Στην τηλεοπτική σειρά του 1983 «Το Μινόρε της Αυγής» (μια από τις καλύτερες ελληνικές σειρές, την οποία μπορεί κανείς να την παρακολουθήσει στο ERTFLIX), σε μία σκηνή που διαδραματίζεται λίγο πριν από την απελευθέρωση από τους Γερμανούς, ο Γιώργης (Ηλίας Λογοθέτης) και η Δήμητρα (Δήμητρα Ζέζα) ονειρεύονται τη ζωή τους μετά την Kατοχή. Να πάρουν ένα περίπτερο, να βάλουν στην άκρη δυο δεκάρες για να αγοράσουν ένα οικόπεδο στο Γαλάτσι και να χτίσουν ένα μικρό σπίτι. Και, κυρίως, να πάει ο γιος τους σχολείο. Να γίνει, όπως λέει με τη χαρακτηριστική του φωνή ο Ηλίας Λογοθέτης, «Επιστήμονας… Γιατρός ρε! Δικηγόρος ρε! Μηχανικός ρε!!..»

Πριν λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν οι βαθμολογίες των υποψηφίων των Πανελλαδικών Εξετάσεων και μου ήρθε αυτή η σκηνή στο μυαλό. Η διαχρονική προσδοκία των γονέων και στόχος των παιδιών: η είσοδος στο πανεπιστήμιο. Παλαιότερα το εισιτήριο για μία ανοδική κοινωνική και οικονομική πορεία. Σήμερα ίσως περισσότερο η ζώνη ασφαλείας σε μία άγνωστη και κακοτράχαλη διαδρομή, της οποίας το τέρμα δεν εξυπακούεται πλέον ότι θα είναι σε καλύτερο σημείο από την (οικογενειακή) αφετηρία.

Η πορεία ενός απόφοιτου πανεπιστημίου δεν είναι προδιαγεγραμμένη. Και όχι μόνο από την παραπάνω απαισιόδοξη οπτική της μη εξασφαλισμένης επαγγελματικής αποκατάστασης. Αλλά και από τις εναλλακτικές κατευθύνσεις που μπορεί, που καλείται να επιλέξει ο φοιτητής/απόφοιτος, σίγουρα και ο επαγγελματίας, στην πορεία. Η ταύτιση επαγγελματικού τίτλου και τίτλου σπουδών δεν είναι πια αυτονόητη. Η διασταύρωση επιστημονικών κλάδων αποδεικνύεται απρόσμενα καρποφόρα, δημιουργώντας νέες εφαρμογές των γνωστικών πεδίων που με τη σειρά τους χαράσσουν νέους επαγγελματικούς δρόμους.

Κάποια παραδείγματα: Το 2002 και το 2017 το Νόμπελ Οικονομικών απονεμήθηκε σε επιστήμονες για το έργο τους στο χώρο των συμπεριφορικών οικονομικών (Behavioral Economics), τον Ντάνιελ Κάνεμαν και τον Ρίτσαρντ Θέιλερ. Η σημασία των συμπεριφορικών οικονομικών είναι ο χώρος που συναντώνται τα οικονομικά και η ψυχολογία. Η προσθήκη και της νομικής επιστήμης οδηγεί στην συμπεριφορική οικονομική ανάλυση του δικαίου (Behavioral Economics and Law).

Για την ανάπτυξη συστημάτων αυτόματης αναγνώρισης και σύνθεσης ομιλίας επιστρατεύεται η υπολογιστική γλωσσολογία (Computational Linguistics), ενώ η ανάπτυξη αυτόνομων οχημάτων και τεχνητής νοημοσύνης απαιτεί τη συνδρομή της ηθικής φιλοσοφίας αλλά και εξειδικευμένων νομικών. Απόφοιτοι σχολών φιλοσοφίας και ανθρωπολογίας προσλαμβάνονται από συμβουλευτικές εταιρείες για να εφαρμόσουν στην αντιμετώπιση επιχειρηματικών προβλημάτων τις μεθόδους των επιστημών που έχουν σπουδάσει. Από την άλλη, ο ριζικός και ταχύτατος μετασχηματισμός των κοινωνιών και της καθημερινότητας τους αναδεικνύει την σημασία των κοινωνικών επιστημών και επεκτείνει την συνεισφορά τους σε χώρους από την δημόσια διοίκηση έως την διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού (κοινωνιολογία της εργασίας) και το μάρκετινγκ.

Ακόμα και η γαστρονομία δεν περιορίζεται στην δημιουργία εξεζητημένων και «ινσταγραμικών» πιάτων αλλά συμβάλλει σε ένα μοντέλο βιωσιμότητας, λαμβάνοντας υπόψη όλη τη διαδικασία παραγωγής και μεταφοράς της πρώτης ύλης. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι και ο συνδυασμός ψυχολογίας και γαστρονομίας. Στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ υπάρχει μάθημα με τίτλο «Ψυχολογία της Γαστρονομίας» ( Culinary Psychology), στους επισκέπτες ομιλητές του οποίου ανήκει και η Γεωργιάννα Χιλιαδάκη, σεφ του βραβευμένου εστιατορίου FunkyGourmet.

Τέλος, απρόσμενη είναι η συνεργασία βιολογίας και συντήρησης έργων τέχνης. Στο Παρεκκλήσι των Μεδίκων, στη Φλωρεντία κατά τη διάρκεια της καραντίνας χρησιμοποιήθηκαν βακτήρια για τον καθαρισμό γλυπτών του Μιχαήλ Άγγελου.

Τα παραπάνω παραδείγματα αναδεικνύουν την τάση διεύρυνσης των επιλογών που υπάρχουν, σε συνάρτηση βέβαια και με τον βαθμό ευελιξίας του κράτους, των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και των επιχειρήσεων. Επιλογές που δεν εμφανίζονται αλλά πρέπει να τις αναζητήσει κανείς κατά τη διάρκεια των σπουδών και μετά από αυτές. Η αβεβαιότητα απαιτεί ευκινησία. Στο Project Management η πλέον δημοφιλής μέθοδος είναι η agile (agility= ευκινησία) η οποία στηρίζεται στην επαναλαμβανόμενη αξιολόγηση, προσαρμογή και εκτέλεση. Η αναζήτηση εργασίας, ευτυχώς ή δυστυχώς, είναι ακριβώς αυτό. Όπως έχει πει ο Reid Hoffman, συνιδρυτής του LinkedIn, πρέπει να είναι κανείς πάντα σε έκδοση “beta”, όπως ένα software που είναι σχεδόν έτοιμο πριν όμως βγει στην παραγωγή. Χρειάζεται επανεξέταση και βελτίωση ώστε να βγει καλύτερη έκδοση. Με την είσοδο από το πανεπιστήμιο μπαίνει κανείς σε μία μόνιμη κατάσταση “beta”.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News