Ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, φαίνεται αποφασισμένος να αναβιώσει ένα ξεχασμένο είδος του Χόλιγουντ: το παρανοϊκό μελόδραμα. Ισως η πιο αντιπροσωπευτική ταινία σε αυτό το είδος είναι «Ο Aνθρωπος της Μαντζουρίας». Η ομώνυμη ταινία του Τζον Φρανκενχάιμερ (1962) είναι βασισμένη σε μυθιστόρημα του Ρίτσαρντ Κόντον, που αντανακλούσε όλη την παράνοια του Ψυχρού Πολέμου. Κατά τη διάρκεια του πολέμου της Κορέας σοβιετικοί στρατιώτες πιάνουν αιχμάλωτους μερικούς αμερικανούς στρατιώτες και τους οδηγούν στη Μαντζουρία της Κίνας. Ενας βετεράνος του πολέμου πιστεύει ότι αυτός και η διμοιρία του υπέστησαν πλύση εγκεφάλου, ώστε να γίνουν άβουλα πιόνια σε άγνωστες δυνάμεις, ας πούμε κομμουνιστές. Προσπαθεί να προειδοποιήσει έναν πρώην συμπολεμιστή του, ο οποίος διεκδικεί την αντιπροεδρία των ΗΠΑ, αλλά τον προστατεύει η μητέρα του, που είναι επίσης μέλος της Γερουσίας.

Με δεδομένη την αγάπη που έχει ο Τραμπ, όσο και πάρα πολλοί του κόμματός του, για τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, φαίνεται ότι η ζωή μπορεί να είναι έτοιμη να αντιγράψει την Τέχνη και τον κινηματογράφο.

Για να είμαστε ακριβείς, η έλξη για τον Πούτιν που επιδεικνύει ο Ρεξ Τίλερσον -ο νέος ΥΠΕΞ των ΗΠΑ στην επερχόμενη κυβέρνηση Τραμπ- αλλά και ο Μάικλ Φλιν -σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του νέου προέδρου των ΗΠΑ- δεν προέρχεται από κάποια πλύση εγκεφάλου, εκτός κι αν θεωρείται ότι η αγάπη για το χρήμα αποτελεί μια μορφή πλύσης εγκεφάλου. Παρ’ όλα αυτά, η «Κρεμλινοφιλία» είναι εδώ, ανασταίνοντας μια λέξη που αποπνέει την παράνοια του Ψυχρού Πολέμου. Και αυτό το λήμμα είναι αναμφισβήτητα αντιαμερικανικό.

Οπως, άλλωστε, και οι κινήσεις που κάνει ο νεοεκλεγείς πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο οποίος δήλωσε πως «δεν πιστεύει» τις πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η CIA κατέληξε στο συμπέρασμα πως η Ρωσία επιδίωξε να παρέμβει στις προεδρικές εκλογές προκειμένου να εκλεγεί ο ίδιος. «Νομίζω ότι είναι γελοίο. Νομίζω ότι είναι μία ακόμη δικαιολογία. Δεν το πιστεύω», ανέφερε ο Τραμπ σε συνέντευξη που παραχώρησε στην εκπομπή «Fox News Sunday», απαντώντας σε ερώτηση για την αποκάλυψη της Washington Post. «Εκείνοι [η CIA] δεν ξέρουν αν είναι η Ρωσία, η Κίνα ή κάποιος άλλος που υπέκλεψε την ηλεκτρονική αλληλογραφία πολιτικών οργανισμών στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας για τις προεδρικές εκλογές. Θα μπορούσε να είναι κάποιος στο κρεβάτι του, κάπου. Δεν έχουν ιδέα», πρόσθεσε ο Τραμπ. Την ίδια στιγμή, ο Ρεξ Τίλερσον θα έχει άμεσο συνεργάτη του τον πρώην πρέσβη στα Ηνωμένα Εθνη Τζον Μπόλτον, ο οποίος θα φέρει τον τίτλο του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών ή «γραμματέα του Στέιτ Ντιπάρτμεντ», όπως συνηθίζουν να αποκαλούν το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο οι Αμερικανοί. Ο Τίλερσον, λοιπόν, κατηγορεί τον Τζον Ποντέστα -ομογενής, επικεφαλής της εκστρατείας της Χίλαρι Κλίντον- ότι τα όσα αναφέρει περί υποκλοπής των email τους έχουν σχεδιαστεί για να δυσφημιστεί το… αθώο Κρεμλίνο.

