Διαβάζοντας ότι μια 53χρονη γυναίκα από τη Γαλλία, πίστευε όντως επί ενάμιση χρόνο ότι τα είχε με τον Μπραντ Πιτ, προφανώς στην αρχή σου έρχεται να βάλεις τα γέλια. Οταν διαβάζεις ότι του έδωσε και 850.000 δολάρια για να κάνει θεραπεία καρκίνου ή κάτι τέτοιο, λες δεν μπορεί, αυτή αποκλείεται να είναι στα καλά της. Μετά το ξανασκέφτεσαι.

Εντάξει, ο Μπραντ Πιτ μπορεί να μην πίστεψες ότι είναι, αλλά δεν σου έτυχε ποτέ να γνωρίσεις κάποιον, να σχετιστείς μαζί του (στην πραγματική ή στην ψηφιακή ζωή) και μετά από μήνες -ή και χρόνια- να καταλάβεις ότι άλλος νόμιζες ότι είναι και άλλος ήταν; Το σύνηθες είναι αυτό, αν και όχι απαραίτητα σε τέτοια άκρα.

Η Αν, όπως αποφασίστηκε να ονομάζεται η συγκεκριμένη γυναίκα, είναι διακοσμήτρια εσωτερικών χώρων και μόλις είχε χωρίσει από ένα ζάπλουτο που της έδωσε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Δεν υπάρχει αναφορά προηγούμενων θεμάτων ψυχικής ή διανοητικής υγείας, μετά τα απέκτησε. Οταν χώρισε, άνοιξε λογαριασμό στο Instagram και εκεί την πλησίασε η «μαμά» του Μπραντ, η οποία άρχισε να της λέει ότι θα ταίριαζε πολύ με το γιο της. Μετά εμφανίστηκε και ο «Μπραντ» και τα πράγματα πήραν το δρόμο τους.

Με τον Μπραντ Πιτ μπορεί να μην νομίζαμε ότι τα είχαμε, αλλά συχνά οι γυναίκες βλέπουμε στο πρόσωπο ενός παντελώς άσχετου, τον Μπραντ Πιτ των φαντασιώσεών μας. Το Διαδίκτυο βοηθάει πολύ να «ζήσουμε» τέτοιες φαντασιώσεις, αλλά συμβαίνει και στην πραγματικότητα.

Μόνο στην Αμερική, 64.000 άνθρωποι (κατά πλειονότητα γυναίκες, αλλά όχι μόνο) έπεσαν θύματα διαδικτυακής «ερωτικής» απάτης το 2023, χάνοντας συνολικά ένα δισεκατομμύριο δολάρια. Το ποσό έχει διπλασιαστεί σε τέσσερα χρόνια, παρά το γεγονός ότι οι προειδοποιήσεις είναι παντού.

Γιατί, όμως οι γυναίκες πέφτουν θύματα τέτοιας (αυτ)απάτης; Για τους άντρες δεν μπορώ να πω, ας πουν οι ίδιοι. Οι άντρες, όμως, δεν μιλάνε για τέτοια θέματα, είναι του «σοβαρού» ρεπερτορίου και προφανώς στην κουλτούρα τους οι ανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές δεν θεωρούνται πολύ σοβαρά θέματα. Επίσης οι άντρες δεν παραδέχονται ότι πέφτουν θύματα, ιδιαίτερα σε «ζητήματα της καρδιάς». Αλλο αν έχουν φύγει εκατομμύρια προς κάθε πιθανή και απίθανη χώρα για «να μπορέσει να έρθει στην Ελλάδα» κάποια εξωτική δήθεν αγαπημένη.

Μια γνωστή μου, μορφωμένη και καθόλου κουτή, την πλησίασε κάποια στιγμή στα social ένας κούκλος από το Βέλγιο, διαζευγμένος με ένα παιδί, καλή δουλειά, ντροπαλός, κοσμοπολίτης και σε αναζήτηση σοβαρής σχέσης. Ο τέλειος άντρας. Η «σχέση» εξελίχθηκε ραγδαία, καθώς η συγκεκριμένη αγνόησε το ρητό που λέει ότι «όταν κάτι είναι υπερβολικά καλό για να είναι αληθινό, τότε δεν είναι αληθινό».

Δεν πρόλαβε να της φάει λεφτά, διότι μια άλλη φίλη πήρε τη φωτογραφία του, την πέρασε στο google και διαπίστωσε ότι ήταν ένας ηθοποιός από την Κολομβία. Επίσης το τηλέφωνο που χρησιμοποιούσε αυτός για την επικοινωνία τους στο whatsapp είχε κωδικό από τη Γκάνα. Η «ερωτοχτυπημένη», που ετοιμαζόταν να πάει στις Βρυξέλλες, απόρησε και η ίδια με τον εαυτό της που δεν μπήκε ποτέ στη διαδικασία να το ψάξει. Γέλασε, αλλά ξέρει ότι γλίτωσε στο «τσακ».

