Μιας και επικρατεί άρωμα εκλογών, ας ρίξουμε μια υπερατλαντική ματιά στο θέμα. Στις ΗΠΑ, όπου ήδη έχουν αρχίσει οι σχετικές διεργασίες για τις εκλογές το 2016, ο Ντόναλντ Τραμπ, ο γνωστός από πλήθος θεμάτων δημοσιότητας, real estate developer (και μιντιακή περσόνα ), δείχνει να αποτελεί μια εξαιρετικά δυνατή υποψηφιότητα για τους ρεπουμπλικάνους, ικανός να κερδίσει ακόμη και την προεδρία των ΗΠΑ. Στην Ελλάδα, βέβαια, ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτηρίζεται από πολλούς γραφικός, «αμερικανάκι».

Ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός επικράτησε στη χώρα μας, όταν ο κάθε πονηρός οικοδεσπότης ‘Ελληνας μπορούσε να ξεγελάσει -και να «φάει» τα λεφτά- οποιουδήποτε Αμερικανού τουρίστα ερχόταν στη φιλόξενη χώρα μας για διακοπές. Φυσικά, κάπως έτσι, στο τέλος μας κατάλαβαν όλοι… Ο Αμερικανός έχει ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό. Αποδέχεται αυτό που του λες χωρίς δεύτερη σκέψη, επειδή, πολύ απλά, δεν σκέφτεται ότι έχεις κάποιον ιδιαίτερο λόγο να τον κοροϊδέψεις, να «του κάνεις πλάκα». Αλλά όταν μετά καταλάβει ότι -γιατί άραγε;- του «έκανες πλάκα», τιμωρεί. Δεν σου ξαναμιλά. Δεν σε ξαναεμπιστεύεται.

Γραφικός ο Τραμπ; Ως εικόνα, μπορεί – άλλωστε περί γούστου, η γνωστή πίτα. Αλλά σε επίπεδο διαδρομής ζωής, δεν είναι ακριβώς τυχαίος. Επιχειρηματίας που ανέβηκε-έπεσε-ξανανέβηκε, σε μια ελεύθερη αγορά που επιβραβεύει αλλά και τιμωρεί. Ως εκ τούτου, οι Αμερικανοί πολίτες, όταν κάποιος κατεβαίνει υποψήφιος και γνωρίζουν πάνω κάτω τη διαδρομή του, το «ρεζουμέ» του, το λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τους στην επιλογή τους. Γιατί ο επιχειρηματίας εκεί δεν έχει τίποτα ως δεδομένο, «ανεβοκατεβαίνει» ανάλογα με τη ροή των καιρών και τις κινήσεις του και δεν αποτελεί μέλος μιας ντόπιας ολιγαρχίας (…) που ό,τι και να κάνει, εφόσον διαθέτει τη σωστή προστασία και σύνδεση με την πολιτική εξουσία, δεν βγαίνει χαμένος ποτέ… Οπότε κάποιος που παλεύει σκληρά και είναι γνωστή η διαδρομή του μέχρι να θέσει υποψηφιότητα για πρόεδρος, έχει καλές πιθανότητες να τον προτιμήσουν οι ψηφοφόροι…

Το ρεζουμέ, λοιπόν: Το να έχει πετύχει ο φέρελπις ηγέτης της χώρας κάποια πράγματα αντικειμενικά σημαντικά στην κοινωνία. Στοιχείο που φέρνει στο προσκήνιο, όχι πάντα αλλά συχνά, και υποψηφιότητες από το πουθενά, όπως ο Ομπάμα. Ο οποίος όμως, αν ανατρέξετε στο «ρεζουμέ» του, θα δείτε ότι είχε πετύχει πράγματα σημαντικά πριν την προεδρική του υποψηφιότητα.

Ποιο είναι το ρεζουμέ των Ελλήνων πολιτικών ή υποψηφίων πρωθυπουργών (για Προέδρους της Δημοκρατίας μάλλον δεν υπάρχει λόγος να πούμε πολλά…). Συνήθως είναι «φτωχό» σε διακρίσεις στην κοινωνία. Οι διακρίσεις περιορίζονται στα αμφιθέατρα, στις φοιτητικές συνελεύσεις, στο ποιος πρωτοστατεί στους τσαμπουκάδες μεταξύ των φοιτητικών παρατάξεων κ.λπ. Πολιτικοί «από κούνια» ή καλύτερα «του καφενέ». Άλλοι λογάδες, άλλοι νταήδες… Υπάρχει και μια άλλη μερίδα, εκείνοι από ισχυρές πολιτικές οικογένειες που από μικροί και πάλι προγραμματίστηκαν γι’ αυτό.

Εξαιρέσεις δεν υπάρχουν; Υπάρχουν. Όσο αντιπαθείς και να είναι κάποιοι σε ένα μέρος της κοινής γνώμης, δεν μπορεί να τους αρνηθεί κανείς το γεγονός ότι σπούδασαν, ότι πέτυχαν διακρίσεις, ότι υπάρχουν κάποια στοιχεία στο ρεζουμέ τους πιο σημαντικά από τις συνελεύσεις, τις καταλήψεις και τα τσιτάτα του καφενέ. Αν φτάνει αυτό; Από μόνο του, σαφώς όχι. Αποτελει ωστόσο μια καλή αρχή, μια «προϋπόθεση ηγεσίας».

