Αυτό το πράγμα που ξυπνάς ένα πρωί στην Ελλάδα και διαβάζεις ότι τη νύχτα μεσολάβησαν γεγονότα που ξεπερνούν σε δυστοπική φαντασία τη διεθνή κινηματογραφική παραγωγή, ίσως πρέπει να το δούμε σοβαρά κάποια στιγμή. Διότι επαναλαμβάνεται με μία ασυνήθιστη και ανησυχητική συχνότητα. Τόση που κανονικά θα έπρεπε να μας έχει θορυβήσει. Κάτι δεν πάει καθόλου καλά εκεί έξω και η ανοχή καθιστά τα πράγματα μη αναστρέψιμα.
Επιτρέψτε μου μία σειρά από προσωπικές εμπειρίες από τα χρόνια μου στην ενεργή δημοσιογραφία. Ηταν Ιανουάριος του 2008. «Αβγαλτος» ακόμη στις εφημερίδες, κλήθηκα να καλύψω για «Το Βήμα» τον θάνατο ενός νέου παιδιού – του 25χρονου Θεόφιλου Σταυράκη- που ήταν αποτέλεσμα σύγκρουσης με οπαδικά χαρακτηριστικά στην Αρτέμιδα.
Ήταν μία από τις πιο άβολες στιγμές στη ζωή μου· πόσο εύκολο είναι να παρεισφρήσεις στο περιβάλλον ενός ανθρώπου που κηδεύεται και να μάθεις περισσότερα γι’ αυτόν χωρίς να σου ανέβει το στομάχι σου στο κεφάλι από την ένταση και την ντροπή;
Λίγες εβδομάδες αργότερα θα έπεφτε νεκρός και άλλο θύμα οπαδικής βίας στην Παιανία: ο τότε 22χρονος Μιχάλης Φιλόπουλος. Η αστυνομία το περίμενε να συμβεί, αλλά αδράνησε εκ νέου.
Το 2008 έκλεισε με ένα άλλο τραγικό γεγονός, το οποίο πληροφορήθηκα από το αεροδρόμιο της Χρυσούπολης– τον τελευταίο σταθμό ενός οδοιπορικού για την κρίση, η οποία είχε ήδη συντρίψει την ελληνική επαρχία. Επρόκειτο για τη δολοφονία του 15χρονου μαθητή Αλέξανδρου Γρηγορόπουλου από τον αστυνομικό Επαμεινώνδα Κορκονέα, ένα άθλιο γεγονός που οδήγησε στη διάλυση της Αθήνας και εν τέλει συνέβαλε στην κατάρρευση της χώρας.
Ο υπογράφων ήταν επίσης παρών την ώρα που καιγόταν το κτίριο της Marfin Bank στην οδό Σταδίου, με νεκρούς την Αγγελική Παπαθανασοπούλου, τον Επαμεινώνδα Τσάκαλη και την Παρασκευή Ζούλια. Επρόκειτο για μία σκηνή που θα μνημονεύω για πάντα στη ζωή μου.
Ηταν ημέρα γενικής απεργίας –απεργούσαν βλακωδώς και τα ΜΜΕ– και μάθαμε τα νέα από το BBC. Κάποιοι ελεεινοί υπάνθρωποι τους έκαψαν ζωντανούς. Ο όχλος, δε, αντί να βρίζει τους δολοφόνους, έβριζε τους δημοσιογράφους: «αλήτες, ρουφιάνοι». Οι πλέον κόπανοι εκ του όχλου, παρεμπόδιζαν τα πυροσβεστικά να φτάσουν στο σημείο –τα «υπέροχα» μνημονιακά χρόνια. Οι υπεύθυνοι αγνοούνται ακόμη.
Μία άλλη μέρα, κατά τη διάρκεια του «Μνημονίου ΙΙ», ξυπνήσαμε και μάθαμε ότι είχε δολοφονήσει τον Παύλο Φύσσα ο μαχαιροβγάλτης της Χρυσής Αυγής, Γιώργος Ρουπακιάς, καταδικασθείς πλέον σε ισόβια κάθειρξη, μετά κόπων και βασάνων. Η αφορμή προφανώς ήταν ήσσονος σημασίας –αλλιώς θα την θυμόμασταν.
