λειτουργεί ο κύκλος της ντοπαμίνης και πώς ο αλγόριθμος μας οδηγεί σε έναν θάλαμο αντήχησης (eco chamber: νομίζεις ότι όλοι συμφωνούν μαζί σου, εφόσον η οθόνη του κινητού σου εμφανίζει μόνο αυτούς).
Αρκεί να δει κανείς γύρω του τους ενήλικες, 50άρηδες και 60άρηδες που γυρεύουν το φιξάκι της ντοπαμίνης από τα like στις φωτογραφίες τους ή στις σοφίες τους στο Facebook. Ή να θυμηθεί τον ΣΥΡΙΖΑ που πίστευε πως όλος ο λαός έβριζε τον Μητσοτάκη αλλά ήταν τελικά αυτοί, οι ίδιοι, που ο αλγόριθμος τους είχε κλειδώσει σε έναν θάλαμο αντήχησης, και χαίρονταν μεταξύ τους.
Πώς να αντισταθούν τα παιδιά όταν την πατάνε έτσι οι ενήλικες;
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News