577
|

Απόπειρα πολιτικής επιβίωσης;

Avatar protagon.import 27 Ιουνίου 2015, 11:40

Απόπειρα πολιτικής επιβίωσης;

Avatar protagon.import 27 Ιουνίου 2015, 11:40

Αν η κυβέρνηση πράγματι εννοεί ότι προτείνει τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος στο όνομα της δημοκρατίας, τότε αυτή η πρωτοβουλία έπρεπε να αναληφθεί αμέσως μετά την απόφαση του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου 2015. Στη συγκυρία εκείνη είχε νόημα η κυβέρνηση να ζητήσει από τον λαό τις κατευθύνσεις, προκειμένου να χαράξει αναλόγως τα όρια της συμφωνίας που ανέλαβε να διαπραγματευτεί.

Ωστόσο, η κυβέρνηση επί πέντε μήνες διαπραγματεύεται μια συμφωνία για την οποία οι πολίτες ουδέποτε ενημερώθηκαν με θεσμικά υπεύθυνο τρόπο, παρά το γεγονός ότι ήταν διαθέσιμα όλα τα κοινοβουλευτικά μέσα, όπως συνέβη κατεξοχήν με την προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση της 5ης Ιουνίου 2015. Ακόμη και την τελευταία εβδομάδα, η κυβέρνηση, γνωρίζοντας επακριβώς τις προτάσεις των «θεσμών», εξακολούθησε να δημοσιοποιεί την πρόθεσή της να φθάσει σε συμφωνία συμμετέχοντας σε διαρκείς συσκέψεις σε επίπεδο κορυφής στην ΕΕ.

Ποιοι λόγοι καθοδήγησαν, λοιπόν, την απόφαση του Πρωθυπουργού για ένα δημοψήφισμα στο τέλος μιας διαπραγμάτευσης, σε μια συγκυρία που όλοι ομολογούν ότι είναι διαφαινόμενος ο κίνδυνος μιας χρεοκοπίας με ανυπολόγιστες συνέπειες και με δεδομένο έναν απροετοίμαστο κρατικό μηχανισμό;

Ο τρόπος που εξελίχθηκαν τα πράγματα μας οδηγεί στην εκτίμηση ότι στην εκτίμηση του Πρωθυπουργού μάλλον επικράτησε η λογική της πολιτικής επιβίωσης. Η οποία δεν ήταν δεδομένη εάν δοκίμαζε να αποσπάσει τις θετικές ψήφους της κοινοβουλευτικής ομάδας του επί της συμφωνίας που μέχρι χθες ολοκλήρωνε.

Αν, πράγματι, εννοούμε ότι το δημοψήφισμα προάγει τη δημοκρατία, τότε οι πολίτες απέκτησαν μια εξαιρετική δυνατότητα να αντισταθμίσουν την απόπειρα εδραίωσης της πολιτικής κυριαρχίας ορισμένων αντιλήψεων και τρόπων άσκησης εξουσίας που, αποδεδειγμένα και σε βραχύ διάστημα, χαρακτηρίστηκαν από την προεκλογική δημαγωγία, την απουσία σαφούς κυβερνητικού σχεδίου, τάσεις στοχοποίησης όσων διαφωνούν και εν γένει την καλλιέργεια της πόλωσης.

Ο Πρωθυπουργός έχει δίκιο ότι κανένας Έλληνας δεν μπορεί να ανεχθεί άλλο τη λιτότητα. Είναι λάθος, όμως, να υπονοεί την έλλειψη δημοκρατίας στην Ευρώπη. Ο ίδιος δεν κατόρθωσε να μεταστρέψει τους συσχετισμούς στο πλαίσιο των τελευταίων Ευρωεκλογών όταν από τη θέση του επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Αριστεράς διέθετε δημόσιο βήμα πανευρωπαϊκής εμβέλειας, αλλά το κόμμα του απέσπασε μόνο το 6,92% (άνοδος σε σχέση με το 4,57% το 2009), ενώ οι κυρίαρχες αντιλήψεις για την οικονομική πολιτική στην ΕΕ παρέμειναν αμετάβλητες.

Ο ίδιος συνομίλησε επί μακρόν με όλες τις κυβερνήσεις της ΕΕ, τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και κάθε άνθρωπο υψηλής επιρροής στα ευρωπαϊκά πράγματα. Αλλά, όπως φαίνεται, δεν κατάφερε να μεταβάλλει τις κρατούσες απόψεις περί της δημοσιονομικής πολιτικής.

Η απόφαση του Πρωθυπουργού αποτελεί μια υπαναχώρηση. Η ηγεσία του θεμελιώθηκε σε μια πρωτόγνωρη για τα ευρωπαϊκά δεδομένα μεταβολή του κομματικού συστήματος και εκλογική εκτίναξη ενός κόμματος εντός τριών ετών. Όφειλε να δώσει την κοινοβουλευτική μάχη για να ζητήσει την ψήφο της κοινοβουλευτικής ομάδας του, όπως κάνει κάθε άλλος δημοκράτης πρωθυπουργός. Εάν το αποτέλεσμα ήταν οριακό, τότε θα έπρεπε να αναζητήσει άλλους τρόπους διασφάλισης της νομιμοποίησης της κυβέρνησής του. Φαίνεται, όμως, ότι οριστικά υποκύπτει έναντι όσων των περιστοιχίζουν (όπως ο ίδιος τους επέλεξε), οι οποίοι σήμερα ζητούν το «όχι» των πολιτών, δίχως να αποσαφηνίζουν το δικό τους σχέδιο για την επόμενη ημέρα. Καθόλου δημοκρατικό!   

Οι ανθρώπινες φιλοδοξίες είναι σεβαστές και κατανοητές. Αλλά δεν συνεπάγεται ότι όλοι οι υπόλοιποι είναι υποχρεωμένοι να τις ανέχονται όταν διακυβεύονται μείζονος σημασίας συλλογικά αγαθά. Η πολιτική δεν είναι ένα άθλημα ή μια τέχνη στα οποία κάποιος επιδιώκει τη δική του καταξίωση, έκφραση ή αυτό-εκπλήρωση. Η πολιτική είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το δημόσιο συμφέρον και οι πολιτικοί θεσμοί και τα πρόσωπα οφείλουν καθημερινά να λογοδοτούν για τους τρόπους με τους οποίους ανταποκρίνονται στην επιταγή αυτή. Στους πολίτες του σήμερα και του αύριο.

*Ο Μάνος Γ. Παπάζογλου είναι Λέκτορας Πολιτικών Συστημάτων στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News