Το πανελλήνιο έχει παρακολουθήσει άφωνο και άλλα τέτοια φονικά: Τον Νάσο Κωνσταντίνου το 2017, που σκοτώθηκε, όταν τον χτύπησε αυτοκίνητο την ώρα που προσπαθούσε να ξεφύγει από χούλιγκαν που τον είχαν πάρει στο κυνήγι· τον Βούλγαρο Τόσκο Μποζατσίσκι το 2020, που έκανε απλά το λάθος να ταξιδέψει στη συμπρωτεύουσα για να δει την αγαπημένη του ομάδα· και φυσικά τον 18χρονο Aλκη Καμπανό το 2022 –επτά από τους 12 που του επιτέθηκαν, καταδικάστηκαν σε ισόβια. Και τα τρία περιστατικά συνέβησαν στη Θεσσαλονίκη –με τον νόμο, πρωτεύουσα πλέον της οπαδικής αποβλάκωσης.
Ο ιστορικός στο μέλλον που θα ερευνήσει την εποχή μας, γρήγορα θα διαπιστώσει ότι η βία περισσεύει: Θα δει την Ελένη Τοπαλούδη (έκπληκτος θα πέσει πάνω στις συγκλονιστικές φωτογραφίες όπου αγκαλιάζει τη μητέρα της η Μάγδα Φύσσα), τον Ζακ Κωστόπουλο, θανάτους παιδιών, δολοφονίες συζύγων, ερωμένων, μητέρων, πατέρων και λοιπών συγγενών και πόσα άλλα φονικά που άλλοτε αναδεικνύονται και άλλοτε υποβαθμίζονται στο καθημερινό αστυνομικό δελτίο.
Και θα υποθέσει εύλογα ότι στις ημέρες μας η ανθρώπινη ζωή μάλλον έχει χάσει τη σημασία της· ότι η απώλειά της έχει γίνει μία νέα άβολη ένταξη στο μακρύ κατάλογο του «δεν βαριέσαι»· ότι πλέον η αξία της ζωής ενός ανθρώπου δεν αποτελεί τον πυρήνα ενός πολιτισμού από τα βάθη του χρόνου που συγκλόνισε με το «αγαπάτε αλλήλους» και τη συγχώρεση.
Και έκπληκτος θα συνειδητοποιήσει ότι την ίδια μέρα που μαθαίναμε ότι βαλκάνιοι χούλιγκαν, που ήρθαν ανενόχλητοι στην Ελλάδα παρά τις σχετικές διεθνείς προειδοποιήσεις, σκότωσαν τον 29χρονο Μιχάλη Κατσουρή, στην άλλη πλευρά της χώρας ένας διανομέας (που οδηγούσε σε πεζόδρομο) γρονθοκόπησε μέρα μεσημέρι και οδήγησε τελικά στον θάνατο έναν 52χρονο περαστικό.
Το μέτρο έχει χαθεί προ πολλού. Η προστασία της ανθρώπινης ζωής οφείλει να είναι η υπέρτατη αξία σε ό,τι κάνουμε και η μόνη σταθερά στη λήψη των αποφάσεων. Δεν χρειαζόμαστε ούτε θαύματα ούτε άλματα ούτε «πολυδιάστατο και πολύπλευρο» εκσυγχρονισμό –η Ελλάδα δια πυρός και σιδήρου μετέχει στα περισσότερα κλειστά κλαμπ του πλανήτη.
Παρά μόνο στοιχειώδη επαγγελματισμό· σαν αυτόν που επιδεικνύουν στην πλειονότητά τους οι πυροσβέστες στις φωτιές, οι πιλότοι στα μαχητικά αεροσκάφη, οι δασκάλες στα νηπιαγωγεία και οι ιατροί και νοσηλευτές στην εφημερία του ΕΣΥ.
Στον κρατικό προϋπολογισμό του 2023, προβλέπονται παροχές προς τους εργαζομένους του δημοσίου ύψους 13,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 1,7 δισ. ευρώ για τη μισθοδοσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Είναι καιρός αυτά τα χρήματα να πιάσουν τόπο. Γιατί φαίνεται ότι δεν πιάνουν.
Σε ένα πρόσφατο μήνυμά του, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολομαίος σημείωνε: «Η αξία του ανθρώπου δεν συναρτάται με τις ικανότητες και την κοινωνική του προσφορά, αλλά με το γεγονός ότι είναι “άνθρωπος”, πλασμένος κατ’ εικόνα Θεού και με αιώνιο προορισμό». Και ότι «για την σωτηρία του ανθρώπου “και προφήται επέμφθησαν και νόμος εδόθη”».
* Ο Αχιλλέας Χεκίμογλου είναι συγγραφέας και ερευνητής
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News