Κι εκεί που όλοι βλέπαμε τον Απρίλιο ως την αρχή της… απελευθέρωσης, αφού θα είχε εμβολιαστεί μεγάλο μέρος του ευπαθούς πληθυσμού, θα χαλάρωνε η πίεση στο σύστημα υγείας και θα ξεκινούσαμε την πορεία προς ένα –σωτήριο– καλοκαίρι, να σου η εμπλοκή. Ηλθε ο καβγάς, υπό μορφή σίριαλ, μεταξύ των «ποντικών» των Βρυξελλών και των «γάτων» των φαρμακοβιομηχανιών, που με ένα τίναγμα της… ουράς τους γκρεμίζουν χρηματιστηριακούς δείκτες, οικονομικές προβλέψεις κρατών και προϋπολογισμούς.

Εχοντας πια στο τσεπάκι μας την καθυστέρηση για την έξοδο από την υγειονομική κρίση και ορατό τον κίνδυνο να «μη σωθεί το καλοκαίρι», τα φίδια κυκλώνουν το υπουργείο Οικονομικών – και όχι μόνο το δικό μας.

Είναι σαφές ότι όσα συμβαίνουν τις τελευταίες μέρες επιβεβαιώνουν πως οδεύουμε στο δύσκολο σενάριο για την Ευρώπη, δηλαδή την καθυστέρηση των εμβολιασμών. Τελευταίο επεισόδιο στο σίριαλ είναι η επιδρομή που φέρεται να έκανε η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Φαρμάκων, κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στον εργοστάσιο παραγωγής εμβολίων της AstraZeneca στο Βέλγιο.

Σύμφωνα με τη βελγική εφημερίδα De Standaard, αυτό επιβεβαιώνεται από το γραφείο του υπουργού Υγείας και έγινε για «να βεβαιωθούμε ότι η καθυστέρηση παράδοσης των εμβολίων οφείλεται πράγματι σε πρόβλημα παραγωγής στη μονάδα του Βελγίου». Περιμένουμε, λοιπόν, φυσικά σε λίγες ημέρες και όχι… χθες, την έκθεση των εμπειρογνωμόνων, με τη συνεργασία και άλλων χωρών που συμμετείχαν στην έρευνα για λόγους… διαφάνειας, προκειμένου να αποκαλυφθούν τα μυστικά της αποθήκης της AstraZeneca.

Ονειρα θερινής νυκτός

Ο,τι και να προκύψει, όμως, η ουσία είναι μία και ο μπακλαβάς γωνία. Στον πόλεμο των εμβολίων –που ξεκίνησε πριν από πολλούς μήνες στο παρασκήνιο– μετρήσαμε αντανακλαστικά κρατών και κυβερνήσεων. Ισραήλ, Βρετανία και ΗΠΑ προπορεύονται. Η Ευρώπη για μια ακόμη φορά… γερασμένο άλογο.

Οποιος όμως και αν φταίει, οι τέσσερις-πέντε εταιρείες που κρατούν την τύχη της παγκόσμιας οικονομίας στα χέρια τους, οι γραφειοκράτες του Μπερλεμόντ ή όποιος άλλος, η επιχείρηση «απεμπλοκή διά του εμβολιασμού» στην οικονομία πιθανόν να μας φάει και το καλοκαίρι. Ή μεγάλο μέρος αυτού. Πώς θα είναι δυνατόν μέχρι το καλοκαίρι να έχει εμβολιαστεί το 60%-70% του πληθυσμού μας και να έχουν εμβολιαστεί παράλληλα και οι «πελάτες» του ελληνικού τουρισμού εις τας Ευρώπας, για να δούμε κι εμείς τα έσοδα μας να αυξάνονται;

Η καθυστέρηση για εμάς σημαίνει περισσότερες δαπάνες στήριξης για την οικονομία (όσο και να τις περικόψεις, πρέπει να δώσεις κάτι για να μείνουν νοικοκυριά και επιχειρήσεις με το κεφάλι έξω από το νερό), μικρότερη ανάπτυξη και μεγαλύτερους κινδύνους για διεύρυνση ανισοτήτων, λουκέτων και φτώχειας. Πρόκειται για μια ισορροπία για γερά νεύρα και για μια μάχη που δίνει η ελληνική οικονομία, κυριολεκτικά με τον χρόνο.

Εχουμε διαθέσιμα, 35-37 δισ. ευρώ σήμερα, μετά και τη νέα έκδοση του δεκαετούς ομολόγου, έχουμε όμως και υποχρεώσεις. Για τόκους, χρεολύσια και για δαπάνες στήριξης. Κυρίως, όμως, έχουμε την υποχρέωση να διατηρούμε αυτά τα ταμειακά διαθέσιμα σε υψηλά επίπεδα, άνω των 25 δισ. ευρώ, για να μας εμπιστεύονται οι αγορές, να είναι σίγουρες ότι μπορούμε να ξεπληρώνουμε όσα δανειζόμαστε και κατ’ επέκταση να δανειζόμαστε κι εμείς και οι επιχειρήσεις μας φθηνά.

Για αυτό και η αγωνία του οικονομικού επιτελείου. Το βασικό σενάριο, που προβλέπει τη μετάβαση σταδιακά σε πιο στοχευμένα –και πιο φθηνά από τη δημοσιονομική σκοπιά– μέτρα, ίσως να μη βγαίνει. Και ως γνωστόν, λεφτόδεντρα δεν υπάρχουν και τα περιθώρια στενεύουν και το βλέμμα στρέφεται για μια ακόμη φορά στην… καλοσύνη των ξένων. Των Ευρωπαίων και όποιων αποφάσεων κληθούν να λάβουν τους επόμενους μήνες, ανάλογα με το πώς θα εξελιχθεί το εγχείρημα των εμβολιασμών, του μοναδικού διαβατηρίου για την ανάκαμψη.

Ανιση ανάκαμψη

Είναι όμως και το άλλο. Δύσκολο κι αυτό.

Η ταχύτητα με την οποία οι οικονομίες θα ανακάμψουν θα είναι πολύ καθοριστική όταν η πανδημία θα σβήνει. Τότε, οίκοι, funds, επενδυτές με μια τεράστια διαθέσιμη ρευστότητα παγκοσμίως θα βάλουν τα κεφάλαιά τους στις πρώτες, καλές, ευκαιρίες. Σε εκείνους που θα ανακάμψουν πρώτοι από την πανδημία… βλέπε ίσως Ισραήλ, Βρετανία, που ίσως εν τέλει προσελκύσουν τη μερίδα του λέοντος.

Οι καθυστερήσεις, επομένως, στην αναχαίτιση της πανδημίας μπορεί να προκαλέσουν άνιση ανάκαμψη των οικονομιών. Των νοικοκυριών. Των επιχειρήσεων. Φυσικά, και της αγοράς εργασίας. Να διευρύνουν ακόμα περισσότερο την απόσταση που θα πρέπει να καλύψουν οικονομίες, όπως η ελληνική, για να κλείσουν το τεράστιο επενδυτικό κενό, που υπήρχε και προ πανδημίας, καθώς και τα δίδυμα ελλείμματα.

Αν αυτά ακούγονται πολύ θεωρητικά, κακώς.

Κακώς, επειδή μεταφράζονται σε χιλιάδες χαμένες θέσεις εργασίας, περισσότερες κλειστές επιχειρήσεις και περισσότερες δημοσιονομικές πληγές που θα τις πληρώσουν πάλι οι συνήθεις ύποπτοι.

Εμείς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News