Η ιδέα ότι ένας νεοεκλεγείς πρόεδρος των ΗΠΑ θα λάβει υπόψη του περισσότερο τα όσα θα του υπαγορεύσει το Κρεμλίνο, παρά οι υπάλληλοι της CIA, όπως και τα υψηλόβαθμα μέλη του δικού του κόμματος- είναι ήδη περίεργη και, βασικά, επικίνδυνη. Αλλά η τοποθέτηση του Τίλερσον στην κυβέρνηση- επί μακρόν ήταν διευθύνων σύμβουλος της ExxonMobil, της πιο ισχυρής εταιρείας ενέργειας της Αμερικής, η οποία βγάζει δεκάδες δισεκατομμύρια δολάρια που επενδύονται στη Ρωσία- ο οποίος θα είναι η προσωποποίηση της διπλωματίας της Αμερικής, αποκτά μια ερωτική σχέση με τον προαιώνιο ρωσικό αντίπαλο, σε ένα επίπεδο άνευ προηγουμένου στην ιστορία των ΗΠΑ.

Δεν πέφτουμε από τα σύννεφα με την υπουργοποίηση Τίλερσον. Θυμηθείτε τις κυρώσεις που επιβάλλονται από ΗΠΑ και Ευρώπη στη Ρωσία ως απάντηση στην προσάρτηση της Κριμαίας – μια κατάφωρα παράνομη πράξη – το 2014. Αντί, λοιπόν, ο Τίλερσον να υποστηρίξει την πολιτική των ΗΠΑ, εκείνος υποτίμησε το γεγονός, ως «φίλος του Βλαντίμιρ». Είναι γεγονός ότι ο Ρεξ Τίλερσον, ως διευθύνων σύμβουλος της Exxon Mobil, λάμβανε αποφάσεις για τις δραστηριότητες του πετρελαϊκού κολοσσού σε περισσότερες από 50 χώρες του κόσμου. Επίσης, διατηρούσε -εδώ και αρκετά χρόνια- όχι μόνο σχέση συνεργασίας, αλλά και φιλική, με τον επικεφαλής της κρατικής πετρελαϊκής Rosneft, Ιγκόρ Σετσίν, με τον οποίο μάλιστα το 2011 υπέγραψαν συμφωνία για κοινή εξερεύνηση και παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Οι δύο εταιρείες συνεργάστηκαν σε περισσότερα από 10 διαφορετικά πρότζεκτ στη Ρωσία, ενώ ανακοίνωσαν ότι θα ξεκινήσουν από κοινού εξόρυξη στη ρωσική περιοχή του Αρκτικού κύκλου για πετρέλαιο, παρά το γεγονός ότι η Rosneft και ο ίδιος ο Σετσίν βρίσκονται στη λίστα με τα άτομα και τους φορείς στους οποίους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ. Ο Τίλερσον διατηρεί εξαιρετικά καλές σχέσεις με τη ρωσική ηγεσία, ήταν παρών στο τελευταίο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης, το διοργανώνει η ρωσική κυβέρνηση για προσέλκυση επενδυτών, ενώ στο παρελθόν έχει τιμηθεί από τον ίδιο τον Βλαντίμιρ Πούτιν με το μετάλλιο του Τάγματος της Φιλίας, μια από τις πιο σημαντικές τιμητικές διακρίσεις που μπορεί να λάβει πολίτης από τη Ρωσική Ομοσπονδία.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και ο -αντιστράτηγος, εν αποστρατεία- Μάικλ Φλιν, στον οποίο ο Τραμπ προσέφερε τη θέση του συμβούλου εθνικής ασφαλείας. Ο Φλιν, ο οποίος συμβούλευε τον Τραμπ σε θέματα εθνικής ασφαλείας κατά την προεκλογική του εκστρατεία, είναι πρώην διοικητής της Υπηρεσίας Αμυντικών Πληροφοριών (DIA). Να σημειωθεί ότι έχει απολυθεί δια χειρός Ομπάμα ως ανίκανος να διαχειριστεί την Υπηρεσία και επειδή είχε συνομιλήσει με τον Πούτιν -το 2015- σχετικά με το πώς θα βελτιωθούν οι σχέσεις ΗΠΑ-Ρωσίας. Η σχετική φωτογραφία να κάθονται δίπλα δίπλα σε ένα συμπόσιο που διοργάνωσε το πρακτορείο Russia Today είχε γίνει viral. Επίσης, κυκλοφορεί πολύ έντονα ότι ο Φλιν ήταν πίσω από τα πιο χοντρά ψεύδη που διακινήθηκαν κατά τη διάρκεια της τελευταίας προεκλογικής καμπάνιας στην άλλη άκρη του Ατλαντικού και είχαν ως στόχο τη Χίλαρι Κλίντον.

Οσο για τον ίδιο τον Τραμπ, πέραν του ότι επί δύο δεκαετίες δεν πλήρωνε τους φόρους του προς το αμερικανικό κράτος, αναμφίβολα έχει βγάλει χρήματα από τη ρωσική ολιγαρχία. Το 2008 πούλησε ένα αρχοντικό σπίτι, στο Παλμ Μπιτς, στον Ντμίτρι Γεβγκένεβιτς Ριμπολόβλεφ. Αυτός είναι ρώσος επιχειρηματίας, επενδυτής, και πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομάδας ΑΣ Μονακό. Υπήρξε ιδιοκτήτης της ρωσικής εταιρείας παραγωγής καλιούχου λιπάσματος Uralkali και για τη βίλα έδωσε στον Τραμπ 95 εκατομμύρια δολάρια! (σσ. Είναι πλέον και ιδιοκτήτης του Σκορπιού, του νησιού του Ωνάση). Από την άλλη, ο Σεργκέι Μίλιαν, επικεφαλής του ρωσικού-αμερικανικού εμπορικού επιμελητηρίου, λέγεται ότι διευκόλυνε αμέτρητες επενδύσεις από ρώσους πλουτοκράτες σε έργα του Τραμπ.