Δεν είναι μόνο τα αυτονόητα, η μοναξιά, η ανάγκη για έρωτα και αγάπη, η αποξένωση της εποχής και τα λοιπά, που παίζουν εδώ. Υπάρχει και κάτι ακόμη, αυτό που ονομάζεται base rate falacy, ή πλάνη της βασικής αναλογίας. Οι άνθρωποι τείνουμε να αγνοούμε τα στοιχεία και τις στατιστικές και να ερμηνεύουμε την πραγματικότητα με τον τρόπο που θέλουμε, απομονώνωντας κι απορροφώντας μόνο εκείνες τις ενδείξεις, ή λεπτομέρειες που ενισχύουν το ήδη υπάρχον αφήγημά μας.

Αυτό δεν ισχύει μόνο στα ερωτικά, είναι οριζόντιο: Ακόμη και σε πολύπλοκες γεωπολιτικές συγκρούσεις, ας πούμε, οι άνθρωποι τείνουν να απομονώνουν τις πληροφορίες και να βλέπουν μόνο καλά στη μια πλευρά και μόνο κακά στην άλλη. Στην πολιτική εξίσου· η κυβέρνηση της αρεσκείας μας δεν κάνει ποτέ λάθος, εκείνη που δεν θέλουμε κάνει μόνο λάθη. Στο Χρηματιστήριο, μιας που είναι και επίκαιρο λόγω Σημίτη, κανείς δεν στάθηκε να σκεφτεί, πριν παίξει τα ρέστα του σε κάποια απίθανη εταιρεία, ότι οι φούσκες σκάνε και σκάνε με θόρυβο. Κι ας υπήρχαν προειδοποιήσεις.

Εάν θέλεις να πιστέψεις ότι όποιος σου λέει τρία ωραία λογάκια στο Ιντερνετ σε έχει ερωτευτεί, θα το πιστέψεις· δεν θα σου περάσει από το μυαλό ότι σε δουλεύει, αν και οι στατιστικές θα σου  εξηγούν ότι κατά πάσα πιθανότητα το κάνει.

Οι άνθρωποι, επίσης, έχουμε ανάγκη να εμπιστευόμαστε, είναι δομικό μας χαρακτηριστικό αυτό, καθώς η εμπιστοσύνη είναι η βάση της δημιουργίας ανθρώπινων κοινωνιών. Το Ιντερνετ το έχει ανατρέψει αυτό σε μεγάλο βαθμό, τόσο με την παραπληροφόρηση όσο και με τη δυνατότητα καθενός να ψεύδεται πίσω από μια «περσόνα». Χωρίς εμπιστοσύνη, όμως, οι άνθρωποι διαλύονται, χάνουν το έρεισμα για να σχετιστούν με τους άλλους ανθρώπους.

«Τι δεν έβλεπα τόσον καιρό;», αναρωτιόμαστε συχνά όταν αποκαλύπτεται τελικά, πέραν πάσης αμφιβολίας ότι ένας άνθρωπος (συνεργάτης, ερωτικός σύντροφος, κ.λπ.) μας δούλευε ψιλό γαζί.

Εβλεπες, φυσικά και έβλεπες, αλλά έκανες πώς δεν έβλεπες. Οι άνθρωποι, εξάλλου, «μας τα λένε όλα γι αυτούς από τα πρώτα πέντε λεπτά», όπως θα σου πει ο κάθε πρωτοετής Ψυχολογίας. Απλώς δεν θέλεις να τους ακούσεις. Θέλεις να ακούσεις και να δεις μόνο αυτό που θέλεις και δεν σε κουνάει τίποτε από αυτό.

Η Αν, που νόμιζε επί ενάμιση χρόνο ότι τα έχει με τον Μπραντ Πιτ και ότι η σκρόφα η Αντζελίνα τού είχε δεσμεύσει τα δισεκατομμύρια και δεν είχε ο καημένος να πληρώσει το νεφρό, παραδέχτηκε ότι δεν «έχει εξοικείωση με το Ιντερνετ». Εφαγε το κράξιμο της αρκούδας, σε σημείο που το κανάλι που μετέδωσε την ιστορία της, απέσυρρε την εκπομπή. Ακόμη και σοβαροί, μεγάλοι λογαριασμοί στα social την κορόιδευαν αλύπητα. Επαθε νευρικό κλονισμό και κατάθλιψη.

Ναι, η περίπτωσή της είναι ακραία. Πρέπει, όντως, να είσαι πολύ απομονωμένος από τον κόσμο, ή σε τρελή συναισθηματική αδυναμία για να πέσεις σε κάτι τέτοιο.

Είμαστε πολύ βιαστικοί, όμως, όπως και με όλα τα άλλα, να σταυρώσουμε τους ανθρώπους επειδή δεν είναι τόσο «ψιλιασμένοι» και «ξύπνιοι» όσο απαιτείται στο σύγχρονο κόσμο. Ή, απλώς, επειδή είναι αδύναμοι. Και είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε, όταν εμείς οι ίδιοι ίσως στη ζωή μας κάνουμε χειρότερα.

Σε τελικά ανάλυση, η Αν μπορεί να έχασε 800 χιλιάρικα, αλλά της τα ‘φαγε ο Μπραντ Πιτ. Σε άλλες (και άλλους) τα τρώνε μια ζωή άνθρωποι που ζουν δίπλα τους, τους κοροϊδεύουν μπροστά στα μούτρα τους και δεν μοιάζουν με τον Μπραντ ούτε στη φαβορίτα.

Και πέρα από τα λεφτά, τους τρώνε την ίδια τη ζωή. Εν γνώσει τους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News