Είναι η χώρα που σβήνει τις πίσω της σελίδες. Σαν να αρνείται τον εαυτό της, σαν να αρνείται τον δρόμο που έκανε για να φτάσει ως εδώ. Είδατε για παράδειγμα πόσο εύκολα μηδενίστηκαν στον δημόσιο λόγο οι καθόλου λίγες κατακτήσεις της Μεταπολίτευσης επειδή αυτή είχε κατάληξη την κρίση. Ακόμα πιο εύκολα μηδενίζονται πρόσωπα. Οι προσωπικότητες εκείνες που κατά διαστήματα κράτησαν στα χέρια τους τα ηνία της πολιτικής, της πνευματικής ζωής, της Εκπαίδευσης, του Τύπου, της επιχειρηματικότητας, δηλαδή κράτησαν στα χέρια τους τα ηνία της χώρας, όταν η εποχή τους έκλεισε τον κύκλο της η πορεία τους προς τη λήθη ή και την απαξίωση φάνηκε σαν προδιαγεγραμμένη.
Είμαστε η μόνη χώρα, νομίζω, που δεν έχει μια πνευματική και πολιτική Γερουσία ευρείας αποδοχής που θα μπορούσε ο λόγος της να χαίρει κύρους και σεβασμού, με άλλα λόγια θα είχε τη δυνατότητα οιονεί να εκφράσει τη συλλογική μας συνείδηση.
Μεγάλο ρόλο νομίζω παίζει σε αυτό η μονίμως εγκατεστημένη στη χώρα μας πολιτική οξύτητα. Κανένας σημαντικός πολιτικός πλην του Κωνσταντίνου Καραμανλή δεν αποχώρησε εν δόξη (και εκείνος μόνο στην τελευταία θητεία του) και σχεδόν κανείς δεν απέκτησε αποχωρώντας μεγαλύτερο ακροατήριο από εκείνο που είχε ερχόμενος- το αντίθετο. Αν και ένας Πρωθυπουργός είναι θεσμικό πρόσωπο και στο τέλος της θητείας του θα έπρεπε να είχε διεμβολίσει και άλλους χώρους αφού εκπροσώπησε στο μεταξύ όλο τον λαό, αυτό δεν συνέβη σχεδόν ποτέ. Το πολεμικό κλίμα που ποτέ δεν απουσίασε από τα μέρη μας δεν επέτρεψε στη χώρα να αξιοποιήσει την εμπειρία, τις πληροφορίες, την εμβέλεια, την αίγλη, τις επαφές που προσφέρει εξ αντικειμένου η θέση του Πρωθυπουργού μιας χώρας, μετά την αποχώρησή του.
Αν επικρατούσε διαφορετικής ποιότητας πολιτικός πολιτισμός στον τόπο μας και οι σημαντικές προσωπικότητες έφταναν στο ανώτατο αξίωμα, η χώρα θα αποκτούσε άλλον έναν πόλο κύρους που θα ένωνε τον λαό και θα είχε ισχυρή διεθνή φωνή
Χαρακτηριστικό του συστήματος που αρνείται τον εαυτό του είναι ότι στη θέση του Προέδρου της Δημοκρατίας δεν κάθισαν πολιτικοί όπως ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο Κώστας Σημίτης, αλλά άλλοι σαφώς πιο περιορισμένου βεληνεκούς, απλώς και μόνο γιατί το πιο άχρωμο της καριέρας τους τους έδωσε τη δυνατότητα να παίξουν τον ρόλο του ελάχιστου κοινού παρονομαστή.
Είναι αυτονόητο ότι αν επικρατούσε διαφορετικής ποιότητας πολιτικός πολιτισμός στον τόπο μας και οι σημαντικές προσωπικότητες έφταναν στο ανώτατο αξίωμα, η χώρα θα αποκτούσε άλλον έναν πόλο κύρους που θα ένωνε τον λαό και θα είχε ισχυρή διεθνή φωνή. Μάλλον ακριβώς αυτός ήταν και ο λόγος που τίποτα από αυτά δεν έγιναν – ποια κυβέρνηση θέλει να υπάρχει άλλος ισχυρός πόλος πέραν του εαυτού της; Εδώ δεν σταθήκαμε ποτέ ικανοί να δημιουργήσουμε ένα θεσμοποιημένο Σώμα των σημαντικών απομάχων της ενεργού πολιτικής που θα έπαιζε ρόλο συμβουλευτικό στις κυβερνήσεις αλλά και τον λαό, όπως συμβαίνει σε πολλές άλλες χώρες. Σε μας οι πρώην Πρωθυπουργοί αντί για πρόσωπα θεσμικού κύρους είναι εισπράκτορες πασών των αμαρτιών.
Την αφορμή για αυτές τις σκέψεις την πήρα όταν διάβασα την πλήρη σύνθεση, τακτικά και αναπληρωματικά μέλη, του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού της ΕΣΗΕΑ. Ηξερα δύο και από αυτούς μόνο ο ένας δικαιολογούσε τον ρόλο. Ξέρω ότι οι δημοσιογράφοι τους ψήφισαν. Ξέρω, όμως, και την έντονη κομματική εμπλοκή στη σύνθεση των ψηφοδελτίων καθώς και την άρνηση πολλών να θέσουν υποψηφιότητα- έτσι κι αλλιώς οι ευθύνες είναι συλλογικές του κλάδου για το γεγονός ότι ελάχιστα γνωστοί δημοσιογράφοι, ίσως περιπτώσεις ελάχιστων κοινών παρονομαστών, γίνονται δικαστές συναδέλφων τους χωρίς οι υπόλοιποι να έχουμε εγγυήσεις ότι διαθέτουν την αντικειμενικότητα, την ωριμότητα και νηφαλιότητα που απαιτεί αυτή η αποστολή.
Σκέφτομαι πόσο διαφορετικά θα γινόταν δεκτή η όποια απόφαση από τον δημοσιογραφικό κόσμο αν είχαμε καταφέρει να δημιουργήσουμε τέτοιους θεσμούς ώστε οι κριτές συναδέλφων να ήσαν πανθομολογούμενα καταξιωμένοι στο επάγγελμα παλιοί δημοσιογράφοι σαν, ας πούμε, τον Στάμο Ζούλα, τον Γιώργο Βότση, τον Θάνο Οικονομόπουλο, την Κατερίνα Δασκαλάκη, τον Κώστα Ρεσβάνη, τον Βασίλη Πάικο και αρκετούς άλλους. Μια Επιτροπή Σοφών του επαγγέλματος, δηλαδή, σαν τις Επιτροπές Σοφών που πρέπει να έχει μία ώριμη κοινωνία σε πολλούς τομείς της και η δική μας δεν έχει πουθενά.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News