Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι διαζευγμένη και σε σχέση. Αυτό στο παρελθόν θα ήταν ανήκουστο. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και πρώην πρωθυπουργός έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τη μητέρα των παιδιών του. Σε μία Ελλάδα που δεν βρίσκεται και πολύ μακριά πίσω στον χρόνο, δύσκολα θα στεκόταν μία αστεφάνωτη στο Μαξίμου —ο Ανδρέας θα μπορούσε να μας το εξηγήσει καλύτερα.

Εχουμε, διαχρονικά, το πιο στρέιτ κοινοβούλιο της Ευρώπης. Κανένα μέλος της εθνικής αντιπροσωπείας, σε αυτόν τον αιώνα ή στον προηγούμενο, δεν έχει δηλώσει ανοιχτά και απερίφραστα την ομοφυλοφιλία του. Αλλά και από την άλλη, κανένας από τους open gay υποψηφίους δεν έχει καταφέρει να εκλεγεί στη Βουλή. Ειδικά η συγκεκριμένη ατζέντα δεν φαίνεται να συγκινεί ούτε τους αμέσως ενδιαφερομένους. Υπήρξαν κατά καιρούς ενδιαφέρουσες υποψηφιότητες που, στην καλύτερη περίπτωση, έφτασαν στη βρύση, αλλά δεν ήπιαν νερό.

Σε αυτά τα θέματα η κοινωνία, στο σύνολο της, κάνει αργά βήματα, με μία υστέρηση δεκαετιών από την κεντρική Ευρώπη —μπορείτε να φανταστείτε στο εγγύς μέλλον έναν γκέι Πρωθυπουργό με σύμφωνο συμβίωσης ή και γάμο; Θα πείτε (και σωστά) ότι ο συντηρητισμός δεν έχει θέση όταν εγείρεται θέμα ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Απόδειξη οι νομοθετικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για το σύμφωνο συμβίωσης ομοφύλων και τον νομικό προσδιορισμό φύλου. Ομως νομίζω ότι το σύμφωνο συμβίωσης πάτησε πάνω στην ωρίμανση της κοινωνίας και ο νομικός προσδιορισμός του φύλου αφορά πολύ λίγους για να διατρέξει, ως θέμα, το σύνολο της κοινής γνώμης.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Καθημερινή» ο Αλέξης Πατέλης, επικεφαλής στο Οικονομικό Γραφείο του Πρωθυπουργού, μιλάει για την ομοφυλοφιλία του, επισημαίνοντας ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει γνωρίσει τον σύζυγό του, κατά τον τρόπο που και ο ίδιος έχει συστηθεί με την κυρία Μαρέβα Γκραμπόφσκι. Τεχνικά μιλώντας, για το ελληνικό θεσμικό πλαίσιο δεν υφίσταται σύζυγος για τον κ. Πατέλη —ο γάμος έχει τελεστεί στη Βρετανία και δεν αναγνωρίζεται με βάση το εθνικό μας δίκαιο.

Ο κ. Πατέλης είπε και κάτι ακόμα που προκάλεσε αντιδράσεις γνωστών μελών της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας: «Το μεγαλύτερο πρόβλημα ενός ομοφυλόφιλου στην Ελλάδα σήμερα, κατά την άποψη μου, δεν είναι κατά βάση νομοθετικό —αν και υπάρχουν ακόμα προφανώς περιθώρια βελτίωσης ειδικά στον εργασιακό τομέα— αλλά κυρίως ζήτημα ορατότητας. Δεν έχουμε διαφορετικές εικόνες ελλήνων ομοφυλόφιλων, δεν έχουμε την εικόνα ενός γκέι ποδοσφαιριστή, μιας λεσβίας σε ένα χωριό, ενός γκέι σπασίκλα, μιας λεσβίας κωμικού —πόσο μάλλον αμφίφυλων, τρανς ή intersex».

Η κριτική προς τη θέση Πατέλη εστιάζεται στο ανεπαρκές νομοθετικό πλαίσιο, όχι για τα εργασιακά, που πράγματι είναι ρυθμισμένα, αλλά σε θέματα όπως ο γάμος και η τεκνοθεσία. (Η πρόταση για συνταγματική επιταγή με την οποία απαγορεύονται οι έμφυλες διακρίσεις ήταν καινοφανής και δεν είναι καν διαδεδομένη στον παγκόσμιο συνταγματικό χάρτη. Οι λόγοι για τη μη υιοθέτησή της αφορούν κυρίως τον Στρατό και την Εκκλησία, ενώ θα άνοιγαν τον δρόμο για πρόβλεψη εξάλειψης και άλλων πιθανών και απίθανων διακρίσεων.)

Το debate, πριν γίνει πολιτικό, είναι εξόχως φιλοσοφικό. Πώς, αλήθεια, πρέπει να γίνονται οι τομές στο Δίκαιο; Πρέπει η πολιτική βούληση να προηγείται ή να έπεται της κοινωνικής επιταγής; Τι θα συνέβαινε αν μία κυβέρνηση υπάκουε στην κοινή λογική και στο ανθρωπιστικά ορθό, θεσπίζοντας τον γάμο ομοφύλων, αλλά την ίδια στιγμή έβρισκε απέναντί της το συντηρητικό πλειοψηφικό κομμάτι της κοινωνίας; Είναι προφανές ότι οι κυβερνήσεις πρώτα σταθμίζουν το πολιτικό κόστος και μετά το κοινωνικό όφελος. Αυτό συχνά είναι άδικο. Και ανήθικο. Όμως κάπως έτσι μετριέται η απόσταση που χωρίζει το ιδεατό από το εφικτό.

Εν προκειμένω ο Πατέλης έχει τα δίκια του. Οταν εμφανιστούν ο γκέι ποδοσφαιριστής και η λεσβία στο χωριό, η κοινωνία δεν θα είναι απλώς πιο ώριμη, θα είναι και πιο πιεστική για το επόμενο βήμα και η πολιτική ατολμία θα μετατραπεί σε βούληση. Στο πλαίσιο αυτό, το coming out του Πατέλη έχει την αξία του. Είναι στο Μαξίμου, δίπλα σε έναν Πρωθυπουργό που προέρχεται από τη συντηρητική παράταξη —κάποιοι στην Πειραιώς θα έχουν να λένε και να γκρινιάζουν. Και αν βάλουμε από δίπλα και τον Νικόλα Γιατρομανωλάκη, τον γενικό γραμματέα Σύγχρονου Πολιτισμού, βλέπουμε ότι για πρώτη φορά έχουμε δύο open gay κρατικούς αξιωματούχους και μάλιστα σε κεντροδεξιά κυβέρνηση. Ναι, το ξέρω, είναι ένα μικρό βήμα σε ένα γκρίζο τοπίο. Αλλά πριν από μερικά χρόνια, το τοπίο ήταν θεοσκότεινο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News