Επίσης, όλα στην Αμερική είναι τέλεια; Μιας και είπαμε για ισχυρές οικογένειες, νεποτισμός εκεί δεν υπάρχει; Σαφώς. Ειδικά τα τελευταία χρόνια. Η Χίλαρι κατεβαίνει ως σύζυγος Μπιλ, ο Τζορτζ Μπους τζούνιορ βγήκε λόγω μπαμπά ο οποίος είχε προσφορά στη χώρα του, ενώ και σε αυτές τις εκλογές ο Τζεμπ Μπους δείχνει ότι και στις ΗΠΑ το πάνε λίγο για Καραμανλής-Μητσοτάκης- Παπανδρέου-Γεννηματά. Αλλά απλώς εκεί δεν είναι ο κανόνας. Εκεί, όσο και να τρελαίνονταν πολλοί, είχαν για 8 χρόνια “a black guy in the white house”.

Φίλος, ηλικίας 50+, είχε στη φοιτητική παρέα του -όλοι αξιόλογοι φοιτητές στα ελληνικά πανεπιστήμια- και κάποιον που δεν φαινόταν να έχει τα φόντα για να κάνει κάτι. Τελικά αυτός «ο κάποιος» προσκολλήθηκε από μικρός στο «άρμα Τσοχατζόπουλου» και φυσικά, όπως λέει και το γνωστό ανέκδοτο, για μια 30ετία, «γ…ε και έδερνε». Ποιο ρεζουμέ μετά;

Άλλο ενδιαφέρον στοιχείο των ΗΠΑ: η διάρκεια της θητεία των προέδρων. Συνήθως, με σπάνιες εξαιρέσεις (Κάρτερ, πατέρας Μπους) τα τελευταία 40 χρόνια, ο πρόεδρος επανεκλέγεται έχοντας τη δυνατότητα σε 8 χρόνια να παράγει ουσιαστικό έργο, χωρίς διακοπές για άσχετους λόγους. Ασφαλώς και χωρίς καμία απολύτως δικαιολογία να επικαλεστεί κατά την αποχώρησή του ότι δεν είχε τον απαραίτητο χρόνο να κάνει όσα ήθελε.

Επίσης, στις ΗΠΑ, κατά βάση, έχουν την ωριμότητα να αποδέχονται την ήττα και εν συνεχεία να κοιτούν όλοι μαζί το καλό τής χώρας τους. Η Χίλαρι μπορεί να έχασε από τον Ομπάμα που ήρθε «από το πουθενά» αλλά εν συνεχεία δεν αναλώθηκε σε εσωτερική αντιπολίτευση. Αποδέχθηκε την ήττα της, έγινε ΥΠΕΞ, και πρόσφερε όσα μπορούσε. Εδώ, όποιος ή όποια χάσει στις εσωτερικές εκλογές ενός κόμματος συχνά αναλώνεται στο «ροκάνισμα» της καρέκλας αυτού που τον νίκησε, μη αποσκοπώντας στο κοινό καλό.

Ο γραφικός, κατά πολλούς, Τραμπ, επελαύνει. Μπορεί βέβαια να μην τα καταφέρει στο τέλος. Αλλά ο αμερικανικός λαός δείχνει να εκτιμά έναν τύπο που σίγουρα έχει μεγάλο στόμα αλλά συνοδεύει τις κουβέντες του και από αντίστοιχα μεγάλες πράξεις. Επίσης, ο Τραμπ δεν γνωρίζει και πολλά από την εξωτερική πολιτική. Όταν ρωτήθηκε για την Ουκρανία, να μπει ή όχι στο ΝΑΤΟ, απάντησε με τη συνηθισμένη αμερικανική απάθεια: «Αν θέλει ας μπει στο ΝΑΤΟ, αν δεν θέλει ας μην μπει. Ούτως ή άλλως, η Ουκρανία είναι ένα πρόβλημα τής Ευρώπης».

Φυσικά στην Ελλάδα, όλα αυτά τα κοροϊδεύουμε. Λέμε, για δες «τα Αμερικανάκια» που δεν σκαμπάζουν από ιστορία και γεωγραφία. Γιατί εμείς ξέρουμε και από τα δύο. Και σε σχετικές ερωτήσεις, ο όποιος υποψήφιος μπορεί να μιλά για ένα θέμα που ο Τραμπ ξόδεψε μόλις ένα λεπτό, δύο ώρες. Βέβαια όταν έρθει η ώρα της όποιας δράσης, ο Τραμπ θα ενεργήσει σε ένα λεπτό και ο Έλληνας ομόλογός του σε δύο αιώνες… Και πάλι το μότο είναι γνωστό: «οι Αμερικανοί πρώτα δρουν και μετά σκέφτονται». Ενώ εδώ εστιάζουμε αποκλειστικά στη μία διαδικασία…

Τελικά, με αφορμή τις αμερικανικές εκλογές και την υποψηφιότητα Τραμπ, σκέφτομαι ότι αυτός εδώ ο τόπος, όπως σωστά έχει ειπωθεί, έχει πιο πολλή ιστορία -και πολιτική- απ’ ό,τι μπορεί να καταναλώσει.

* Ο Γιάννης Τριανταφύλλου είναι δημοσιογράφος

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News