Μπορεί να γίνουν πρόωρες εκλογές στην Ελλάδα, επειδή ο Ερντογάν ζητάει να αλλάξει η κυβέρνηση και να φύγει ο Μητσοτάκης; Θα μπορούσαν να «μαυρίσουν» οι ψηφοφόροι τον έλληνα πρωθυπουργό, επειδή έτσι τους καλεί να πράξουν ο Τούρκος πρόεδρος; Προφανώς όχι! Δε θα ήταν υπερβολικό μάλιστα να ισχυριστεί κανείς ότι μπορεί να συμβεί το ακριβώς αντίθετο. Να ψηφίσουν δηλαδή μαζικά αυτόν που δεν θέλει ο Ερντογάν! Οι εκλογές όμως δε θα γίνουν ούτε ως απάντηση στις δηλώσεις του τούρκου προέδρου, ούτε για να τον ευχαριστήσει ή να τον δυσαρεστήσει κανείς. Ισως γίνουν για άλλους λόγους, που σχετίζονται με όσα διαδραματίστηκαν τις τελευταίες μέρες, στη σύνοδο του ΝΑΤΟ στην Μαδρίτη. Ο πρώτος είναι η «σταθερότητα στο Αιγαίο» για την οποία μίλησε ο πρόεδρος Μπάιντεν. Και ο δεύτερος είναι η επιβεβαίωση ότι μας περιμένει ένας δύσκολος χειμώνας, με τις δραματικές συνέπειες του πολέμου στην Ουκρανία.

Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων της πρόσφατης συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στην Μαδρίτη έχει γίνει ήδη αντικείμενο σφοδρής πολιτικής αντιπαράθεσης στο εσωτερικό. Θα ήταν κοινότοπο να επισημάνει κανείς ότι μια τέτοια σύνοδος δεν προσφέρεται για εσωτερική κατανάλωση, καθώς έχει αποδειχτεί κατ’ επανάληψη ότι τα πάντα προσφέρονται για μικροκομματικές σκοπιμότητες, ιδιαίτερα σε προεκλογική περίοδο. Και το μόνο που δεν μπορεί να αμφισβητήσει κανείς σήμερα είναι ότι έχουμε μπει για τα καλά σε προεκλογική περίοδο. Έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, να δούμε πώς η σύνοδος της Μαδρίτης μπορεί να επηρεάσει το χρόνο διεξαγωγής των εκλογών στην Ελλάδα.

Ας δούμε πρώτα τι ακριβώς συνέβη στη σύνοδο:

Το ΝΑΤΟ εγκαινίασε επίσημα μια νέα στρατηγική, η οποία τοποθετεί την Ρωσία ως κύριο αντίπαλο της συμμαχίας και χαρακτηρίζει την Κίνα «στρατηγική πρόκληση». Περνάμε, έτσι, στο μεταψυχροπολεμικό κόσμο, στον οποίο Ελλάδα και Τουρκία ανήκουν εκ των πραγμάτων στην ίδια πλευρά, παρά το γεγονός ότι η Αγκυρα, για δικούς της λόγους, επιμένει και θα συνεχίσει προφανώς να συντηρεί την ένταση στο Αιγαίο.

Η «υποχρέωση», ωστόσο, της Τουρκίας να σεβαστεί την ενότητα του ΝΑΤΟ στη νέα εποχή που ξεκίνησε, εξηγεί την εκτίμηση που έκανε ο έλληνας πρωθυπουργός μετά τη σύνοδο της Μαδρίτης, ότι το καλοκαίρι δεν θα υπάρξει ένταση στα ελληνοτουρκικά στο πεδίο. Μπορεί η Τουρκία να συνεχίσει την ρητορική των προκλήσεων και των επιθέσεων, αλλά γνωρίζει καλά ότι οποιαδήποτε επιθετική κίνηση δεν θα γίνει ανεκτή. Οχι μόνο από την ίδια την Ελλάδα αλλά και από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Μπάιντεν ζήτησε σταθερότητα στο Αιγαίο και στην Συρία, υπονοώντας σαφέστατα ότι η Άγκυρα που φέρει την ευθύνη της επιθετικότητας και στα δυο αυτά πεδία, πρέπει να συνετιστεί.

Σταθερότητα στο Αιγαίο είναι αναγκαία προϋπόθεση για να γίνει οποιαδήποτε συζήτηση περί προώρων εκλογών. Το πρώτο βήμα, λοιπόν, για να μπορούν να στηθούν πρόωρες κάλπες, έγινε στην Μαδρίτη, όπου ο Ερντογάν, δίνοντας το πράσινο φως για τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ με Σουηδία – Φινλανδία, ουσιαστικά δεσμεύτηκε ότι προσδένεται στο άρμα της δυτικής συμμαχίας. Το γεγονός αυτό αναβαθμίζει μεν τη σημασία της Τουρκίας ως περιφερειακής δύναμης, δημιουργεί όμως στον Ερντογάν πολύ σοβαρές υποχρεώσεις στις οποίες θα δυσκολευτεί να ανταποκριθεί. Η ενίσχυση του ΝΑΤΟ βασίζεται στη λογική της υπεράσπισης των αρχών της ελευθερίας και της δημοκρατίας του δυτικού κόσμου. Η Τουρκία αντί να συγκλίνει με αυτές τις αρχές είναι ξεκάθαρο ότι ολοένα και περισσότερο απομακρύνεται. Για τον Ερντογάν, λοιπόν, θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να παραμένει σε μια συμμαχία της οποίας βασικές αρχές δεν είναι σε θέση να εφαρμόσει μέσα στην Τουρκία και ταυτόχρονα να αξιώνει εκπτώσεις δημοκρατικών δικαιωμάτων σε χώρες μέλη της ΕΕ, όπως η Σουηδία και η Φινλανδία, για να δώσει το «πράσινο φως» για την ένταξη τους στο ΝΑΤΟ.

Η δεύτερη παράμετρος που προκύπτει από τη σύνοδο του ΝΑΤΟ και φέρνει πιο κοντά τις πρόωρες εκλογές είναι η διαφαινόμενη παράταση του πολέμου στην Ουκρανία. Οι περισσότεροι ευρωπαίοι ηγέτες εξηγούν ότι είμαστε πλέον σε έναν επικίνδυνο και απρόβλεπτο κόσμο. Η παράταση του πολέμου σημαίνει παράταση της ενεργειακής κρίσης, ακρίβεια και οικονομική ανασφάλεια. Με αυτό το μενού, οιοσδήποτε μπορεί να αντιληφθεί ότι η παράταση της εκλογικής εκκρεμότητας και μάλιστα με απλή αναλογική, μπορεί να αποβεί καταστρεπτική.

Συμπερασματικά, γυρίζοντας από την Μαδρίτη, ο Μητσοτάκης έχει πρόσθετους λόγους να τσεκάρει στο ημερολόγιο του τις Κυριακές του Σεπτέμβρη για πρόωρες κάλπες.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News