Διαβάζουμε ότι οι τράπεζες διαθέτουν (ή θα διαθέσουν) προς πώληση σε funds πακέτα κόκκινων καταναλωτικών δανείων σε εξαιρετικά χαμηλές τιμές (π.χ. 10%).  Σε αυτό το πλαίσιο, καταθέτω μια πρόταση κάπως αιρετική αλλά με πολλά πλεονεκτήματα.

Θα μπορούσε το ελληνικό Δημόσιο να αγοράσει τα δάνεια, να προχωρήσει σε σημαντική ελάφρυνση των χρεών των πολιτών και να εισπράξει το υπόλοιπο μέσω του Taxis.

Τονίζω εξαρχής ότι όποιο καταναλωτικό δάνειο πουληθεί σε fund θα εξοφληθεί μόνο μερικώς, αφού προηγηθεί γενναίο κούρεμα, το ύψος του οποίου θα είναι προϊόν συμβιβασμού μεταξύ δανειολήπτη και fund. Το κούρεμα, δηλαδή, είναι έτσι κι αλλιώς στο πρόγραμμα. Η πρότασή μου λοιπόν δεν είναι πρόταση κουρέματος αλλά ένας κοινωνικά ωφέλιμος και διαφανής τρόπος υλοποίησης του ήδη δρομολογημένου κουρέματος.

Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Γνωρίζουμε πως οι τράπεζες εμφανίζονται πρόθυμες να πουλήσουν (ξεφορτωθούν) τα καταναλωτικά δάνεια σε πολύ χαμηλές τιμές. Κατά τη διάρκεια της κρίσης οι τράπεζες ανέλαβαν πολλές προβλέψεις, δηλαδή κατέγραψαν σοβαρές ζημιές στους ισολογισμούς τους για μεγάλο μέρος των κόκκινων δανείων. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν σήμερα να πουλήσουν τα δάνεια εισπράττοντας ένα μικρό μόνο τμήμα της ονομαστικής αξίας του δανείου χωρίς να εγγράψουν νέες ζημιές και, το κυριότερο, χωρίς να επιδεινωθεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια που είναι και το ζητούμενο.

Τα δεδομένα:
• Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Τραπέζης της Ελλάδος, τα καταναλωτικά δάνεια που έχουν καταγγελθεί είναι περίπου €10 δισ. (σελ. 23) και οι τράπεζες έχουν αναλάβει προβλέψεις περίπου 80% (σελ.58). Δηλαδή, οι τράπεζες θα μπορούσαν να διαγράψουν το 80% της οφειλής χωρίς να υποστούν περαιτέρω ζημιές. Ακόμα, θα μπορούσαν να διαγράψουν το 84% της οφειλής χωρίς να επιδεινωθεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια.
• Οι Τράπεζες έχουν αναλάβει την υποχρέωση να μειώσουν κατά 40 δις τα κόκκινα δάνεια μέχρι το τέλος του 2019 (σελ.43). Βασικό εργαλείο της μείωσης των κόκκινων δανείων είναι η πώλησή τους σε εξειδικευμένα funds.
• Σύμφωνα με δημοσιεύματα, τα funds έχουν προσφέρει πολύ χαμηλές τιμές αγοράς από 5%-15% της ονομαστικής αξίας των δανείων. Αν οι τράπεζες πουλήσουν τα κόκκινα καταναλωτικά δάνεια στο 10%, θα υποστούν μια μικρή και διαχειρίσιμη επιδείνωση της κεφαλαιακής τους επάρκειας.
• Η διαδικασία πώλησης των κόκκινων δανείων από τις τράπεζες σε funds, όπως και κάθε τι στη χώρα μας προχωρά αργά και αντιμετωπίζεται από την κοινωνία με καχυποψία.

Καχυποψία που θα ενταθεί, καθώς ο μέσος δανειολήπτης, που δεν κατέχει τις απαραίτητες τεχνικές γνώσεις, αδυνατεί να κατανοήσει γιατί το fund αγοράζει από την Τράπεζα το δάνειό του στο 10% και στον ίδιο δεν δίνεται αυτή η δυνατότητα.

Αφού το fund αγοράσει τα δάνεια σε κάποια τιμή (π.χ. 10%), στη συνέχεια θα προσπαθήσει να επιτύχει συμβιβασμό με τον δανειολήπτη, ώστε να εισπράξει π.χ. το 30%1 του δανείου, κουρεύοντας το υπόλοιπο 70%. Αυτή η διαδικασία μπορεί να θεωρείται από κάποιους ακραία κερδοσκοπία, δεν είναι όμως. Διότι το fund από κάποιους δανειολήπτες θα εισπράξει 30%, από άλλους 20% και από άλλους μηδέν. Επίσης, θα έχει πολλά έξοδα και θα χρειαστούν χρόνια για να εισπράξει ό,τι μπορεί να εισπραχθεί. Αν συνυπολογιστούν όλα αυτά καθώς και το ρίσκο που αναλαμβάνει, ίσως, τελικά, η ετήσια απόδοση του fund στο επενδυμένο κεφάλαιο να μην είναι και τόσο υψηλή. Αλλά αυτό που θα μείνει στα social media και στην κοινωνία είναι πως τα «κοράκια» αγόρασαν τα δάνεια για ένα κομμάτι ψωμί (10%) και πήραν από τους δανειολήπτες τα τριπλάσια (30%).

