Λίγες ημέρες αφότου πέθανε (και) η μητέρα μου, πέρα από όλα τα άλλα, άρχισα να νιώθω έναν γενικευμένο και απροσδιόριστο φόβο: Οτι θα πεθάνω, ότι θα αρρωστήσω, ότι κάτι θα πάει στραβά και δεν θα μπορέσω να το αντιμετωπίσω, ότι γενικά δεν μπορώ να αντιμετωπίσω τίποτε. Επειδή είμαι πρακτικός άνθρωπος, μόλις το συνειδητοποίησα, αμέσως άρχισα να γκουγκλάρω και να μιλάω με ανθρώπους που εμπιστεύομαι τη γνώμη και την κρίση τους.

Είναι απόλυτα φυσιολογικό αυτό που μου συνέβη, έμαθα λοιπόν, είναι μέρος αυτού του είδους πένθους, έμεινα εντελώς ορφανή τελικά, και αυτό, παρότι δεν θα έπρεπε να έχει απολύτως καμία σημασία στα 50+, φέρει έναν εσωτερικό και βαρύ συμβολισμό. Περνάει με τον καιρό, όμως.

Στην Ελλάδα, πάλι, είμαστε γενικώς ορφανοί και δεν εννοώ από φυσικούς γονείς, εννοώ ως λαός από τον «γονέα» που θα όφειλε να είναι το κράτος μας για μας. Γι’ αυτό και ζούμε μέσα σε έναν γενικευμένο φόβο διαχρονικά. Και στην περίπτωσή μας, αυτό δεν περνάει με τον καιρό, γίνεται χειρότερο, διότι μας εμποτίζει γενιά με τη γενιά όλο και πιο βαθιά.

Ερχεται καύσωνας, θα λιώσουμε· έρχεται χιόνι, θα θαφτούμε· έρχεται αέρας, θα καούμε· δεν έρχεται τίποτε, αποκλείεται, ΚΑΤΙ θα γίνει. Και όταν γίνουν όλα αυτά, δεν θα υπάρχει κανείς να μας προστατεύσει. Δεν είμαστε παρανοϊκοί. Ισχύουν σε μεγάλο βαθμό όλα αυτά. Και τα δυσοίωνα σενάρια, αλλά και το γεγονός ότι είμαστε απροστάτευτοι.

Ολα τα φυσικά φαινόμενα μας πιάνουν πάντα απροετοίμαστους, ως πράγματα που συμβαίνουν για πρώτη φορά: η ζέστη το καλοκαίρι εξίσου με το κρύο τον χειμώνα καταφέρνουν πάντα να μας εκπλήσσουν, σαν να μην έχουν ξανασυμβεί ποτέ.

Το καλύτερο στο οποίο μπορούμε να ελπίζουμε είναι ένας ωραιότατος αγώνας τένις –μετά την όποια καταστροφή– στον οποίο οι διάφοροι δημόσιοι παράγοντες θα πετάνε το μπαλάκι της ευθύνης ο ένας στον άλλον. Εσχάτως, δε, μετά το φιάσκο της Αττικής Οδού, μπήκαν στο παιχνίδι και ιδιωτικοί φορείς, ενώ μετά τα Τέμπη η κουβέντα περί ευθύνης πήρε σουρεαλιστικές διαστάσεις.

Η γενική κρατική ανικανότητα εντυπωσιάζει κάθε μα κάθε φορά και τις κυβερνήσεις, οι οποίες αντιμετωπίζουν το κράτος σαν έναν καφκικό, αυτόνομο Λεβιάθαν, τον οποίον είναι ανίκανες να ελέγξουν ή να διαχειριστούν. Ενα κράτος που δεν ανήκει στην αρμοδιότητα κανενός. Από παιδί ακούω για το «βαθύ κράτος», πρώτα ήταν της ΝΔ, μετά ήταν του ΠΑΣΟΚ, μετά του ΣΥΡΙΖΑ, μετά πάλι της ΝΔ, τώρα έχω χάσει τη μπάλα, δεν ξέρω ποιανού είναι, δεν έχει πλέον και σημασία.

