Η αντιπαράθεση του υπουργού Υποδομών, Χρήστου Σπίρτζη, με την μεγαλύτερη εταιρεία στον χώρο των εφαρμογών μίσθωσης οχημάτων στην Ελλάδα, με το (Taxi)Beat, είναι γνωστή. Ωστόσο τις τελευταίες ημέρες απέκτησε ένα ενδιαφέρον νέο επεισόδιο.

Κατά την παρουσίαση (που συνοδεύτηκε και από τις αντίστοιχες διαρροές) ενός ακόμη εκκεντρικού νομοσχεδίου για τη ρύθμιση της σχετικής αγοράς, ο υπουργός άλλαξε πίστα. Προσπαθώντας να αντικρούσει τις κατηγορίες ότι το πλαίσιο αυτό θα δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ’ όσα θα λύσει, μας μίλησε για κάτι άλλο: Ισχυρίστηκε ότι στη μετοχική σύνθεση της εταιρείας που διαχειρίζεται το (Taxi)Beat συμμετέχουν offshore εταιρείες. Που, όπως είπε, «δεν αφήνουν ούτε ένα ευρώ στην χώρα».

Αρχικά, η ύπαρξη εξωχώριων εταιρειών, παρότι πράγματι είναι μια ένδειξη ότι κάποιος έχει κάτι να κρύψει, δεν αποτελεί από μόνη της παρανομία, δεν σημαίνει αυτομάτως διαφθορά, φοροδιαφυγή ή αξιόποινες πράξεις.

Σε κάποιες περιπτώσεις συμβαίνει για άλλους, λιγότερο «σέξι» λόγους, όπως η εξασφάλιση πατεντών ή για να προστατεύεται η ταυτότητα εργαζομένων ή προμηθευτών. Η Δικαιοσύνη και η φορολογική διοίκηση κρίνουν τι και πώς γίνεται στην κάθε περίπτωση. Και το υπουργείο Υποδομών δεν είναι δικαστήριο, ούτε ανεξάρτητη Αρχή.

Πέρα κι από αυτό, το πρόβλημα των offshore είναι εξαιρετικά περίπλοκο. Μια καλή αρχή για τον κ. Σπίρτζη ή όποιον άλλο θέλει να μελετήσει το θέμα και να δώσει λύσεις είναι δυο θαυμάσια βιβλία.

Αφενός το βιβλίο του δημοσιογράφου Νίκολας Σάξον «Offshore: Τα νησιά των θησαυρών», που αφηγείται την ιστορία του πώς φτάσαμε στην δημιουργία των φορολογικών παραδείσων, από τις προσπάθειες δυο άγγλων κτηνοτρόφων του 19ου αιώνα να κρύψουν τα κέρδη τους ως την αυστηρή νομοθέτηση του τραπεζικού απορρήτου στην Ελβετία και το Big Bang του 1986. Επιπλέον, εξηγεί τις δομές και τις σφαίρες επιρροής των φορολογικών παραδείσων σήμερα καθώς και το γιατί αυτοί είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμμορφωθούν.

Αφετέρου, υπάρχει ο «Κρυμμένος πλούτος των εθνών» του γάλλου οικονομολόγου, μαθητή του Τομά Πικετί, Γκάμπριελ Ζούκμαν. Ο Ζούκμαν, ερευνητής στο Μπέρκλεϊ, και ο μόνος οικονομολόγος που έχει ασχοληθεί με το φαινόμενο, αναλύοντας στοιχεία της CreditSuisse υπολόγισε ότι τουλάχιστον το 8% του παγκόσμιου πλούτου είναι κρυμμένο σε φορολογικούς παραδείσους. Μάλιστα σε κάποιες χώρες, όπως πχ. στη Ρωσία το ποσοστό αυτό φτάνει το 52%.

Πρόκειται για ένα πελώριο πρόβλημα που οξύνει την ανισότητα πλούτου και εισοδήματος παγκοσμίως. Πώς λύνεται; Οι λύσεις είναι γνωστές, μα δύσκολα εφαρμόσιμες. Απαιτούν τη συνεννόηση μεταξύ πολλών χωρών, ώστε να ασκηθεί πίεση προς τους φορολογικούς παραδείσους. Για παράδειγμα, στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και στις ΗΠΑ αντιστοιχεί περίπου το μισό παγκόσμιο ΑΕΠ. Αν έθεταν κοινούς αυστηρούς κανόνες και αντιμετώπιζαν το πρόβλημα κεντρικά, αυτό θα ήταν αποτελεσματικό.

Είναι παραπάνω από σαφές ότι το πρόβλημα αυτό δεν θα λυθεί με το φιλόδοξο νομοσχέδιο του κ. Σπίρτζη. Χωρίς ιδιαίτερη σκέψη θα στοιχημάτιζε κάποιος ότι ο πλούτος των εθνών θα παραμείνει ασφαλώς κρυμμένος και μετά το όποιο νομοθέτημα.

Οπότε τι θα μείνει από όλα αυτά; Θα μείνει η επίθεση ενός υπουργού κατά μιας συγκεκριμένης επιχείρησης, χωρίς καν απτά στοιχεία. Θα μείνει η θέσπιση παράλογων κανόνων σε μια νέα αγορά που δημιουργήθηκε εξολοκλήρου από την τεχνολογική εξέλιξη και παρουσιάζει προοπτικές, μάλιστα σε μια χώρα που εναγωνίως αναζητά 100 δισ. άμεσων ξένων επενδύσεων. Θα μείνει το ότι, σύμφωνα με τη φημολογία για το περιεχόμενο του νόμου, για να καλέσεις ταξί από το κινητό σου, θα πρέπει να έχεις κάνει πρώτα αίτηση στο υπουργείο.

Περίφημα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News