Και από την άλλη μεριά, ο πολίτης-δανειολήπτης εύλογα ανησυχεί για τις μεθόδους που θα χρησιμοποιήσει το fund για να εισπράξει τα οφειλόμενα. Η αλήθεια, βέβαια, είναι πως κανένα fund δεν προτιμά να τρέχει σε δικαστήρια ή να κάνει κατασχέσεις. Κύρια μέθοδος προσέγγισης θα είναι ο συμβιβασμός με γενναίο κούρεμα. Ο πολίτης που έχει ταμειακά τη δυνατότητα, θα μπορεί να εξοφλήσει πλήρως το δάνειό του δίνοντας μόλις το 25% π.χ. Και προφανώς, οι πρώτοι, με τους οποίους θα επιτευχθεί ευνοϊκός συμβιβασμός, θα είναι οι στρατηγικοί κακοπληρωτές, όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα αλλά δεν ανταποκρίνονται στις υποχρεώσεις τους. Αλλωστε και σήμερα οι τράπεζες προσφέρουν μεγάλο κούρεμα στους δανειολήπτες που εμφανίζονται πρόθυμοι να καταβάλουν αμέσως μέρος των οφειλόμενων.

Οπότε, ποιοι δεν θα επωφεληθούν από το μεγάλο κούρεμα των καταναλωτικών δανείων; Ποιοι θα υποστούν τη μεγαλύτερη πίεση από τα funds για να εξοφλήσουν τις οφειλές τους; Κατά κύριο λόγο οι χαμένοι της κρίσης, εκείνοι που δεν έχουν τη δυνατότητα να εξασφαλίσουν ούτε το 25% των οφειλόμενων, για να γλυτώσουν από άλλους μπελάδες, ίσως και δικαστικές περιπέτειες. Δηλαδή οι πιο αδύναμοι οικονομικά πολίτες-δανειολήπτες.

Ας δούμε λοιπόν την εναλλακτική προσέγγιση:

Το ελληνικό Δημόσιο αγοράζει στο 10% τα κόκκινα καταναλωτικά δάνεια – ενδεικτικό το νούμερο, η τιμή πάντως πρέπει να είναι ανταγωνιστική της τιμής που έχουν προσφέρει τα funds για το χαρτοφυλάκιο των κόκκινων καταναλωτικών δανείων. Κόστος 1 δισ. ευρώ

Στη συνέχεια κουρεύει όλα τα δάνεια κατά 85% και περνά τη σχετική οφειλή στο taxis σε 7 ετήσιες δόσεις. Με αυτόν τον τρόπο:
• Οι τράπεζες απαλλάσσονται από 10 δισ. ευρώ κόκκινα δάνεια που αποτελούν ένα τέταρτο του συνολικού στόχου για την τριετία 2017-2019.
• Οι δανειολήπτες ανακουφίζονται σημαντικά – καταναλωτικό δάνειο 14.000 € μειώνεται στα 2.100€ ή 300€ ετησίως.
• Το ελληνικό Δημόσιο δεν ζημιώνεται.
• Οι ελληνικές τράπεζες υφίστανται πολύ μικρής τάξης και διαχειρίσιμη επιδείνωση στους δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας.
• Το κούρεμα των καταναλωτικών γίνεται με ίδιο τρόπο για όλους, χωρίς κοινωνικές εντάσεις, με σεβασμό στην κοινωνική συνοχή και τα λιγότερα δυνατά προβλήματα (εισπρακτικές, δικαστήρια κ.α.).

Η συμμετοχή του κράτους στο κούρεμα των κόκκινων δανείων συνιστά ένα είδος αρωγής του κράτους προς τον πολίτη. Παράλληλα προσφέρει μια διάσταση διαφάνειας και ίσης μεταχείρισης των πολιτών. Σε μια ταλαιπωρημένη, καχύποπτη, διχασμένη κοινωνία, τέτοιου είδους χαρακτηριστικές κινήσεις συμβάλλουν στην άμβλυνση των κοινωνικών εντάσεων κι έχουν υψηλή προστιθέμενη κοινωνική και πολιτική αξία.

* Σημείωση: Ολες οι τιμές αγοραπωλησίας δανείων σε αυτό το κείμενο είναι υποθετικές.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News