Σημασία έχει ότι την Ελλάδα, όταν πάει κάτι καλά, την κυβερνάει ο τάδε, όταν όμως πάνε χίλια πράγματα στραβά, την κυβερνά το «βαθύ κράτος», μπροστά στο οποίο στεκόμαστε όλοι ανήμποροι.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν εξελέγη προ τετραετίας, μας υποσχέθηκε επιτελικό κράτος. Μια θητεία, δύο εκλογικές αναμετρήσεις, μερικές καταστροφές και 63 υπουργούς και υφυπουργούς αργότερα, ο Λεβιάθαν της δημόσιας διοίκησης έχει κάνει αφίσα τις εξαγγελίες εκείνες και τις πετάει βελάκια για να περνάει την ώρα του, όταν δεν καταπίνει εμάς αμάσητους. Το επιτελικό κράτος δεν χρειάζεσαι 63 υπουργούς για να σου το τρέξουν, μην ξεχάσουμε και τα αυτονόητα…

H κυβέρνηση που θα μπορούσε να ελέγξει αποτελεσματικά το κράτος που διοικεί, θα έκανε στην Ελλάδα όλη τη διαφορά

Κι όταν λέμε «λιγότερο κράτος», φτάνουμε να εννοούμε λιγότερη δημόσια Υγεία και Παιδεία, ακριβώς αυτά στα οποία θα έπρεπε να υπάρχει περισσότερο κράτος, ενώ η ίδια η δημόσια διοίκηση εν πολλοίς παραμένει ανέγγιχτη.

Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση που θα μπορούσε να ελέγξει αποτελεσματικά το κράτος που διοικεί, θα έκανε στην Ελλάδα όλη τη διαφορά. Θα άλλαζε τη χώρα. Δεν έχει υπάρξει αυτή η κυβέρνηση, διότι είναι πολλές οι ψήφοι και επίσης είναι και πάρα πολύ βολικό αυτό που συμβαίνει: «Δεν φταίμε εμείς, φταίει ο υπάλληλος τάδε, της δείνα υπηρεσίας, στο Χ υπουργείο, γραφείο 453, 5ος όροφος». Φταίει ο «σταθμάρχης»… Ποιανού είναι ο υπάλληλος, δικός μου;

Και κάπως έτσι, έρχεται καύσωνας και δεν κουβεντιάζουμε τίποτε άλλο. Εχουμε εθιστεί στον τρόμο, αλλά και στην τρομολαγνεία επίσης. Τα ΜΜΕ τη δουλειά τους κάνουν, πουλάνε αυτό που αγοράζεται: τέσσερις ημέρες πριν από τον ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟ από όλους καύσωνα, σου τον κάνουν ενδοφλέβιο από το πρωί ως το βράδυ, ξέρουν και οι πέτρες ότι έρχεται καύσωνας, αλλά όταν έρθει και πέσει το ρεύμα από τα air condition, ή (το απεύχομαι) πεθάνουν άνθρωποι, θα στεκόμαστε όλοι έκπληκτοι και θα λέμε «πω… καύσωνας τον Ιούλιο στην Ελλάδα».

Και όταν έρθει χιόνι, θα φταίνε οι μετεωρολόγοι, η κλιματική αλλαγή, ο ανάδρομος Ερμής, άπαντες θα φταίνε που θα παγιδευτούμε στα σπίτια και τους δρόμους, λες και ζούμε στη βόρεια Νορβηγία. Στην οποία, παρεμπιπτόντως, οι άνθρωποι δεν παγιδεύονται, παράξενα πράγματα συμβαίνουν στον κόσμο.

Δεν παλεύεται αυτό. Είσαι πραγματικά ανίκανος μπροστά του, διότι είναι ένα πολυπλόκαμο τέρας που το πολεμάς με ένα ραβδί. «Πήγαινε να κάνεις αυτό, να δεις εκείνο, να ζητήσεις ευθύνες για το άλλο», λες και σου απαντάει ο πολίτης «τι, και να μπλέξω με το Δημόσιο; Ας πεθάνω καλύτερα». Πράγμα το οποίο συμβαίνει ενίοτε και κυριολεκτικά. Το κράτος μάθαμε ότι είναι εχθρικό προς εμάς κι έτσι γίναμε κι εμείς εχθρικοί προς αυτό. Οχι, δεν είναι δική μας ευθύνη να φτιάξουμε αυτήν τη σχέση, λυπάμαι. Οι φροντιστές φτιάχνουν τη σχέση.

Ας περιμένουμε, λοιπόν, τρομοκρατημένοι τον καύσωνα που θα ξεράνει τα πάντα και μετά τους αέρηδες του Αυγούστου που θα τα κάψουν, σαν ορφανά και απροστάτευτα που είμαστε. Και στο ενδιάμεσο θα κουνάμε δεξιά κι αριστερά το κεφάλι, παρακολουθώντας το μπαλάκι να πηγαίνει πέρα-δώθε. Με 63 υπουργούς και υφυπουργούς, το τουρνουά θα έχει πολύ ενδιαφέρον.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News