Επιστρέφοντας στην υπόθεση των υποκλαπέντων emails, η πλευρά του Τραμπ έχει απορρίψει ήδη τους ισχυρισμούς των Δημοκρατικών δια στόματος του Πολ Μάναφορτ – στενός συνεργάτης του ρεπουμπλικανού πρόεδρου. Επίσης, ο Μάναφορτ υπήρξε, από το 2005, σύμβουλος του ουκρανού ολιγάρχη Ρινάτ Αχμέτοφ και από το 2010 υπεύθυνος της προεκλογικής καμπάνιας του φιλορώσου ουκρανού προέδρου Βίκτορ Γιανουκόβιτς, σε μια περίοδο που η Ουάσιγκτον απεργαζόταν την ανατροπή του. Τότε, ο Μάναφορτ φέρεται να έχει λάβει το ποσό των 12,7 εκατ. δολαρίων, όντας πρώην σύμβουλος του Γιανουκόβιτς, ο οποίος «καθαιρέθηκε» με τη βία από τη θέση, προκαλώντας τον εμφύλιο και την εισβολή της Ρωσίας στην Κριμαία. Για τον σάλο που είχε προκληθεί από όλο αυτό, ο Μάναφορτ είχε παραιτηθεί από διευθυντής της προεκλογικής εκστρατείας του Τραμπ.

Βέβαια, όλα αυτά ήταν εμφανή πολύ πριν οι Αμερικανοί πάνε στις κάλπες για να ψηφίσουν όπως ψήφισαν. Τώρα, όμως, που η ορκωμοσία του Τραμπ πλησιάζει, η Αμερική πρέπει να αντιμετωπίσει τρία μεγάλα ερωτήματα. Το ένα, κατά μία έννοια, έχει ήδη εκφραστεί από την πλευρά της Κλίντον κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας: τι θα συμβεί αν το FBI ανακαλύψει ότι δεν μιλάμε μόνο για ενδείξεις και ότι προκύπτουν ποινικές ευθύνες από την εμπορική δραστηριότητα του Τραμπ με τους Ρώσους; Ή τι θα συμβεί εάν ο νεοκλεγείς πρόεδρος προσπαθήσει να κλείσει τις έρευνες του FBI όχι μόνο για τις δουλειές του που περιλαμβάνουν τη Ρωσία, αλλά και για την περίπτωση του Μάναφορτ;

Το δεύτερο ερώτημα που θα πρέπει η Γερουσία των ΗΠΑ να εξετάσει, αφορά στην υπόθεση Τίλερσον και στα οικονομικά συμφέροντα της ExxonMobil στη Ρωσία. Οπως, επίσης, και το πόσο στενά είχε συνεργαστεί με τον Ιγκόρ Σετσίν, τον πρόεδρο της Rosneft, αλλά και φερόμενο ως πρώην πράκτορα της KGB.

Το μεγαλύτερο ερώτημα, όμως, αφορά τον ίδιο τον αμερικανικό λαό: είναι πραγματικά πρόθυμος να αποδεχθεί έναν πρόεδρο ο οποίος καταγγέλλει τους άνδρες και τις γυναίκες της CIA που διακινδυνεύουν τη ζωή τους για να υπερασπιστούν τις ΗΠΑ, ενώ επαινεί και υπερασπίζεται τον Πούτιν και τους φίλους του, την ίδια στιγμή που η συμπεριφορά τους ελέγχεται ως απερίσκεπτη, ακόμα και ως εγκληματική;

Στο τέλος της ταινίας «Ο Aνθρωπος της Μαντζουρίας» ο Μάρκο (τον υποδύθηκε ο Φρανκ Σινάτρα) κάνει τα πάντα για να αποτρέψει την κομμουνιστική συνωμοσία. Αλλά αυτό είναι το χάπι εντ του Ψυχρού Πολέμου στο Χόλιγουντ: φυσικά, κερδίζουν οι καλοί. H αντίστοιχη ταινία με τον Τραμπ είναι απίθανο να τελειώσει τόσο καλά.

© The Project Syndicate

---

* Η Νίνα Χρούστσεβα είναι δισεγγονή του εκλιπόντος ηγέτη της ΕΣΣΔ Νικίτα Χρουστσόφ. Ζει στις ΗΠΑ όπου διδάσκει διεθνείς σχέσεις στο  Πανεπιστήμιο New School της Νέας Υόρκης. Είναι επίσης στέλεχος του Ινστιτούτου World Policy

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News