Εχει η εκλογή του Κυριάκου κοινά στοιχεία με το «Όχι» στο δημοψήφισμα; Φυσικά και έχει. Μπορεί να πρόκειται για εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις, όμως στη σύνθεση τους διατηρούν κοινά υλικά.

Στο δημοψήφισμα η κοινωνία αγνόησε τις προτροπές συστημικών μέσων και παραδοσιακών δομών. Βέβαια και η πρόταση της κυβέρνησης ήταν, εξ ορισμού, συστημική, όμως το υψηλό ποσοστό που συγκέντρωσε, απέδειξε ότι τα αντανακλαστικά του εκλογικού σώματος ανέπτυξαν μεγάλο βαθμό αυτονομίας από τους κυρίαρχους μηχανισμούς επιρροής.

Στη Νέα Δημοκρατία τα πράγματα δεν έγιναν ακριβώς έτσι. Όμως να, ενεργοποιήθηκαν όλοι οι παραδοσιακοί μηχανισμοί επιρροής που δρουν εντός κομματικού συστήματος. Ο, μέχρι χθες, «βασικός μέτοχος» του κόμματος κινητοποιήθηκε υπέρ του υποψηφίου που ηττήθηκε. Και πρόκειται για τον ίδιο υποψήφιο που, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, εμφανιζόταν ως η προτίμηση του ισχυρότερου μηχανισμού της χώρας, δηλαδή της κυβέρνησης. Βέβαια αρκετά μέσα ενημέρωσης έκλεισαν το μάτι στον Κυριάκο, όμως σε αυτήν την αναμέτρηση η στάση τους ήταν πιο διακριτική.

Τι συνέβη, λοιπόν; Είναι, τελικά η κοινή γνώμη που ορθώνει ανάστημα και απορρίπτει τους μηχανισμούς επιρροής; Κάνει, πλέον, η κοινωνία την επανάσταση της απέναντι στα κανάλια που διαμορφώνουν τη γνώμη της; Με αντικειμενικούς όρους η απάντηση είναι θετική, το βλέπουμε εκ του αποτελέσματος. Ωστόσο στην περίπτωση της Νέας Δημοκρατίας υπάρχουν δύο βασικές διαφορές σε σχέση με το παρελθόν: το μέγεθος του εκλογικού σώματος και η λειτουργία των social media.

Ως μηχανισμός κομματικής επιρροής, το περιβάλλον Καραμανλή, θα ήταν εξόχως αποτελεσματικό σε ένα συνέδριο ή σε μία πιο ελεγχόμενη διαδικασία.

Η ανάλυση ερμηνεύει τη νίκη Μητσοτάκη ως ήττα του «καραμανλισμού» και του ελέγχου που ασκεί, ως σύστημα, στον κόσμο της Νέας Δημοκρατίας. Αυτό δεν είναι απολύτως σωστό. Ως μηχανισμός κομματικής επιρροής, το περιβάλλον Καραμανλή, θα ήταν εξόχως αποτελεσματικό σε ένα συνέδριο ή σε μία πιο ελεγχόμενη διαδικασία. Αν το εκλογικό σώμα ήταν μικρότερο, αν ψήφιζαν, ας πούμε, μόνο όσοι ήταν μέλη της ΝΔ όταν προκηρύχθηκαν οι εκλογές, τα μουστάκια του Βαγγέλη θα γελούσαν τώρα. Οσο, όμως, η διαδικασία ανοίγει προς την κοινωνία, τόσο ατονεί η αποτελεσματικότητα μεθόδων που παραπέμπουν στο παλιό κομματικό σύμπαν. Στο τέλος βρέθηκαν να έχουν ο Βαγγέλης τον Αντώναρο και ο Κυριάκος τα social media.

Κατά μία εκδοχή δεν ηττήθηκε μόνο ο παλαιοκομματισμός και ο «λαϊκός» πολιτικός λόγος. Συνετρίβη και η παραδοσιακή προσέγγιση στην πολιτική επικοινωνία, μαζί με την αναχρονιστική ανάλυση δεδομένων. Και, μεταξύ άλλων, θυμηθήκαμε ότι αν δεν μπορείς να διαμορφώσεις τις τάσεις στην κοινωνία, τότε καλύτερα να τις μετατρέψεις σε πανιά για το καράβι σου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News