Τι ήταν το «Μένουμε Ευρώπη»; Αυθόρμητο κίνημα; Πολιτική κίνηση; Μια ευρεία κουβέντα με κοινή συνισταμένη για την πορεία της χώρας; Νομίζω τίποτα από όλα αυτά. Ηταν ένα σύνθημα. Μια υπαρξιακή διαπίστωση. Μια σαφής δήλωση πολιτών από διάφορους χώρους που διέκριναν τον κίνδυνο εκτροχιασμού της χώρας από τη μεγαλύτερη πολιτική αλητεία που διαπράχθηκε στη Μεταπολίτευση: το δημοψήφισμα του Αλέξη Τσίπρα. Γι’ αυτό, άλλωστε, τότε αρχίσαμε να μιλάμε για «μέτωπο λογικής».

Επρόκειτο για ομοιογενές κοινό. Με λίγο έως πολύ κοινές απόψεις για ένα εύρος θεμάτων, από τον γάμο ομοφύλων μέχρι την πράσινη ανάπτυξη. Και αν οι συγκεντρώσεις πραγματοποιούνταν μερικά χρόνια αργότερα, θα ήταν Covid free, καθώς άπαντες θα είχαν εμβολιαστεί. Πολλοί έβλεπαν, τότε, με συμπάθεια το «Ποτάμι», στη συνέχεια ακολούθησαν, σχεδόν στο σύνολό τους, τον Μητσοτάκη, κάποιοι παρέμειναν στο ΠΑΣΟΚ. Ωστόσο, οι του «Μένουμε Ευρώπη» δεν συνομίλησαν μεταξύ τους κομματικά. Δεν υπήρχε, άλλωστε, χρόνος για κάτι τέτοιο. Επίσης λοιδορηθήκαν από την άλλη πλευρά. «Γερμανοτσολιάδες που όφειλαν να πληρώσουν τον λογαριασμό». Α, και δεν προσκλήθηκαν στη μεγάλη συναυλία στο Σύνταγμα, εκεί όπου ο βάρδος έλεγε ότι αυτός ο λαός χρωστάει μόνο στους ποιητές του. Ναι, η αλήθεια είναι ότι οι «Μένουμε Ευρώπη» αισθάνθηκαν εκείνη την περίοδο οργή, φόβο, ίσως και μοναξιά.

Την Πέμπτη διοργανώνεται στο Ινστιτούτο Γκαίτε μια εκδήλωση με τίτλο «Μένουμε Ευρώπη; Υποκλοπές, δικαιώματα και κράτος δικαίου». Την επιμέλεια της εκδήλωσης έχουν, πράγματι, ακαδημαϊκοί που βρέθηκαν εκείνη την περίοδο απέναντι από το «Μένουμε Ευρώπη». Τι δηλώνει, στα αλήθεια, ο τίτλος της εκδήλωσης; Εμπεριέχει ειρωνεία; Ο καθένας μπορεί να το εκλάβει όπως θέλει. Ισως να θέλουν να κουνήσουν το δάχτυλο σε εκείνους που συντάχθηκαν μαχητικά πίσω από το σύνθημα, αλλά δεν είπαν κουβέντα για θέματα που περιγράφονται στον τίτλο. Ο Νίκος Αλιβιζάτος και ο Ευάγγελος Βενιζέλος σίγουρα δεν ανήκουν σε αυτούς.

Και όμως, έγινε θέμα.

Ολα ξεκίνησαν από μια ανάρτηση της καθηγήτριας Βάσως Κιντή, η οποία καλεί τους Αλιβιζάτο και Βενιζέλο να πάρουν αποστάσεις, τουλάχιστον από τον τίτλο της εκδήλωσης, καθώς με τη συμμετοχή τους θα βρεθούν δίπλα σε ανθρώπους που εναντιώθηκαν ή λοιδόρησαν το «Μένουμε Ευρώπη». Ομοίως αντέδρασε και ο Γιώργος Φλωρίδης. «Μένουμε Ευρώπη; Εμείς ναι. Κάποιοι φαίνεται να σκέφτονται το “Πάμε Βενεζουέλα”. Εμείς όχι.» Ο δε Αρίστος Δοξιάδης επετέθη στον Βενιζέλο γράφοντας ότι η εκδήλωση δεν είναι επιστημονική και ο ίδιος συγχέει την ιδιότητα του επιστήμονα με εκείνη του πολιτικού.

Ο Βενιζέλος απάντησε ότι δεν γνώριζε τον τίτλο της εκδήλωσης, αλλά δεν τον βρίσκει αντίθετο. «Προφανώς το υπονοούμενο ερώτημα είναι αν το αξιακό και θεσμικό ζητούμενο της αντίδρασής μας του Ιουλίου του 2015, διατηρείται σε ισχύ και σήμερα. Η απάντησή μου είναι ότι προφανώς διατηρείται σε ισχύ. Η αντίδρασή μας, πάντως η δική μου, δεν ήταν ούτε συγκυριακή, ούτε φευγαλέα, ούτε μικροκομματική».

Παρενέβη η Αννα Διαμαντοπούλου που έγραψε στα σχόλια της ανάρτησης Βενιζέλου: «Εκπλήσσομαι και διαφωνώ με την επιλογή ενός τίτλου που επαναφέρει ένα ζήτημα που δεν τίθεται από κανέναν πλέον. Ξέρεις καλά ότι μένει το σύνθημα όσο και αν προσπαθήσεις να το αναλύσεις μετά. Μένουμε Ευρώπη. Τελεία και παύλα». Για να της απαντήσει ο Βενιζέλος: «Μένουμε Ευρώπη αλλά δεν ανεχόμαστε προσβολές των θεμελιωδών δικαιωμάτων και των εγγυήσεων του κράτους δικαίου για να μη επωφεληθούν πολιτικά οι αντίπαλοι του “Μένουμε Ευρώπη” την περίοδο 2015-2019».

Εννοείται ότι ο Βενιζέλος θα πάει στην εκδήλωση που, έτσι όπως διαφημίστηκε, θα έχει και ευρεία απήχηση. Γι’ αυτό δηλώνει και «απελεύθερος» από κομματικά δεσμά, αποδεικνύοντάς το συνεχώς. Δεν είναι άλλωστε και ο τύπος που υπακούει σε τέτοιου είδους παραινέσεις –για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω αν υπακούει καν σε παραινέσεις τρίτων. Και η συγκεκριμένη εκδήλωση, τουλάχιστον έτσι όπως φαίνεται από τους συμμετέχοντες, δεν είναι κομματική.

Αδυνατώ να κατανοήσω τις αντιδράσεις που, αν μη τι άλλο, έχουν μέσα τους ένα διχαστικό αντιδάνειο από εκείνη την περίοδο. Αφήνω στην άκρη τη συμμετοχή του Νίκου Αλιβιζάτου, τον οποίο ο Βενιζέλος θα προσέβαλε αν απείχε από την εκδήλωση. Και να δεχθώ ότι ο τίτλος είναι κακός, ποτίστηκε με ειρωνεία από κάποιους που πολέμησαν το «Μένουμε Ευρώπη». Πείτε μου στ’ αλήθεια, υπάρχει καλύτερος άνθρωπος για να πάει και να τους βάλει στη θέση τους;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News