Αμέσως μετά τη συνάντηση με τον Τούρκο πρόεδρο Ερντογάν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε πως έδωσε εντολή στον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Δένδια να συγκαλέσει το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής. Η σύγκληση του Συμβουλίου την ερχόμενη Δευτέρα φέρνει και πάλι στην επικαιρότητα τις λειτουργίες του συγκεκριμένου οργάνου καθώς και τις διαφορές του από το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών. Η κοινή γνώμη δεν είναι εξοικειωμένη με τον θεσμό και δημιουργούνται συχνά παρεξηγήσεις ως προς τη φύση του.

Το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής είναι όργανο συμβουλευτικό της Κυβέρνησης, κατοχυρωμένο συνταγματικά. Συγκεκριμένα, το άρθρο 82 Παρ 4 του Συντάγματος προβλέπει πως «Νόμος ορίζει τα σχετικά με τη συγκρότηση, τη λειτουργία και τις αρμοδιότητες του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής με τη συμμετοχή εκπροσώπων των κομμάτων της Βουλής και προσώπων με ειδικές γνώσεις ή εμπειρία». Ο σχετικός νόμος είναι ο 3132 του 2003. Αυτός ρυθμίζει τη συγκρότηση, τις αρμοδιότητες και λειτουργίες του οργάνου.

Συνοψίζοντας τον νόμο, θα μπορούσαμε να πούμε πως έχει ιδιαίτερη σημασία ότι στο Ε.Σ.Ε.Π. δεν συμμετέχει μόνο η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών αλλά, μεταξύ άλλων, δύο εκπρόσωποι από κάθε κοινοβουλευτικό κόμμα καθώς και πρόσωπα με ειδικές γνώσεις ή εμπειρία σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Πρόκειται με άλλα λόγια για ένα όργανο που ξεφεύγει από το στενό κυβερνητικό πλαίσιο, στοχεύοντας στη συνεννόηση των πολιτικών δυνάμεων και την επεξεργασία θεμάτων σχετικών με τον στρατηγικό σχεδιασμό της εξωτερικής πολιτικής. Λειτουργεί συμβουλευτικά για την κυβέρνηση, επικεντρωμένο στην επίτευξη συναίνεσης για τα εθνικά μας θέματα καθώς και στην αξιοποίηση της σχετικής τεχνογνωσίας.

«Και γιατί όχι συμβούλιο πολιτικών αρχηγών;» θα ρωτούσε κανείς. Πρώτα πρώτα πρέπει να σημειώσουμε πως το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών δεν έχει γραπτή συνταγματική κατοχύρωση: αποτελεί μια εξέλιξη του συναφούς αλλά όχι όμοιου θεσμού του «Συμβουλίου της Δημοκρατίας» που προβλεπόταν στο καταργημένο πια άρθρο 39 του Συντάγματος μέχρι το 1986. Το συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών διαπλάστηκε από τη συνταγματική πρακτική κατά μια «συνθήκη του πολιτεύματος», μετά τα συμβούλια του 1992 για το ζήτημα της ονομασίας των Σκοπίων.

Στην παρούσα συγκυρία, η σύγκληση ενός συμβουλίου πολιτικών αρχηγών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας με πρωτοβουλία του Πρωθυπουργού θα οδηγούσε σε μια αδικαιολόγητη αναβάθμιση του ζητήματος, δραματοποιώντας την κατάσταση στις σχέσεις μας με την Τουρκία. Επιπλέον, χωρίς νομική κατοχύρωση, το Συμβούλιο πολιτικών αρχηγών δεν έχει τις εγγυήσεις απορρήτου του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, αλλά στερείται και της παρουσίας προσώπων με ειδικές γνώσεις.

Για λόγους λοιπόν συνταγματικής τάξης, χάραξης εθνικής στρατηγικής αλλά και διαχείρισης της κρίσης στις σχέσεις μας με τη γείτονα χώρα, η σύγκληση του ΕΣΕΠ την ερχόμενη Δευτέρα είναι η πλέον ενδεδειγμένη λύση.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News